Ảnh Internet
Trong Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 1/3/2012 có nêu: tái cấu trúc mô hình tổ chức thị trường chứng khoán theo hướng cả nước chỉ có một sở giao dịch chứng khoán (GDCK) và từng bước cổ phần hóa sở GDCK để đảm bảo sự thống nhất trong hoạt động, thuận tiện trong nâng cao năng lực quản trị và thu hút vốn từ các thành viên thị trường...
Đáng chú ý là tại Quyết định 58/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí phân loại doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nhà nước và Danh mục doanh nghiệp nhà nước thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016 - 2020, được ban hành mới đây, chỉ có 2 doanh nghiệp thuộc Bộ Tài chính gồm: Trung tâm Lưu ký chứng khoán và Công ty Xổ số điện toán Việt Nam là Nhà nước vẫn nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Nhóm doanh nghiệp nhà nước tiếp tục nắm giữ 100% vốn không có tên Sở GDCK TP.HCM (HOSE) và Sở GDCK Hà Nội (HNX). Tuy nhiên, hai sở cũng không có tên trong danh sách các doanh nghiệp thuộc diện cổ phần hóa.
Như vậy, định hướng cổ phần hóa sở GDCK đã có từ cách đây 5 năm, nhưng đến nay có tiếp tục được triển khai hay không đang là câu hỏi ngỏ.
Điều này có liên quan đến việc triển khai lộ trình hợp nhất HOSE và HNX để hình thành Sở GDCK Việt Nam.
Đầu năm 2017, sau khi gõ cồng khai trương phiên giao dịch chứng khoán đầu năm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã chỉ đạo ngành chứng khoán phải đẩy nhanh tiến trình hợp nhất 2 sở GDCK, đảm bảo nguyên tắc phát triển TTCK với nhiều cấp độ và hiệu quả.
Nhiều thành viên thị trường đang mong đợi việc hợp nhất HOSE và HNX sớm hoàn tất, bởi duy trì hai sở đang bộc lộ nhiều hạn chế như: mức vốn hóa thị trường nhỏ bé (đạt 1.923.000 tỷ đồng, tương đương 46% GDP khi chốt năm 2016) so với nhiều thị trường lân cận, nhưng bị phân tán thành hai khu vực giao dịch; sản phẩm giao dịch trên 2 sở chưa đa dạng.
Việc duy trì hoạt động của 2 sở làm tăng chi phí xã hội, chi phí đầu tư của các tổ chức kinh doanh chứng khoán cũng như các nhà đầu tư.
Với cấu trúc thị trường chứng khoán hiện tại, thị trường giao dịch cổ phiếu tập trung đang bị chia nhỏ, chưa phân định rõ ràng giữa hai sở, nên tạo ra sự cạnh tranh không cần thiết...
Theo ý kiến từ một số công ty chứng khoán, mô hình tổ chức sở GDCK ở nhiều thị trường chứng khoán trên thế giới cho thấy có sự góp vốn của khu vực tư nhân. Do đó, việc tiến đến cổ phần hóa Sở GDCK Việt Nam là cần thiết, để nâng cao chất lượng quản trị, cũng như năng động hơn trong cung cấp sản phẩm, dịch vụ.
Các công ty chứng khoán muốn được mua cổ phiếu của Sở GDCK Việt Nam khi tổ chức này chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng.
Việc sớm hoàn tất bước một của quá trình tái cấu trúc sở GDCK là hợp nhất sẽ mở ra bước hai là cổ phần hóa sở GDCK như cơ chế đã định hình và thông lệ các thị trường chứng khoán quốc tế đã thực hiện.
