Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình.
Có cơ chế để tránh trục lợi chính sách khi viên chức "chân trong, chân ngoài"
Trả lời ý kiến đại biểu quốc hội và giải trình thêm một số vấn đề của dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) trong phiên thảo luận tại hội trường sáng nay (13/11), Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết, sẽ có cơ chế để tránh xung đột lợi ích khi viên chức tham gia hoạt động ở khu vực tư.
Cụ thể, dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) cho phép viên chức ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ thực hiện hoạt động nghề nghiệp với cơ quan, tổ chức khác ngoài đơn vị sự nghiệp đang công tác, nội dung này nhận được sự thống nhất cao của các đại biểu Quốc hội.
Theo Bộ trưởng, quy định này sẽ tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; đồng thời tạo điều kiện để viên chức tăng thu nhập chính đáng từ sức lao động của mình. Bên cạnh đó, các vị đại biểu Quốc hội cũng quan tâm việc viên chức trước hết phải bảo đảm thực hiện tốt và hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao, có cơ chế cụ thể để tránh xung đột lợi ích, tránh lợi dụng chính sách làm ảnh hưởng đến tính minh bạch và ảnh hưởng đến uy tín của đơn vị nơi công tác.
Phát biểu tại hội trường sáng nay, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cho rằng, quy định này là rất tích cực, khuyến khích sử dụng năng lực của mỗi cá nhân để đóng góp cho xã hội, tận dụng "chất xám" và trình độ chuyên môn của đội ngũ viên chức trong khu vực tư nhân.
Tuy nhiên, đại biểu cũng đề nghị cần siết chặt các quy định về cơ chế kiểm soát, phòng chống tham nhũng do tiềm ẩn một số nguy cơ xung đột lợi ích giữa vị trí công tác trong khu vực công và khu vực tư (đặc biệt là khi viên chức là người giữ chức vụ quản lý của cả 2 đơn vị trong và ngoài công lập hoạt động cùng một lĩnh vực), dẫn tới việc lợi dụng chức vụ trong khu vực công để trục lợi cho đơn vị mình quản lý ở khu vực tư.
Tương tự, đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hoá) bên cạnh việc tán thành quy định trên cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ lưỡng để bổ sung các quy định nhằm tránh được các rủi ro trục lợi chính sách.
Thậm chí, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) còn đề nghị phải cấm viên chức không được đầu tư, góp vốn, điều hành hoặc bảo lãnh cho doanh nghiệp, tổ chức có cùng lĩnh vực chuyên môn với đơn vị mình để phòng ngừa tình trạng “chân trong, chân ngoài”, tránh xung đột lợi ích, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục, nghiên cứu khoa học - nơi ranh giới giữa công vụ và lợi ích tư nhân dễ bị lẫn lộn".
Dù vậy, đa phần đại biểu cho rằng, cấm viên chức hoạt động trong lĩnh vực tư ngoài lĩnh vực mình phụ trách là không hợp lý và là một biểu hiện của tư duy "không quản được thì cấm”. Các đại biểu cho rằng "vấn đề cốt lõi là phải xác lập cơ chế quản lý trong các cơ sở sự nghiệp công lập đó, để không thể lợi dụng được kể cả có ý đồ".
Đánh giá viên chức dựa trên sự hài lòng của người dân
Liên quan đến đổi mới đánh giá, xếp loại viên chức, phát biểu tại hội trường sáng nay, nhiều đại biểu cho rằng, việc đánh giá phải thực chất trên nguyên tắc gắn với sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ; định lượng, khách quan, đa chiều.
Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình cho biết, sẽ tiếp thu và chỉnh lý theo hướng tăng cường đánh giá thường xuyên, dựa trên chất lượng dịch vụ sự nghiệp công và mức độ hài lòng của người dân.
Bộ Nội vụ cũng sẽ thúc đẩy ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức nhằm bảo đảm công khai, minh bạch trong đánh giá, quản lý và phát triển đội ngũ viên chức.
Thứ hai, về đổi mới cơ chế quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng cho hay, Bộ Nội vụ sẽ rà soát các điều khoản quy định về căn cứ tuyển dụng; nguyên tắc tuyển dụng; phương thức tuyển dụng; và các nội dung quy định về vị trí việc làm tại dự thảo Luật.
Riêng về nội dung thẩm quyền tuyển dụng viên chức, tại kỳ họp này, Chính phủ cũng trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, trong đó có quy định thẩm quyền tuyển dụng đối với viên chức là nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập; đồng thời, quy định trường hợp có sự khác nhau về cùng một nội dung giữa Nghị quyết này với luật thì áp dụng quy định của Nghị quyết này.
