Giá cổ phiếu không chỉ bị chi phối bởi yếu tố nội tại của doanh nghiệp, mà còn phụ thuộc vào diễn biến của thị trường
Nỗi niềm của cổ đông nhiều doanh nghiệp
Mùa đại hội cổ đông năm nay, bên cạnh câu hỏi liên quan tới kết quả kinh doanh năm cũ, kế hoạch kinh doanh năm mới - nội dung cơ bản của mỗi kỳ đại hội - thì ghi nhận của người viết cho thấy, vấn đề giá cổ phiếu “xa bờ” được nhiều cổ đông chất vấn lãnh đạo doanh nghiệp.
Tại đại hội cổ đông của Ngân hàng thương mại cổ phần An Bình (ABBank, mã ABB – sàn UPCoM) diễn ra sáng 5/4/2024, có cổ đông bày tỏ không vui vì giá cổ phiếu ABB ì ạch dưới mệnh giá và đặt câu hỏi với lãnh đạo Ngân hàng về kế hoạch niêm yết cổ phiếu trên HOSE, việc tỷ lệ lợi nhuận trên vốn rất thấp… Kết phiên giao dịch ngày 19/4, thị giá ABB là 7.500 đồng/cổ phiếu, giảm 2/3 giá trị so với 3 năm trước, trong khi nhiều cổ phiếu cùng ngành có sóng tăng mạnh từ cuối năm 2022 đến nay.
Trả lời chất vấn, ông Đào Mạnh Kháng, Chủ tịch Hội đồng quản trị ABBank cho biết, lãnh đạo Ngân hàng rất chia sẻ với cổ đông nhưng không kiểm soát giá cổ phiếu ABB trên thị trường, không “đánh lên” để mang lại lợi ích cho bất kỳ ai. Ông Kháng nói rằng, Ban lãnh đạo ABBank mong muốn đưa cổ phiếu ABB lên sàn HOSE để huy động vốn tốt hơn, giúp tăng giá trị cổ phiếu, song điều kiện năm nay chưa thuận lợi để đưa lên sàn.
Chị Ngọc Hà, một nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu MWG (của Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới di động (mã MWG) từ vùng đỉnh (trên 130.000 đồng/cổ phiếu hồi đầu năm 2022) cho biết đến nay đã bị bào mòn 60 - 70% giá trị khoản đầu tư. Phiên giao dịch chiều 19/4/2024, cổ phiếu MWG đóng cửa ở mức giá 48.200 đồng/cổ phiếu, mặc dù đã hồi phục 20% so với đầu năm nhưng vẫn còn cách xa đỉnh cũ. Mã này mới đây đã bị loại khỏi rổ chỉ số VNDiamond trong kỳ review quý II/2024.
Tại đại hội cổ đông 2024 của MWG chiều 13/4, nhiều cổ đông như chị Hà rất nóng lòng muốn chất vấn Ban lãnh đạo MWG về giá cổ phiếu. Như đoán được điều này, ngay trong phát biểu mở đầu đại hội, ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch Hội đồng quản trị MWG đã chủ động gửi lời xin lỗi tới cổ đông vì năm 2023 hoạt động kinh doanh không hiệu quả khiến cổ phiếu MWG không mang lại lợi nhuận.
Theo ông Tài, doanh nghiệp đã trải qua năm 2023 “khốc liệt nhất lịch sử” khi doanh thu giảm 11%, về 118.280 tỷ đồng, chỉ hoàn thành 88% kế hoạch đề ra; lợi nhuận sau thuế giảm 96%, về 168 tỷ đồng và chỉ hoàn thành 4% kế hoạch.
Để trấn an cổ đông, lãnh đạo MWG cam kết sẽ tái cấu trúc toàn diện để tăng cường sức mạnh nội tại, sẵn sàng bứt phá cho giai đoạn tăng trưởng bền vững. Năm 2024, MWG đặt kế hoạch doanh thu 125.000 tỷ đồng, tăng 6% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế dự kiến 2.400 tỷ đồng, tăng 13,29 lần so với thực hiện trong năm 2023.
Câu chuyện giá cổ phiếu dự kiến cũng sẽ làm “nóng” đại hội cổ đông sắp tới của một số doanh nghiệp như Công ty cổ phần Tập đoàn Dabaco (mã DBC – sàn HOSE) ngày 27/4, Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (mã HAG – sàn HOSE) ngày 5/5…
Tại Dabaco, nếu so với mức đỉnh thị giá 78.000 đồng/cổ phiếu hồi tháng 3/2022 thì đến nay, mã này mới hồi phục được 35% giá trị (kết phiên 19/4, cổ phiếu DBC đứng ở mức 26.000 đồng/cổ phiếu). Năm 2023, Dabaco đạt doanh thu thuần 11.110 tỷ đồng, lãi sau thuế 25 tỷ đồng. Quý IV/2023, Dabaco thoát lỗ nhờ bán phế liệu thu về 20 tỷ đồng.
Ngoài lý do đi xuống cùng thị trường chung, thì giá cổ phiếu DBC cách xa đỉnh cũ xuất phát từ kết quả kinh doanh vài năm nay suy giảm mạnh. Thêm vào đó, thông tin về việc triển khai vắc xin dịch tả “đến hẹn mà mãi chưa lên”.
