Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung định hình trạng thái bình thường mới của kinh tế toàn cầu

(ĐTCK) Sau khi kết thúc các cuộc họp mùa thu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) tại Washington, các lãnh đạo tài chính toàn cầu vừa thể hiện sự nhẹ nhõm khi nền kinh tế toàn cầu cho thấy sức chống chịu đáng ngạc nhiên trước hàng loạt cú sốc chính sách trong chín tháng đầu nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump, nhưng vẫn lo ngại trước tình trạng bất định kéo dài về con đường phía trước của chính sách toàn cầu.

"Kể từ ‘Ngày Giải phóng’, với tư cách là một nhà hoạch định chính sách, tôi thực sự kiệt sức, cố gắng làm cho nó hợp lý, sau đó thực sự đưa ra chính sách và truyền đạt cho công chúng về điều này… Vì vậy, sự bất ổn đã trở nên rất khó khăn”, Phó Thống đốc Ngân hàng trung ương Thái Lan Piti Disyatat cho biết khi đề cập đến ngày 2/4 – thời điểm Tổng thống Donald Trump lần đầu công bố loạt thuế quan đối ứng.

"Nền kinh tế toàn cầu dường như kiên cường hơn chúng ta nghĩ vài tháng trước. Nhưng không có chỗ cho sự chủ quan khi xét đến nhiều loại bất ổn… Đã có rất nhiều cuộc thảo luận về những bất ổn này", một quan chức Nhật Bản cho biết.

Một tuần căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã làm rõ vấn đề khi Tổng thống Trump đáp trả các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với khoáng sản đất hiếm từ Trung Quốc bằng việc tái áp thuế 100% đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ.

Sự leo thang căng thẳng trở lại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã làm nổi bật sự chú ý của hàng trăm nhà hoạch định chính sách tham gia các cuộc họp, trong bối cảnh các thỏa thuận thương mại mới bên ngoài quỹ đạo Mỹ-Trung đang ngày càng được thúc đẩy.

Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva cho biết, bà hiếm khi thấy nhiều sự tham gia mang tính xây dựng như vậy tại các cuộc họp bán niên của các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương.

"Có thể là do bất ổn quá cao nên không có chỗ cho những màn kịch tính…Cũng có thể vì giờ đây nhiều quốc gia nhận ra rằng điều họ từng xem là hiển nhiên - hợp tác quốc tế giúp chúng ta cùng phát triển - thực ra không nên xem là điều hiển nhiên”, bà cho biết.

Củng cố quan hệ khu vực và song phương

Bà Georgieva và Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala phát biểu với những người tham dự rằng, họ rất lạc quan rằng căng thẳng Mỹ - Trung dù có gay gắt đến mức nào nhưng cũng không bùng phát thành một cuộc chiến thương mại rộng lớn hơn, trong khi nhiều quốc gia trên thực tế đang tìm cách làm sâu sắc hơn quan hệ song phương và khu vực.

Bộ trưởng Tài chính New Zealand Nicola Willis kỳ vọng xu hướng này sẽ tiếp tục phát triển trong bối cảnh bất ổn địa chính trị và kinh tế ngày càng gia tăng.

Bà cho biết điều đáng chú ý là Liên minh châu Âu hiện đang tìm cách liên kết với Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

"Tất cả các mối quan hệ thương mại đó đều rất mạnh mẽ, và thông điệp mà chúng tôi nhận được từ các đối tác là họ mong muốn tiếp tục xây dựng và mở rộng chúng, thay vì đi theo hướng ngược lại", bà cho biết.

Rania Al-Mashat, Bộ trưởng Kế hoạch, Phát triển Kinh tế và Hợp tác Quốc tế Ai Cập cho biết, việc tăng cường hợp tác khu vực là kết quả của những diễn biến toàn cầu, nhưng vẫn quan trọng trong tương lai.

Cải cách ở mọi nơi

Tình hình hiện tại cũng thu hút sự chú ý đến những căng thẳng trong nền kinh tế toàn cầu, bao gồm mất cân đối bên ngoài kéo dài và quá mức, mức nợ gần kỷ lục, những lo ngại gia tăng về khu vực phi ngân hàng, cùng tác động gây xáo trộn từ các công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

Thống đốc Ngân hàng trung ương Anh Andrew Bailey cho biết, cần có một cuộc thảo luận thẳng thắn, khi xét đến việc cộng đồng quốc tế đã thất bại trong việc xác định và ngăn chặn những diễn biến của thị trường nợ thế chấp dưới chuẩn - nguyên nhân gây ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2009.

Tính minh bạch là rất quan trọng trong một thế giới thiếu minh bạch với mối liên hệ chặt chẽ giữa ngân hàng, bảo hiểm và tài chính tư nhân.

"Nhiệm vụ của chúng ta là phải nhìn nhận sự việc và xem xét những gì đang diễn ra…Rõ ràng là chúng ta đã có một vài sự kiện đang diễn ra vào lúc này khiến chúng ta phải đặt nghi vấn, liệu đây có phải là những sự kiện nhất thời hay là dấu hiệu cảnh báo sớm?”, ông cho biết.

Bên cạnh đó, bà Georgieva cũng nhấn mạnh mối lo ngại về định giá tài sản ở mức cao kéo dài, sau cảnh báo của IMF rằng các thị trường đang quá thoải mái với rủi ro bao gồm chiến tranh thương mại, căng thẳng địa chính trị và thâm hụt ngân sách khổng lồ của chính phủ, làm gia tăng nguy cơ thị trường điều chỉnh mạnh.

"Chúng ta cần đa dạng hóa thương mại…Chúng ta cần khắc phục những phần chưa hiệu quả. Chúng ta cần hình dung lại toàn cầu hóa. Chúng ta không thể tiếp tục như trước đây được nữa", bà Okonjo-Iweala cho biết.

Hạc Hiên
Theo báo chí nước ngoài

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục