Thu xếp 19.555 tỷ đồng phí bảo hiểm trong năm 2025
Theo Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), tính đến ngày 30/11/2025, có tổng cộng 31 doanh nghiệp môi giới bảo hiểm đang hoạt động trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. Như vậy, số công ty môi giới bảo hiểm đã tăng thêm 8 công ty so với năm 2022 và tăng hơn 2,5 lần so với con số 12 công ty vào thời điểm cuối năm 2018.
Trong khi đó, số công ty hoạt động trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ, nhân thọ và tái bảo hiểm ít biến động.
Số lượng công ty môi giới bảo hiểm tăng theo cấp số nhân trong vài năm qua xuất phát từ thay đổi về hành lang pháp lý cũng như từ nhu cầu tư vấn bảo hiểm chuyên sâu của thị trường. Cụ thể, ngày 1/11/2019, Chính phủ đã ban hành Nghị định 80/2019/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 73/2016/NĐ-CP hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi; trong đó, bổ sung quy định về dịch vụ phụ trợ bảo hiểm. Từ đây, số lượng công ty môi giới bảo hiểm được lập ngày càng nhiều để cung cấp dịch vụ này.
Hiện các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đang tích cực hợp tác với nhiều công ty môi giới bảo hiểm uy tín trong nước và nước ngoài như Aon, Marsh, JLT, Grass Savoye, Ginet… Các hợp đồng bảo hiểm lớn của khối bảo hiểm phi nhân thọ hầu như đều có bóng dáng của các nhà môi giới bảo hiểm lớn. Các công ty môi giới này đóng vai trò vừa là người hỗ trợ kinh nghiệm và chuyên môn cho doanh nghiệp bảo hiểm, vừa là người mở rộng thị trường; đồng thời, giúp các doanh nghiệp bảo hiểm dần tiếp cận với những chuẩn mực quốc tế và giới thiệu những ý tưởng sản phẩm mới.
| |
Tại Bảo hiểm Bảo Việt, tỷ trọng doanh thu khai thác qua các công ty môi giới trung bình hàng năm đạt hơn 50% |
Chẳng hạn, Công ty cổ phần Môi giới bảo hiểm Bee Việt Nam ngay từ khi được cấp phép hoạt động vào năm 2020 đã đặt mục tiêu trở thành đối tác bảo hiểm chiến lược cho các doanh nghiệp lớn. Năm 2024, công ty này đã triển khai các chương trình bảo hiểm chuyến đi cho mô hình taxi thuần điện đầu tiên tại Việt Nam. Đến năm 2025, Bee Việt Nam lên kế hoạch mở rộng danh mục bảo hiểm cho các lĩnh vực mới như năng lượng sạch, công nghệ thông tin, an ninh mạng và logistics xanh.
Cũng nhờ sự hợp tác chặt chẽ từ kênh trung gian là các công ty môi giới bảo hiểm, bảo hiểm sức khỏe đã trở thành phân khúc dẫn đầu doanh thu tại các công ty bảo hiểm phi nhân thọ. Tại Bảo hiểm Bảo Việt, tỷ trọng doanh thu khai thác qua các công ty môi giới trung bình hàng năm đạt hơn 50%; tại Bảo Minh là 30%; tại PVI là 15%; tại PJICO là trên 5%…
Cùng với sự gia tăng nhanh chóng về số lượng công ty môi giới bảo hiểm, doanh thu phí bảo hiểm mà nhóm này thu xếp cũng có sự tăng trưởng ấn tượng. Số liệu của Bộ Tài chính đưa ra, dự kiến trong năm 2025, tổng số phí bảo hiểm thu xếp qua môi giới bảo hiểm ước đạt 19.555 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2022 - 2025 đạt khoảng 13,64%.
Như vậy, so với con số tổng doanh thu phí bảo hiểm năm 2025 của khối doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 85.938 tỷ đồng, kênh môi giới đóng góp gần 25% (các công ty môi giới hầu như chỉ thu xếp các hợp đồng bảo hiểm phi nhân thọ, tỷ lệ thu xếp hợp đồng bảo hiểm nhân thọ hầu như không đáng kể - PV), tăng mạnh so với mức 13,04% vào năm 2021.
