Cơ quan thường trực của Quốc hội chưa đồng ý với đề xuất tăng khung thuế bảo vệ môi trường với xăng lên 8.000 đồng một lít.
Chiều 13/9, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế bảo vệ môi trường.
Theo đó, khung thuế mới được Chính phủ đề xuất với mặt hàng xăng là 3.000 - 8.000 đồng (tối thiểu - tối đa) một lít, thay vì 1.000 - 4.000 đồng hiện nay. Mặt hàng túi ni lông cũng được đề nghị điều chỉnh lên mức 40.000 - 200.000 đồng một kg, thay vì mức 30.000 - 50.000 đồng một kg hiện hành.
Cho ý kiến về dự án luật, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, hiếm khi một dự án luật nào mà quan điểm của cơ quan soạn thảo và thẩm tra lại cách xa nhau.
Bà Ngân cũng nhắc lại quan điểm hạn chế tăng các loại thuế, phí của Thủ tướng trong thời điểm hiện nay để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Với mặt hàng xăng thì khung thuế suất hiện hành cũng chưa áp dụng mức tối đa (4.000 đồng một lít), nên việc đề nghị tăng khung thuế mới cần được cân nhắc.
Trong khi đó, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển thì cho rằng, giải trình của Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng "có lý, nhưng cái lý của Bộ trưởng chưa thuyết phục được Thường vụ".
Thẩm tra dự án luật, Uỷ ban Tài chính ngân sách của Quốc hội nêu quan điểm, việc cơ quan soạn thảo so sánh tỷ lệ thuế trên giá cơ sở của Việt Nam với một số nước đang ở mức thấp (37,49% đối với xăng) để làm căn cứ điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường là chưa phù hợp với thực tế thu nhập của người dân. Vì thế khiến chi phí cho xăng, dầu so với thu nhập của người dân Việt Nam chiếm tỷ trọng rất cao.
Bộ Tài chính cũng chưa làm rõ được lộ trình cắt giảm thuế nhập khẩu đối với xăng, dầu và số giảm thu ngân sách từ các mặt hàng này; cũng như chưa có đánh giá tác động nếu thuế môi trường tăng lên kịch trần thì thu ngân sách sẽ tăng bao nhiêu, đời sống người dân thế nào?
"Các số liệu phân tích, chứng minh việc nâng mức trần khung đối với xăng, dầu trong khung thuế hiện hành, mà đề xuất cơ sở tăng thuế theo định tính là chưa thực sự thuyết phục. Do đó, đề nghị nâng mức trần khung thuế môi trường với xăng, dầu lên gấp 2 lần như dự thảo luật là chưa thực sự phù hợp", báo cáo thẩm tra của cơ quan thường trực Quốc hội nêu.
Giải trình trước cơ quan thường trực của Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, ngân sách nhà nước tăng lên từ nguồn này sẽ được dùng thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, trong đó có chi cho bảo vệ môi trường, đồng thời vẫn bảo đảm tính cạnh tranh của nền kinh tế, các sản phẩm chủ yếu của Việt Nam.
Ngoài ra, việc nới mức tối đa khung thuế lên 8.000 đồng mỗi lít xăng ngoài nâng cao hơn nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường, còn đảm bảo tính ổn định của chính sách và phù hợp với lộ trình thay thế thuế nhập khẩu phải cắt giảm dần theo cam kết quốc tế. Việc làm này cũng phù hợp với mức thu của các nước xung quanh, tránh nạn buôn lậu xăng dầu.
