Chắc chắn Sabeco phải nộp 408 tỷ đồng truy thu thuế

Ngày 10/7, Kiểm toán Nhà nước đã tổ chức họp báo công bố kết quả kiểm toán niên độ 2013. Việc yêu cầu truy thu thuế tiêu thụ đặc biệt của Tổng công ty Bia Rượu và Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) trở thành nội dung thu hút sự quan tâm của báo giới trong buổi họp báo.

Trước đó, kết thúc kiểm toán tại Sabeco, Kiểm toán Nhà nước đã yêu cầu đơn vị này phải nộp bổ sung 408 tỷ đồng tiền thuế tiêu thụ đặc biệt. Ngay sau đó, Sabeco đã có văn bản gửi tới Bộ Tài chính, Bộ Công thương cho rằng, đã làm đúng theo quy định pháp luật nên việc phải nộp thêm thuế là vô lý.

Tại buổi họp báo, ông Cao Tấn Khổng, Phó tổng Kiểm toán Nhà nước khẳng định, theo luật, Sabeco sẽ phải thực hiện kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước trước, còn Tổng công ty có quyền khiếu nại với kết luận của Kiểm toán Nhà nước và việc này sẽ được giải quyết theo quy định.

Bà Trương Thị Việt Hương, Kiểm toán trưởng Kiểm toán Nhà nước Khu vực 4, đơn vị kiểm toán trực tiếp Sabeco cho biết, với mô hình tổ chức sản xuất của Sabeco, thì Sabeco đã thành lập Công ty TNHH MTV Thương mại Sài gòn Sabeco để tiêu thụ sản phẩm của Bia Sài Gòn có 100% vốn của công ty mẹ.

Sau đó, Công ty TNHH MTV Thương mại Sài Gòn thành lập nên các công ty liên kết, các công ty con có của Sabeco từ 90-94,95%. Các công ty thương mại khu vực sẽ bán các sản phẩm của Sabeco tới đại lý cấp I.

Đây là một mô hình khép kín của Sabeco. Do đó, không chỉ chi phối về vốn, Tổng công ty còn có quyền quyết định từ khâu nguyên liệu đầu vào đến giá bán ra, trong khi lợi nhuận cuối cùng của các công ty cũng chuyển về Sabeco.

Còn thuế tiêu thụ đặc biệt, bản chất thuế là đánh vào khâu sản xuất và xác định ở giá bán ra trong khâu cuối cùng của sản xuất. Do đó, trong báo cáo của mình, Kiểm toán Nhà nước xác định khâu cuối cùng là ở các công ty thương mại khu vực trước khi bán ra cho các đại lý.

Theo quy định, bia sản xuất ra sẽ phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt với mức thuế suất 50% tại thời điểm năm 2013, song giá nào để làm mốc tính thuế rất quan trọng, quyết định mức thuế phải nộp.

Để tránh trường hợp doanh nghiệp sản xuất bia (hay các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt khác) chuyển giá, khai giá bán ra thấp để được nộp thuế ít đi, Bộ Tài chính đã có Thông tư 05/2012 quy định: nếu nhà sản xuất bán hàng qua cơ sở kinh doanh thương mại thì giá làm căn cứ tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá bán của cơ sở sản xuất nhưng không thấp hơn 10% giá bán bình quân của cơ sở thương mại bán ra...

Trước đó, Sabeco đã đưa ra nhiều lý do để đề nghị các cơ quan chức năng nghiên cứu, không thu thêm thuế tiêu thụ đặc biệt như kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước do chưa phù hợp với Luật. Sabeco đã ấn định thuế phải nộp cho các đơn vị sản xuất trên giá mua bia Sài Gòn, khi phát sinh khoản 408 tỷ đồng sẽ dẫn đến tổng công ty này không thể xử lý được các phát sinh.

Nếu thay đổi phương pháp tính thuế theo kết luật của Kiểm toán Nhà nước, Sabeco sẽ phải điều chỉnh giá mua kể cả việc hồi tố từ năm 2008, dẫn đến phải gánh chịu khoản giảm lợi nhuận từ 350 - 400 tỷ đồng/năm, tương ứng 4.000 tỷ đồng kể từ năm 2008 đến nay. Trong khi đó, các khoản lợi nhuận từ năm 2008-2014, Tổng công ty đã chia cổ tức cho cổ đông.

Tuy nhiên, bà Hương cho biết: “Kiểm toán Nhà nước không phải chỉ căn cứ 1 điều trong Thông tư 05 để kết luận về kiến nghị truy thu thuế đối với Sabeco, mà còn căn cứ vào cơ sở sản xuất, cơ cấu điều hành của Sabeco”.

Bùi Trang