Còn dư địa lớn
Dù có sự tăng trưởng tích cực trong những năm qua, đóng góp của khối công ty môi giới bảo hiểm tại Việt Nam vẫn được xem là “khiêm tốn” so với tại các trường bảo hiểm phát triển.
Được biết, tại các thị trường phát triển, các giao dịch bảo hiểm qua tổ chức môi giới và môi giới độc lập có thể chiếm tới 90% giao dịch trên thị trường. Đáng chú ý, môi giới bảo hiểm tại các nước đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy giao dịch bảo hiểm công bằng, cạnh tranh lành mạnh, hạn chế những tranh chấp về bảo hiểm, thúc đẩy sự phát triển của thị trường bảo hiểm.
Đơn cử, tại Canada, mạng lưới phân phối của các công ty bảo hiểm phi nhân thọ có thể được phân thành ba kênh riêng biệt: môi giới độc lập, đại lý và kênh điện tử. Trong đó, môi giới từng giữ vị trí thống trị thị trường với thị phần khoảng 70%, đại lý chiếm 25% và kênh phân phối còn lại như điện thoại, Internet chiếm 5%.
Thực tế, tại Việt Nam, hoạt động môi giới bảo hiểm, cũng như đại lý bảo hiểm từng được cơ quan quản lý thị trường đánh giá còn nghiệp dư, chất lượng sản phẩm, dịch vụ chưa cao, ứng dụng thành tựu công nghệ chưa nhiều. Chưa kể, việc cạnh tranh thông qua hạ phí bảo hiểm trong nhóm này cũng dẫn đến giảm chất lượng dịch vụ khách hàng... Nếu những hạn chế này sớm được cải thiện, dư địa tăng trưởng của khối doanh nghiệp bảo hiểm còn rất rộng lớn.
Tăng năng lực tài chính cho khối môi giới bảo hiểm
Để đảm bảo hoạt động đầu tư của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm được an toàn và hiệu quả, tránh gây ảnh hưởng đến tình hình tài chính của công ty môi giới bảo hiểm trong bối cảnh số lượng công ty này đang ngày một nhiều, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm vừa được Quốc hội thông qua đã bổ sung quy định việc đầu tư của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm phải bảo đảm nguyên tắc an toàn, thanh khoản, hiệu quả; tuân thủ quy định pháp luật, tự chịu trách nhiệm về hoạt động đầu tư.
Doanh nghiệp môi giới bảo hiểm không được đầu tư dưới mọi hình thức cho các cổ đông, thành viên góp vốn hoặc người có liên quan với cổ đông, thành viên góp vốn theo quy định của Luật Doanh nghiệp, trừ tiền gửi tại các cổ đông, thành viên là tổ chức tín dụng.
Lý do bổ sung là bởi Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định về đầu tư đối với các doanh nghiệp môi giới bảo hiểm. Do đó, một số hoạt động đầu tư có tiềm ẩn rủi ro về việc quản lý, sử dụng vốn chủ sở hữu của các công ty môi giới bảo hiểm và gây ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Việc bổ sung quy định để đảm bảo hoạt động đầu tư của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm được an toàn và hiệu quả.
Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi lần này cũng bỏ một số quy định về điều kiện cấp giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm nhằm thực hiện Nghị quyết số 198/2025/QH15 về cắt giảm và đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh cho doanh nghiệp.
Luật mới cũng bỏ quy định về việc doanh nghiệp môi giới bảo hiểm phải xác nhận không vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về môi giới bảo hiểm của nước nơi tổ chức đặt trụ sở chính trong 3 năm liên tục gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy phép thành lập và hoạt động. Bởi lẽ, yêu cầu xác nhận không vi phạm nghiêm trọng mang tính định tính, nên một số nước không xác nhận nội dung này.