Nếm thử rượu là bước vô cùng quan trọng thường được những người sành rượu tiến hành trước khi thưởng thức một chai rượu mới, đặc biệt là những chai rượu lâu năm, đắt tiền. Thông thường, quy trình nếm thử rượu trải qua bốn bước là nhìn, ngửi, nếm và nhận xét (quy tắc 4N).
Ngắm rượu (see)
Đầu tiên, chúng ta cần xem xét màu độ trong của rượu, có bị cặn lắng hay không. Để nghiêng ly rượu trên nền trắng hay dưới ánh sáng tự nhiên để quan sát.
Rượu tốt thì có màu sắc tươi sáng, đồng đều, có màu tương tự với màu rượu chuẩn. Rượu trong ly có xu hướng đậm hơn ở chính giữa, nhạt và sáng hơn ở xung quanh.
Nếu rượu có màu lạ như bị đục, xỉn màu hay có màu nâu đất thì khả năng lớn là rượu đã bị biến chất (bị ô xy hóa) hoặc đã bị "nấu" - thuật ngữ để chỉ rượu bị biến đổi do điều kiện nhiệt độ cao hoặc bị ánh sáng trực tiếp trong thời gian dài.
Tiếp đến người uống nên lắc nhẹ ly và quan sát vết chảy rượu trên thành ly để đánh giá kết cấu và tuổi rượu.
Đối với rượu đỏ, vết chảy chậm chứng tỏ rượu đậm, có độ cồn cao. Vết chảy nhanh, mảnh chứng tỏ rượu nhẹ độ hơn.
Đối với rượu trắng, rượu khô chua có vết chảy nhanh, mảnh còn rượu trắng đậm, ngọt, độ cồn cao có vết chảy chậm, dày hơn. Đối với rượu trắng ngọt thì điều này càng rõ nét.
Ngửi rượu (sniff)
Sau khi mở nút chai, bạn thử ngửi nút để xác định có mùi đặc trưng của rượu hay chỉ có mùi gỗ bần. Tiếp theo để thử mùi thơm của rượu, bạn đặt ly trên bàn, giữ lấy phần đế ly rồi khẽ xoay nhẹ ly theo vòng tròn cho rượu dậy mùi để ngửi thử.
Những người sành còn tiến hành ngửi hai lần, khi mới rót rượu và sau khi đã xoay ly. Ấn tượng về mùi đầu tiên rất quan trọng, rượu có nhiều lớp mùi chứng minh đó là loại tốt.
Nếu không gặp những mùi là như mùi nút bần, mùi giấy bìa ướt, mùi giấm chua, mùi cam ủng..v.v. thì ta có thể an tâm về chất lượng của rượu.
Nếm rượu (sip)
Trước hết, hãy hớp một ngụm rượu cùng với một chút không khí và đảo rượu chạy vòng quanh khoang miệng. Rồi hãy cảm nhận trọng lượng của rượu trên mặt lưỡi. Cảm giác ra sao, có mạnh hay nhẹ, hơi dày dày hay mỏng, có vị chua hay tannin, có êm hay gắt?
Sau đó mới nuốt một ít rượu xuống cổ họng để phần cuống họng cảm giác được hậu vị của rượu có giống với cảm nhận trên đầu lưỡi, dư vị còn lưu lại lâu?
Bạn cũng có thể lấy thêm không khí bằng miệng và thở qua đầu mũi để xem hương vị như thế nào khi đi qua mũi bạn.
Cuối cùng, bạn có thể nuốt nốt phần còn lại của rượu hoặc nhổ vào xô. Khi nếm rượu, việc nhổ rượu là hoàn toàn chuyên nghiệp.
Nhận xét (summarize)
Phần nhận xét sau khi trải qua các bước thử rượu thật ra không khó như bạn nghĩ. Đối với người uống rượu bình thường, chúng ta chỉ cần nói những gì mình cảm nhận được (đậm hay nhẹ, chua hay chát, ngọt hay khô...).
Ở góc độ cao hơn, người thử rượu có chuyên môn sẽ đưa ra một số nhận định về độ chín của chai rượu (chai rượu có uống liền được không hay phải cất thêm vài năm nữa?).
Việc phối hợp rượu - thức ăn như thế nào (rượu này hợp với thức ăn gì?). Thậm chí, nhiều người sành rượu còn nói được tên loại rượu, nguồn gốc xuất xứ, giống nho và năm thu hoạch của rượu.
