Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh là một trong 4 tòa nhà cao 5 tầng được xây dựng từ năm 1977. Do tình trạng xuống cấp, mất an toàn, khoảng 10 năm trở lại đây, 3 trong 4 tòa nhà đã được dỡ bỏ để xây dựng các công trình khác. Duy nhất còn lại Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh, nơi sinh sống của 80 hộ dân cư, với gần 400 nhân khẩu chưa được phá dỡ, do những khúc mắc về phương án hỗ trợ di chuyển tái định cư…
Theo quan sát của phóng viên Báo Đầu tư, trông từ bên ngoài, Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh rất cũ, từng mảng tường bong tróc hồ, rêu mốc, dương sỉ mọc lên tận tầng 5… và rất nhiều đoạn tường mặt sau ngôi nhà bị nứt. Phía trong ngôi nhà, chiếc cầu thang rộng chừng 1 m, “rung rinh” khi có tác động mạnh, lan can cầu thang nhiều đoạn không còn, nhiều đoạn khác siêu vẹo, thậm chí không còn, hồ vữa của mặt tường phía trong các tầng nhà đều bong tróc... Bên trong ngôi nhà luôn tối om, không khí ẩm mốc; hệ thống tường bị ngấm nước, đường ống tiêu thoát trong nhà nhiều đoạn hư hỏng, khiến khoảng 80% số hộ trong nhà chung cư này bị dột mỗi khi trời mưa.
Trước đó, sau khi kiểm tra thực địa tại khu chung cư trên, Sở Xây dựng Thanh Hóa đã có văn bản báo cáo gửi UBND tỉnh và kết luận: “Công trình đã hư hỏng nghiêm trọng, có nguy cơ sập đổ bất kỳ lúc nào, gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của các hộ gia đình, cá nhân đang sống trong công trình”.
Việc di dân ra khỏi ngôi nhà gần 40 “tuổi” để tránh những thảm họa đã trở thành vấn đề bức bách của các ngành, các cấp tại Thanh Hóa trong những năm gần đây.
Trung tuần tháng 8/2013, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Văn bản 6286/UBND-CN về việc di chuyển các hộ dân đang sinh sống tại Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh. Nội dung văn bản nêu rõ tình trạng mất an toàn ở khu nhà này và yêu cầu TP. Thanh Hóa “bằng mọi biện pháp khẩn trương di chuyển các hộ dân tại Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh đến nơi ở mới trước ngày 30/8/2013 để đảm bảo an toàn cho các hộ dân trong mùa mưa bão”. Đồng thời, yêu cầu “Sở Xây dựng kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn UBND TP. Thanh Hóa thực hiện quy định và theo chỉ đạo của UBND tỉnh”. Ngay sau khi có văn bản này, UBND TP. Thanh Hóa đã họp dân, yêu cầu các hộ cư dân khẩn trương đăng ký và di chuyển đến nơi ở mới theo danh mục có sẵn nhưng không hộ nào đăng ký.
Ngày 6/6/2014, UBND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục ra Thông báo số 78/TB-UBND về kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Văn Chiến tại cuộc họp nghe báo cáo điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 phố Phan Chu Trinh (TP. Thanh Hóa). Qua đó, cho phép UNND TP. Thanh Hóa ứng trước vốn ngân sách nhà nước để thực hiện thanh toán bồi thường, hỗ trợ các hộ dân để sớm di chuyển họ đến nơi ở mới, đồng thời giao UBND Thành phố lập phương án điều chỉnh hỗ trợ, di chuyển và tái định cư các hộ dân Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh (thời hạn là trước ngày 25/6/2014), đồng ý chủ trương cho các hộ dân có hồ sơ hợp pháp được bố trí tái định cư tại các lô đất tái định cư theo quy định… Ngoài ra, Chủ tịch tỉnh cũng yêu cầu UBND TP. Thanh Hóa hoàn chỉnh các bước công việc và tiến hành phá dỡ Chung cư số 1 - Phan Chu Trinh trước ngày 15/8/2014.
Thông báo này cũng nêu rõ “tối hậu thư” của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa: “Nếu chậm trễ, để xảy ra sự cố, Chủ tịch UBND TP. Thanh Hóa phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước nhân dân và trước UBND tỉnh”.
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, bà Phạm Thị Việt Nga, Phó chủ tịch UBND TP. Thanh Hóa cho biết, việc di chuyển chung cư này có tổng kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng dự kiến khoảng 48,6 tỷ đồng. “Với mức tổng kinh phí này, TP. Thanh Hóa đã áp giá thỏa đáng theo quy định của UBND tỉnh Thanh Hóa và theo cách tính của Bộ Tài chính”, bà Nga khẳng định và cho biết, các hộ dân sẽ được di chuyển tới mặt bằng 6275 (thuộc phường Nam Ngạn) và mặt bằng 6804 (thuộc phường Phú Sơn), hoặc trao đổi ngang giá một số căn chung cư tại Khu đô thị mới Đông Phát...
