Vườn nho St Saphorin tại thung lũng Lavaux, Thụy Sĩ. Ảnh: theguardian.
Khảo sát dựa trên 11 vùng đất trồng nho nổi tiếng, các nhà nghiên cứu phát hiện; nếu nhiệt độ Trái Đất tăng thêm 2 độ C thì tương ứng 56% diện tích đất trồng nho sẽ giảm ( so với những năm 1970), đây được xem là một trong những tác động nghiêm trọng nhất của hiện tượng khí hậu nóng lên toàn cầu.
Giống nho trắng (loại nho Trebbiano đặc trưng vùng Tuscany nước Ý) được dự báo là sẽ bị mất 76% diện tích đất trồng phù hợp, nho xanh mất 66% diện tích đất trồng. Còn loại nho đỏ cũng có số phận tương tự, khi dự đoán sẽ bị mất đi khoảng 31% diện tích đất phù hợp để canh tác.
Đất trồng các giống nho sẽ bị mất đi nếu Trái Đất tiếp tục nóng thêm 2 độ C. Ảnh: theguardian
Tuy nhiên, không phải là không có cách để cứu vãn. Ignacio Morales-Castilla, đồng tác giả nghiên cứu, đến từ đại học Alcalá Tây Ban Nha, cho biết : "Ở một khía cạnh tích cực, hiện tại chúng ta vẫn có thể thích nghi với biến đổi khí hậu bằng cách phát triển đa dạng những giống nho hiện tại. Tuy nhiên, điều này chỉ có thể thực hiện khi hiện tượng Trái Đất nóng lên chưa quá lớn. Nhiệt độ càng tăng lên cao thì cơ hội thích nghi của con người càng thấp."
Các nhà nghiên cứu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Anh đã xây dựng một mô hình máy tính có thể tính toán cụ thể quá trình "đâm chồi nảy lộc" của 11 giống nho, cũng như điều kiện tự nhiên, khí hậu của các khu vực đang trồng những loại nho này.
Từ dữ liệu này, họ sẽ dễ dàng xác định được những vùng đất khác nhau trên thế giới có điều kiện tương tự để nhân giống.
Mô hình máy tính dự báo việc Trái Đất nóng lên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành rượu vang. Nếu không có hành động can thiệp nào, khi Trái Đất nóng thêm 2 độ C sẽ mất đi 56% đất trồng của 11 loài nho. Và nếu tăng đến 4 độ C thì 85% đất trồng nho sẽ hoàn toàn biến mất.
Giải thích cho điều này Morales-Castilla cho rằng ngoài các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến việc trồng nho như lượng mưa thì yếu tố chính ảnh hưởng nhiều nhất là nhiệt độ.
Nhiệt độ tăng lên sẽ ảnh hưởng đến cây trồng, làm tăng tốc độ chín của quả nho khiến cho quả nho bị ngọt hơn bình thường do quá nhiều đường.
Tuy nhiên, mô hình cũng chỉ ra nhiều vùng đất mới có thể phù hợp để trồng những giống nho làm rượu vang. Điều đó phần nào làm giảm bớt thiệt hại khi Trái đất bị nóng lên.
Theo đó thì chỉ còn 24% diện tích đất trồng nho mất đi khi nhiệt độ tăng 2 độ C, và 58% diện tích đất mất đi khi nhiệt độ tăng 4 độ C. Giảm gần một nửa thiệt hại gây ra nếu chúng ta chuyển địa điểm trồng nho sang vùng mới.
Ví dụ như vùng đất chuyên trồng loại nho Pinot Noir như Nam Phi, vùng Burgundy miền Nam nước Pháp sẽ phải chuyển sang trồng những giống nho khác như Syrah, Monastrell hay Grenache, những loại mà có khả năng chống chọi với nhiệt độ cao hơn và cho ra trái muộn hơn vào cuối năm.
Nghiên cứu chỉ trong phạm vi nhỏ hơn rất nhiều so với hơn 1.100 giống nho trên thế giới. Morales-Castilla hy vọng rằng sẽ có điều kiện để nghiên cứu thêm các giống nho nữa, đem lại nhiều cơ hôị thích nghi hơn nữa khi nhiệt độ Trái đất ngày càng nóng thêm.
Nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra việc xây dựng một khu vườn trồng nho mới hay thay đổi giống nho cũ trồng một giống nho khác là điều khá tốn kém.
Quan trọng hơn, những nguyên tắc cơ bản về thương hiệu những loại vang sẽ bị ảnh hưởng. Như loại rượu "Champagne" chỉ được sử dụng hợp pháp với những loại vang sủi bọt có xuất xứ từ vùng Champagne nước Pháp.
Đây sẽ là thách thức rất lớn đối với ngành rượu vang, khi sẽ có sự xáo trộn trong thành phần của những vùng rượu vang nổi tiếng. Hoặc nó sẽ là dấu chấm hết của những vùng đất sản xuất rượu vang lâu đời, thay vào đó là những nhãn hiệu khác sẽ được mọc lên thay thế.