Các cổ đông của HAG cũng đang chờ đợi tại đại hội cổ đông diễn ra vào ngày 10/5 tới, trong bối cảnh kinh doanh vẫn khó khăn, dòng tiền thiếu hụt, bầu Đức sẽ trấn an cổ đông bằng câu chuyện gì, ngoài những kế hoạch kinh doanh ấn tượng và những câu chuyện “nóng sốt” các mùa đại hội trước như “heo ăn chuối”, “heo ăn chay”…
Tương tự, những nhà đầu tư bị “kẹp hàng” bởi cổ phiếu bất động sản đang rất mong chờ được trấn an tại đại hội cổ đông năm nay với câu chuyện doanh nghiệp bất động sản tự tin ra hàng và quay trở lại thị trường sau gần hai năm thị trường bất động sản trầm lắng.
Kiên nhẫn với cổ phiếu tốt
Nói về nỗi buồn của các nhà đầu tư khi cổ phiếu “mãi chưa về bờ”, không thể không nhắc tới các cổ đông của Công ty cổ phần Tập đoàn Hoà Phát (mã HPG). Sau khi lập đỉnh ở mức giá 43.290 đồng/cổ phiếu (giá điều chỉnh) vào 1/10/2021, thị giá này đã điều chỉnh và chạm đáy 12.100 đồng/cổ phiếu vào ngày 10/11/2022. Cho đến giờ, HPG mới hồi phục về mức giá 27.800 đồng/cổ phiếu (ngày 19/4), phải cần thêm nhiều thời gian mới chinh phục được các mức đỉnh cũ.
Tháng 5/2023, khi HPG ở quanh vùng 21.000 - 22.000 đồng/cổ phiếu, tại đại hội cổ đông thường niên của doanh nghiệp này, một số cổ đông đã gọi cổ phiếu HPG là “giấy lộn” và phản đối kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu. Nhiều cổ đông HPG sau đó đã “rời tàu”, minh chứng là năm nay có 165.900 cổ đông chốt quyền tham dự đại hội cổ đông của Hoà Phát hôm 11/4, ít hơn 13.200 cổ đông so với con số chốt quyền dự đại hội năm ngoái là 179.108. Không chỉ nhà đầu tư cá nhân mà cả những công ty chứng khoán như Everpia, Chứng khoán Rồng Việt và những doanh nghiệp tay ngang như Công ty cổ phần Hoá An và Công ty CMC đều từng phải cắt lỗ cổ phiếu HPG.
Nhưng ở chiều ngược lại, vẫn có những cổ đông lãi đậm nhờ HPG, nếu mua được ở vùng giá thấp và kiên trì nắm giữ. Chẳng hạn, sau nhiều năm nắm giữ cổ phiếu của tỷ phú Trần Đình Long, đến ngày 31/12/2023, Công ty cổ phần Nhà Đà Nẵng (mã NDN) đang tạm lãi 42 tỷ đồng. Tại đại hội cổ đông 2024 của Hoà Phát hôm 11/4, cổ đông Đàm Vĩnh Cường (79 tuổi, thương binh) cho biết, ông đã dùng tiền lương hưu bộ đội của mình để mua cổ phiếu Hoà Phát từ năm 2009 với mục đích để dành cho con cháu và ông đã lãi kha khá. Một số cổ đông khác là nhân viên văn phòng, người nghỉ hưu… chia sẻ họ đã mua gom HPG nhiều năm nay, tăng cường mua khi cổ phiếu chạm đáy và đến nay họ thấy mình quyết định đúng.
Còn nhớ, tại đại hội cổ đông năm 2023 của Tập đoàn Dabaco, vào tháng 3/2023, các cổ đông đã chất vấn lãnh đạo Tập đoàn vì sao giá cổ phiếu DBC giảm mạnh trên thị trường trong thời gian dài. Chủ tịch Hội đồng quản trị Dabaco Nguyễn Như So cho hay, cổ phiếu DBC thời gian qua không nằm ngoài diễn biến chung của thị trường, bản thân doanh nghiệp chỉ làm sản xuất, không có khái niệm “đánh lên đánh xuống” cổ phiếu.
Thực tế, sau 28 năm có mặt trên thương trường, Dabaco sở hữu một lực lượng cổ đông trung thành, những người xác định “ôm” cổ phiếu 5 - 10 năm mới chốt lời. Trong thời gian đó, họ yên tâm lĩnh cổ tức để hiện thực hoá mục tiêu lãi kép.
Còn nhớ năm ngoái, tại đại hội cổ đông 2023 của Công ty cổ phần Coteccons hôm 25/4, khi cổ đông chất vấn về việc năm 2023 có lúc CTD xuống mức 23.450 đồng/cổ phiếu - mức thấp nhất từ khi niêm yết. Trả lời chất vấn, Chủ tịch Coteccons, ông Bolat Duisenov khuyên cổ đông tự tin với triển vọng dài hạn của doanh nghiệp và mua thêm cổ phiếu nếu giá giảm. Cho đến giờ, cổ phiếu CTD đã hồi phục về mức giá 64.000 đồng/cổ phiếu.
Ông Trương Quang Bình, Phó giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam chia sẻ, chiến lược đầu tư của ông là chọn một vài doanh nghiệp có nền tảng tốt, có triển vọng tăng trưởng, rồi mua gom tầm 3 - 4 năm trở lên, cứ giảm mạnh mua vào là “có ăn”.
