Năm 2017 là năm thứ 3 triển khai Quyết định 51/2014/QĐ-TTg về một số nội dung thoái vốn, bán cổ phần và đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán của doanh nghiệp nhà nước, Sở GDCK Hà Nội (HNX) đã làm việc với nhiều bộ, ngành, tổng công ty, tập đoàn Nhà nước để tiến hành các công tác cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước.
Sau 3 năm triển khai, công tác đấu giá cổ phần hóa, thoái vốn tại HNX đã ghi nhận những chuyển biến đáng chú ý.
Nếu như năm 2015, 2016 là năm của cổ phần hóa, thì năm 2017 là năm của hoạt động thoái vốn Nhà nước.
Năm 2015 ghi nhận sự bùng nổ về số lượng các công ty IPO qua HNX, với 64 doanh nghiệp, chiếm 71% tổng số các phiên đấu giá qua HNX.
Năm 2016, số lượng doanh nghiệp IPO qua HNX đạt 30 doanh nghiệp, chiếm 61% tổng số các phiên đấu giá qua HNX.
Đến năm 2017, các phiên IPO chỉ chiếm 20%, trong khi các phiên đấu giá thoái vốn vượt lên chiếm tới 71% tổng số các phiên đấu giá, tương đương 34/48 doanh nghiệp.
Trong đó có nhiều tập đoàn, tổng công ty lớn thực hiện thoái vốn có giá trị vốn hóa hàng nghìn tỷ đồng như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Tổng công ty Sông Đà…Tỷ lệ thoái vốn trung bình đạt khoảng từ 30-50% vốn điều lệ của công ty đưa ra đấu giá.
Hoạt động thoái vốn Nhà nước thông qua đấu giá năm 2017 đã thu hút được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư, khi có 28/34 phiên bán được 100% số cổ phần chào bán, với hơn 169 triệu cổ phần trúng giá, thu về cho Nhà nước trên 2.630 tỷ đồng, thặng dư vốn cổ phần thu về đạt hơn 933 tỷ đồng.
Giá trúng trong các phiên thoái vốn đạt cao, khi nhiều phiên có giá trúng gấp từ 2 - 4 lần so với mệnh giá, cao hơn nhiều so với giá trúng giá khi thực hiện IPO. Thống kê năm 2017 cũng cho thấy, hơn 30% số phiên thoái vốn có giá trúng bình quân gấp từ 1,5- 2,5 lần so với giá khởi điểm.
Trái ngược với sự đắt hàng của các đợt thoái vốn, trong năm qua chỉ có 3/10 phiên đấu giá IPO tại HNX bán được 100% số cổ phần chào bán. Tổng số cổ phần bán được trong 10 phiên này chỉ đạt hơn 13 triệu cổ phần, tương đương 5% so với tổng số cổ phần chào bán, thu về cho Nhà nước hơn 133 tỷ đồng.
Nguồn: HNX
Năm qua, HNX còn tổ chức 3 phiên đấu giá cổ phần ra công chúng của các công ty lớn như Tổng công ty Viglacera – CTCP, CTCP Dịch vụ Sân bay Quốc tế Cam Ranh, CTCP Đầu tư Apax Holdings. Tổng số cổ phần bán được của 3 phiên này đạt hơn 138 triệu cổ phần, tương đương 100% tổng số cổ phần chào bán, thu về cho doanh nghiệp hơn 2.281 tỷ đồng.
Trong đó, phiên đấu giá ra công chúng của Tổng công ty Viglacera – CTCP đã bán hết 100% số lượng cổ phần chào bán, thu hút sự chú ý của hơn 1.000 nhà đầu tư, cao nhất kể từ năm 2015, với 92% lượng cổ phần trúng giá được bán cho nhà đầu tư nước ngoài.
Tháng 11/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 126/2017 thay thế Nghị định 59/2011 cho phép áp dụng cơ chế dựng sổ (Book building) trong công tác cổ phần hóa, thoái vốn.
Theo HNX, cơ chế này được thế giới áp dụng phổ biến trong lĩnh vực chứng khoán. Để chuẩn bị đưa cơ chế này vào áp dụng, HNX đã tiến hành nâng cấp hệ thống đấu giá, trong đó bổ sung chức năng dựng sổ để sẵn sàng đưa vào sử dụng trong năm 2018 này.
