Gã khổng lồ thương mại điện tử cung cấp hàng loạt dịch vụ với mong muốn biến Alibaba trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của người dân Trung Quốc.
Một trong những biểu hiện của mục tiêu trên chính là hàng loạt các thương vụ mua lại đầy tham vọng khiến mức độ phủ sóng của Alibaba không ngừng gia tăng.
Theo Dealogic and Internet Retailer, tập đoàn này đã chi khoảng 30-40 tỷ USD cho gần 100 thương vụ mua lại và đầu tư kể từ năm 2010.
Nicole Peng, giám đốc của hãng nghiên cứu công nghệ Canalys nhận xét: "Alibaba muốn xây dựng một thế giới mua sắm trực tuyến có tất cả mọi thứ mà các cửa hàng truyền thống vẫn thường bán. Bất kỳ điều gì bạn có thể làm với mua bán truyền thống, bạn cũng có thể thực hiện trên Alibaba. Đó thực sự là một mục tiêu lớn lao".
Một người dân thành phố điển hình sẽ thức dậy và xem dự báo thời tiết trên UCWeb, ăn hoa quả tươi đặt mua từ Yiguo.com, trả tiền đi taxi bằng Alipay và giải trí trước giờ làm việc, xem video trên Youku. Sau đó, khi hết giờ làm việc, họ sẽ trở về nghỉ ngơi trên chiếc đệm đặt mua ở Taobao.
Thậm chí cả những cửa hàng bán lẻ quy mô nhỏ ở các vùng quê cũng đang thực hiện việc mua bán trên nền tảng của Alibaba.
Để mở rộng danh sách dịch vụ, cách đây không lâu, tập đoàn đã chi khoảng một tỷ USD để mua lại Lazada - nền tảng thương mại điện tử đang thống trị khu vực Đông Nam Á với hệ thống logistics mạnh mẽ. Năm 2014, tập đoàn này từng bỏ ra khoảng 2 tỷ USD để mua lại UCWeb - một trong những trình duyệt web phổ biến nhất tại đây và mất tới 5 tỷ USD để mua Youku - trang web được mệnh danh là "Youtube Trung Quốc".
Peng cho biết những vụ đầu tư của Alibaba được thiết kế để tự "nuôi" nhau, tạo ra một vòng tròn khép kín về sản phẩm và dịch vụ, đem đến trải nghiệm liền mạch cho người dùng trong cuộc sống của mình.
Công ty có trụ sở ở Hàng Châu này đã bắt đầu ráo riết tìm mua các công ty khác trước khi vụ IPO trị giá 25 tỷ USD diễn ra năm 2014. Vào thời điểm đó, động thái này của Alibaba khiến giới đầu tư cảm thấy bối rối.
Vụ mua lại đội bóng Guangzhou Evergrande đã nhận những lời chỉ trích nặng nề vì nhiều người cho rằng đây là một món hàng phù phiếm. Ông chủ Jack Ma còn bị cho rằng đã bị chuốc say trong buổi đàm phán và kết thúc việc thỏa thuận bằng một cuộc điện thoại kéo dài 15 phút. Hay quyết định mua lại tờ báo tiếng Anh ở Hồng Kông có tên South China Morning Post cũng khiến nhiều người phải nhíu mày thắc mắc.
Nhà phân tích Kerry Rice của công ty Needham & Company cho rằng quyết định mua lại nêu trên không thực sự ăn ý với chiến lược chung công ty. Giá cổ phiếu của Alibaba cũng giảm tới 16% kể từ ngày ra mắt thị trường do những lo ngại về hàng giả được bán trên trang web.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng chỉ ra tính kỷ luật trong những thương vụ của Alibaba. Thay vì mua lại toàn bộ doanh nghiệp ngay khi mới bắt đầu, hãng thường đầu tư một khoản tiền nhỏ trước và chỉ quyết định tăng lượng cổ phần sở hữu sau khi đối tượng cho thấy khả năng phát triển. Ví dụ như trường hợp của UCWeb, trước khi nuốt chửng công ty, Alibaba sở hữu tới 66% cổ phần.
Cách tiếp cận này cho phép Alibaba là đối tác với nhiều công ty khác nhau và hạn chế rủi ro gặp phải.
Những thử thách tiếp theo mà Alibaba gặp phải trong tương lai chính là kết hợp phần giải trí và thương mại vào trong dữ liệu về mỗi người dùng. Ví dụ, người hâm mô của đội bóng Guangzhou Evergrande khi xem video về câu lạc bộ trên Youku, họ sẽ nhìn thấy những quảng cáo Adidas và có dẫn link về một trong những trang bán hàng của Alibaba.
Alibaba không phải là công ty Trung Quốc mong muốn mở rộng phạm vi thông qua các vụ mua lại. Tencent - vốn ban đầu là nhà cung cấp dịch vụ cổng thông tin điện tử đã nhảy sang lĩnh vực tin nhắn và đã trở thành công ty hàng đầu Trung Quốc trong mảng sản xuất trò chơi cho máy tính, điện thoại bằng việc nhanh chóng mua lại nhiều công ty game khác.
Với một số trường hợp khác, Alibaba đầu tư vào cùng lúc hai công ty là đối thủ của nhau bởi khi thị trường ngày càng phát triển, thị phần của cả hai đều gia tăng. Chẳng hạn, người đứng sau hai ứng dụng gọi taxi phổ biến bậc nhất tại quốc gia này chính là Alibaba và về sau, hai công ty này được sát nhập thành một doanh nghiệp Didi Chuxing.
Trong khi Alibaba vẫn cho thấy mình đầy tham vọng thì các nhà đầu tư có lẽ phải chờ đợi kết quả lợi tức bởi "nhiều vụ mua lại vẫn chưa mang về doanh thu", theo Peng.
Phát ngôn viên của Alibaba từ chối bình luận về nhận định này. Trong khi đó, ở cuộc họp cổ đông gần đây, tập đoàn này khẳng định: "Các thương vụ mua lại luôn được thực hiện với tính chiến lược chứ không vì mục tiêu tài chính".
