Từ năm 2012, UBND tỉnh Lào Cai kêu gọi nhà đầu tư tham gia Dự án Khu nhà ở thương mại Km2+300, đại lộ Trần Hưng Đạo (TP.Lào Cai). Dự án có diện tích 83.000 m2. Công ty Thăng Long là đơn vị duy nhất trúng thầu. Ngày 15/3/2012, UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định số 507/QĐ-UBND phê duyệt kết quả lựa chọn Công ty Thăng Long làm chủ đầu tư thực hiện dự án.
Công ty Thăng Long tiến hành giải phóng mặt bằng, lập quy hoạch chi tiết xây dựng. Ngày 31/12/2015, UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định 4899/QĐ-UBND phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án. Ngày 30/3/2016, Tỉnh Lào Cai ra Quyết định 857/QĐ-UBND phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình.
Tuy nhiên, vào ngày 31/10/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã ký Quyết định số 3766 hủy kết quả lựa chọn chủ đầu tư đối với Công ty Thăng Long. Căn cứ của hành động bất ngờ này được chiếu theo quy định tại Điều 56, Luật Đấu thầu 2013 và các Khoản 14, Điều 6; Khoản 3, Điều 69 - Nghị định số 30/2015/NĐ-CP ngày 17/3/2015 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu đầu tư.
Cho rằng quyền lợi bị xâm phạm, năm 2017, Công ty Thăng Long đã khởi kiện Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai về hai quyết định hành chính số 857 và 3766. Tòa án nhân dân Tỉnh Lào Cai thụ lý đơn kiện, xác định đối tượng của vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết theo Luật Tố tụng dân sự. Tòa án sơ thẩm ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ việc hành chính.
Sau đó, Công ty Thăng Long tiếp tục làm đơn khiếu nại quyết định của Tòa án nhân dân Tỉnh Lào Cai. Ngày 24/10/2017, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội mở phiên họp xem xét thẩm quyền giải quyết vụ việc.
Đối tượng khởi kiện của Công ty Thăng Long là các văn bản do UBND tỉnh Lào Cai ban hành. Chủ đầu tư này cho rằng, theo Khoản 1, Điều 3 - Luật Tố tụng hành chính 2015, hai quyết định trên là quyết định hành chính của cơ quan hành chính do người có thẩm quyền ký ban hành. Đặc biệt, Quyết định 857 và 3766 đã tác động trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ đầu tư.
Theo Báo cáo Phương án tài chính của Sở Xây dựng Lào Cai số 181/BC-SXD ngày 20/8/2015, tổng mức đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật của Dự án Khu nhà ở thương mại là 106,4 tỷ đồng. Lợi nhuận của nhà đầu tư dự kiến bằng 3% chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật, tương đương khoảng 3,1 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo Quyết định 857, con số này giảm còn 1,1 tỷ đồng. Ngoài ra, trong giai đoạn 2012-2016, khi được chọn, chủ đầu tư đã bỏ tiền bạc, công sức giải phóng mặt bằng, triển khai các công việc liên quan đến dự án này. Công ty Thăng Long khẳng định, các quyết định hành chính của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã làm thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp.
Phân tích thêm, Luật sư Nguyễn Văn Quang nhấn mạnh, trên thực tế, Công ty Thăng Long được phê duyệt kết quả lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án từ năm 2012.
“Theo tôi, Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu không điều chỉnh dự án đã được lựa chọn chủ đầu tư. Trong Luật Đấu thầu không có quy định về việc hủy kết quả lựa chọn chủ đầu tư dự án, mà chỉ có các trường hợp hủy thầu được quy định tại Điều 17. Việc hủy kết quả lựa chọn chủ đầu tư dự án là một lĩnh vực chuyên biệt, khác hẳn với việc hủy thầu”, vị luật sư này nói.
Cần lưu ý rằng, theo quy định tại Khoản 1, Điều 3 - Luật Tố tụng hành chính 2015, quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức được giao “thực hiện quản lý hành chính”, trong khi quyết định phê duyệt lựa chọn chủ đầu tư thuộc phạm vi điều chỉnh của luật chuyên ngành là Luật Đấu thầu.
Theo Điều 93 của luật này, việc giải quyết tranh chấp trong đấu thầu tại tòa án được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự. Vì vậy, cấp phúc thẩm Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội đã bác đơn khiếu nại của Công ty Thăng Long. Theo đó, Công ty Thăng Long phải khởi kiện lại bằng một vụ kiện dân sự.
Điều 56 - Luật Đấu thầu 2013: Quy trình lựa chọn nhà đầu tư
1. Quy trình lựa chọn nhà đầu tư được thực hiện như sau:
a) Chuẩn bị lựa chọn nhà đầu tư;
b) Tổ chức lựa chọn nhà đầu tư;
c) Đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất;
d) Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà đầu tư;
đ) Đàm phán, hoàn thiện, ký kết hợp đồng.
2. Chính phủ quy định chi tiết điều này.
Khoản 14, Điều 6 và Khoản 3, Điều 69 - Nghị định số 30/2015 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu đầu tư:
Điều 6. Thời gian trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư:
14. Thời gian đàm phán, hoàn thiện hợp đồng tối đa là 120 ngày kể từ ngày phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư.
Điều 69. Đàm phán, hoàn thiện và ký kết hợp đồng:
3. Trường hợp đàm phán, hoàn thiện hợp đồng không thành công, bên mời thầu báo cáo người có thẩm quyền xem xét, quyết định hủy kết quả lựa chọn nhà đầu tư đồng thời mời nhà đầu tư xếp hạng tiếp theo vào đàm phán sơ bộ hợp đồng và thực hiện các bước theo quy định tại các Điều 66, 67 và 68 nghị định này và Khoản 1, Khoản 2 điều này.
