Bà Nga bị bắt, khách hàng cũng "chết dở" vì khó đòi được tiền
Bà Nga và những người liên quan đã thu tiền góp vốn của các nhà đầu tư khi dự án xây dựng khu nhà CT5 và HH2 tại B5 Cầu Diễn chưa được cấp phép, mất khả năng thanh toán số tiền 377,2 tỷ đồng.
Bà Nga bị bắt là kết cục không có gì bất ngờ với những kẻ làm ăn chụp giật. Tuy nhiên, điều mà những người mua nhà quan tâm nhất hiện nay là liệu có đòi được số tiền đã trót góp vào công ty này không. Nhiều khách hàng băn khoăn tiền đã góp vào dự án B5 Cầu Diễn có được trả lại không? Trả như thế nào? Nếu có nhà đầu tư khác vào xây dựng thành công dự án này thì quyền lợi mua căn hộ của khách hàng sẽ được đảm bảo ra sao?.
Để giải đáp thắc mắc này, chúng tôi đã trao đổi với luật sư Lê Việt Hà, Giám đốc Công ty luật hợp danh Vinh Đức. Luật sư Hà cho biết: Nếu Tòa án kết tội bà Nga phạm tội lừa đảo, thì ngoài hình phạt tù, bị cáo phải trả lại tài sản cho người bị hại.
Cụ thể, theo quy định tại Điều 42 Bộ luật Hình sự “Trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi”, khoản 1 quy định: “Người phạm tội phải trả lại tài sản đã chiếm đoạt cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp, phải sữa chữa hoặc bồi thường thiệt hại vật chất đã được xác định do hành vi phạm tội gây ra”.
Biện pháp để buộc bị cáo trả lại tiền cho người bị hại được quy định tại Điều 41 Bộ luật Hình sự “Tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm”. Theo đó, cơ quan thi hành pháp luật sẽ kê biên vật, tiền liên quan đến tội phạm trả cho người bị hại: “Đối với vật, tiền bị người phạm tội chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép thì không tịch thu mà trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp”.
Như vậy, theo quy định của pháp luật thì người bị hại sẽ được hoàn trả số tiền bị chiếm đoạt. Tuy nhiên, theo như thực tế những vụ án lừa đảo mua nhà gần đây thì hầu hết phần thi hành nghĩa vụ dân sự này rất khó thực hiện, phần thiệt luôn thuộc về khách hàng.
Điển hình gần đây là vụ “siêu lừa” Lê Hồng Bàng lập các dự án “ma” rồi huy động vốn. Trong 4 tháng, Bàng đã ký 758 hợp đồng nhận vốn góp từ 397 người để thu về hơn 347 tỷ đồng. Khi hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản bị phanh phui, Bàng mới chỉ trả lại hơn 63 tỷ cho 82 người. Số tiền Bàng cùng đồng bọn còn chiếm đoạt tới hơn 283 tỷ đồng của 315 bị hại. Mặc dù Bàng đã bị Tòa tuyên án chung thân về hành vi lừa đảo và buộc phải trả lại tiền cho các bị hại nhưng đến nay các bị hại vẫn chưa nhận được là bao, vì đa phần số tiền đó đã tẩu tán, cơ quan điều tra không thu hồi được hết.
Hay như vụ Trần Ứng Thanh, Tổng giám đốc Công ty CP Vật liệu xây dựng và Xuất nhập khẩu Hồng Hà, cùng đồng bọn đã đứng ra huy động vốn góp của 143 khách hàng với số tiền 169 tỷ đồng để mua nhà của Dự án đầu tư khu nhà ở phục vụ giãn dân phố cổ. Điều đáng nói là Công ty Hồng Hà không hề được giao thực hiện Dự án này. Khi lừa được tiền, các bị cáo đã tiêu sài và tẩu tán, không còn khả năng khắc phục. Mặc dù TAND thành phố Hà Nội tuyên Trần Ứng Thanh án chung thân và phải trả lại tiền cho các bị hại, nhưng hầu như các bị hại không nhận được đồng nào. Nghe xong bản án, nhiều người bị hại đã bật khóc vì không biết bao giờ mới có thể đòi lại được tiền.
Theo luật sư Lê Việt Hà, các khách hàng của Housing Group rất có thể phải chịu rủi ro như vậy.
Về khả năng nếu có nhà đầu tư khác vào xây dựng thành công dự án khu nhà CT5 và HH2 tại B5 Cầu Diễn thì quyền lợi mua căn hộ của khách hàng sẽ được đảm bảo ra sao? Luật sư Hà cho rằng, khi đó phải căn cứ vào thỏa thuận chuyển nhượng dự án. Nhà đầu tư mới sẽ phải tính toán giá trị những phần việc mà dự án đã làm được, tính toán khối lượng công việc còn lại để ra mức chi phí khi hoàn thiện dự án. Có thể khách hàng phải đóng thêm tiền để sở hữu căn hộ.
