Doanh nghiệp bảo hiểm phải “vẽ” lợi nhuận trong 5 năm
Dự thảo quy định, hồ sơ xin phép triển khai sản phẩm bảo hiểm hưu trí trình Bộ Tài chính phê duyệt, DN bảo hiểm phải dự kiến kết quả kinh doanh sản phẩm bảo hiểm hưu trí trong vòng năm 5 năm tới, trong đó có các nội dung về doanh thu, chi phí, lợi nhuận… Quy định này, theo nhiều ý kiến là… không tưởng. Việc buộc DN “vẽ” ra kịch bản lợi nhuận trong vòng 5 năm, chẳng những không phục vụ gì cho quản lý nhà nước, mà còn tạo cơ hội cho DN bảo hiểm “lòe” khách hàng.
Theo dự thảo Thông tư, cơ cấu danh mục đầu tư của nguồn vốn nhàn rỗi từ dự phòng nghiệp vụ của quỹ hưu trí tự nguyện và phần vốn đầu tư của quỹ chủ sở hữu vào quỹ hưu trí tự nguyện gồm: mua trái phiếu chính phủ không hạn chế, nhưng không thấp hơn 40% tổng giá trị tài sản đầu tư của quỹ; đầu tư vào trái phiếu DN, trái phiếu chính quyền địa phương có bảo lãnh không vượt quá 20% giá trị tài sản đầu tư của quỹ… Tổng giám đốc một công ty quản lý quỹ đặt câu hỏi, sau một thời gian, do giá thị trường thay đổi, thì tỷ trọng các loại tài sản thay đổi so với thời điểm mua, khi đó có cần phải điều chỉnh mua, bán để thỏa mãn các tỷ lệ đầu tư vào các tài sản hay không? Trên thực tế, một số quỹ đầu tư quy định hạn chế đầu tư chỉ áp dụng tại thời điểm mua.
Đối với quy định, quỹ hưu trí tự nguyện được mua trái phiếu chính phủ không hạn chế, nhưng không thấp hơn 40% tổng giá trị tài sản đầu tư của quỹ, vị tổng giám đốc trên cho rằng, ở giai đoạn đầu, tỷ lệ này sẽ thấp, vì công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm phải mất thời gian tìm trái phiếu chính phủ phù hợp với tiêu chí đầu tư. Bởi vậy, để đảm bảo tính khả thi, dự thảo nên điều chỉnh theo hướng quy định rõ sau thời gian bao lâu thì mới phải đáp ứng tỷ lệ trên. Nếu có thể thì quy định mức tối đa thay vì mức tối thiểu để tránh gây khó dễ cho công ty bảo hiểm, cũng như công ty quản lý quỹ.
Các quy định gây khó cho công ty quản lý quỹ
Có khá nhiều quy định chưa rõ, thậm chí được cho là bất hợp lý trong dự thảo Thông tư, khiến công ty quản lý quỹ dễ gặp khó khi được thuê quản lý quỹ bảo hiểm hưu trí tự nguyện.
Cụ thể, dự thảo quy định, để quản lý danh mục đầu tư các tài sản của quỹ hưu trí tự nguyện, công ty quản lý quỹ phải có tối thiểu ba 3 cán bộ có kinh nghiệm quản lý quỹ đầu tư dài hạn, trong số đó phải có tối thiểu 1 cán bộ có năm 5 năm kinh nghiệm quản lý quỹ đầu tư dài hạn. Ở đây, phải hiểu kinh nghiệm quản lý quỹ đầu tư dài hạn thế nào cho đúng? Quy định không rõ ràng này có thể tạo ra ngáng trở cho công ty quản lý quỹ khi tham gia quản lý danh mục của quỹ hưu trí tự nguyện.
Mặt khác, dự thảo quy định, DN bảo hiểm phải uỷ thác cho công ty quản lý quỹ đầu tư tài sản của quỹ hưu trí tự nguyện, hoặc thuê công ty quản lý quỹ để quản lý danh mục đầu tư các tài sản của quỹ theo đúng hạn mức, mục tiêu, chiến lược đầu tư của quỹ. Trên thực tế, mỗi công ty quản lý quỹ có thế mạnh riêng. Liệu có thể cho phép DN bảo hiểm ký hợp đồng thuê quản lý đầu tư với nhiều công ty quản lý quỹ khác nhau cho từng loại tài sản đầu tư vào trái phiếu chính phủ, trái phiếu DN, cổ phiếu? Dự thảo chưa thể hiện rõ DN bảo hiểm có thể làm việc này hay không.
Một quy định khó hiểu khác tại Điều 3 của dự thảo Thông tư là tài khoản bảo hiểm hưu trí được tích luỹ với tỷ suất đầu tư do DN bảo hiểm công bố vào cuối mỗi năm tài chính, nhưng không thấp hơn tỷ suất đầu tư tối thiểu được DN bảo hiểm cam kết trong suốt thời hạn hợp đồng bảo hiểm hưu trí. Theo một thành viên Câu lạc bộ Quản lý quỹ Việt Nam, quy định này là cứng nhắc, bởi tình hình thị trường tài chính luôn biến động, nếu căn cứ vào tỷ suất đầu tư tối thiểu được DN bảo hiểm cam kết trong suốt thời hạn hợp đồng bảo hiểm hưu trí kéo dài hàng chục năm, để đưa ra tỷ suất đầu tư vào cuối mỗi năm tài chính, sẽ gây khó khăn cho DN bảo hiểm trong quá trình thiết kế sản phẩm, đồng thời khó tạo sự linh hoạt trong triển khai hoạt động đầu tư cho quỹ hưu trí tự nguyện.
