Một trong những tài sản mà ông Thìn tố cáo rằng, ông đã thế chấp ngân hàng và bị bán rẻ mạt
Lời Tòa soạn: Việc cựu tử tù Liên Khui Thìn đã quá thấm cảnh “nhất nhật tại tù” và lằn ranh sinh tử, nhưng vẫn quyết tố cáo một số cá nhân đã chiếm đoạt tài sản của mình tại các công ty khi ông còn trong tù, cùng với việc Bộ Công an khởi tố vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Công ty TNHH Epco (TP.HCM) và một số đơn vị liên quan” đã khiến không ít người “ngồi trên lửa”. Đáng lưu ý, bất động sản đắc địa ở TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu… mà ông Thìn tố đã “bốc hơi” là nguyên nhân dẫn đến việc bản án có hiệu lực từ năm 2000 của cựu tử tù này tới giờ vẫn chưa thi hành xong, đồng nghĩa Nhà nước vẫn chưa thu đủ giá trị tài sản đã thất thoát.
Bài 1: “Ngồi trên lửa” trước lá đơn của cựu tử tù
Bộ Công an đã khởi tố điều tra vụ án, xuất phát từ lá đơn tố cáo của cựu tử tù Liên Khui Thìn, cho rằng nhiều tài sản "khủng" đã bị tẩu tán, thất thoát hoặc bán rẻ mạt.
Choáng ngợp trước khối tài sản được cho là đã “bốc hơi”
Cựu tử tù Liên Khui Thìn đứng đơn tố cáo khi đã được trở lại quyền công dân. Theo lời ông Thìn, ông được đặc xá vào ngày 2/9/2009 và phần trách nhiệm dân sự còn phải liên đới bồi thường là 482 tỷ đồng (trong tổng số 1.051 tỷ đồng, đã thi hành được 569 tỷ đồng).
Nhưng từ khi bản án hình sự phúc thẩm số 05/HSPT có hiệu lực (12/1/2000) tới nay, kể cả sau khi ông được đặc xá, việc bồi thường số tiền trên vẫn không thể hoàn thành, bởi khối lượng tài sản giá trị lớn đã lọt vào tay nhiều cá nhân, tổ chức mà ông gọi là “nhóm lợi ích”.
Tháng 6/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) thông tin đã khởi tố vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Công ty TNHH Epco (TP.HCM) và một số đơn vị liên quan” sau khi tiến hành kiểm tra, xác minh đơn tố cáo của ông Liên Khui Thìn.
C03 cũng đã có Công văn số 198/CV-CSKT-P10 đề nghị chính quyền địa phương thuộc TP. Thủ Đức (TP.HCM) ngăn chặn, không cho thực hiện các giao dịch mua bán, tặng cho, thế chấp, bảo lãnh đối với 3 lô đất, gồm: lô đất 31.087 m2 tại phường Thảo Điền; lô đất 4.020 m2 tại phường Bình An và lô đất 34.517,8 m2 tại phường An Phú.
Lá đơn tố cáo gần đây nhất của ông Thìn (và là căn cớ dẫn tới việc Bộ Công an khởi tố điều tra vụ án) dài tới 18 trang, liệt kê khối tài sản được cho là của ông bị chiếm đoạt, tẩu tán, bán rẻ… lớn đến mức gây sửng sốt dư luận.
Điển hình là tài sản tại Công ty TNHH Epco, gồm: cụm khách sạn, văn phòng tại số 120 - 122A, B, C và nhà xưởng 7.210 m2 tại số 462H , cùng ở đường Cách mạng Tháng Tám (quận 3, TP.HCM); 10.060 m2 đất tại đường Lê Lợi - TP. Vũng Tàu; 1.600 m2 tại đường Võ Thị Sáu - Vũng Tàu; 9.997 m2 đất và 9 biệt thự tại phường An Phú (TP. Thủ Đức, TP.HCM).
Tiếp đó là tài sản tại Công ty TNHH TM Hồng Long, gồm: căn nhà 445,5 m2 tại số 282 - Nam Kỳ Khởi Nghĩa (quận 3); Dự án Khu dân cư Hiệp Bình Phước (Thủ Đức); cụm kho Hồng Long 50.000 m2 tại Khu công nghiệp (KCN) Sóng Thần (Bình Dương); 10.347 m2 đất mặt tiền đường Trường Sơn; căn nhà 61A, 61B - Tú Xương (quận 3); 10.937 m2 đất mặt tiền đường Lương Định Của (Thủ Đức); 20.000 m2 đất khu Chí Linh và 18.000 m2 đất mua của Công ty IMEXCO (Vũng Tàu); nhà xưởng 1 ha tại số 16 Phước Long (Nha Trang); 5 biệt thự trên đường Xuân Thủy (phường Thảo Điền, Thủ Đức).
Tài sản tại Công ty An Khánh: 5 biệt thự tại phường Thảo Điền; 10.000 m2 đất tại Chí Linh (Vũng Tàu); quyền sử dụng hơn 27.000 m2 đất công nghiệp tại KCN Sóng Thần 2; biệt thự Mai Lan (TP. Bà Rịa).
Tài sản tại Công ty Tây Sơn gồm biệt thự số 198 - Võ Thị Sáu (quận 3, TP.HCM); 3 ha dự án du lịch nghỉ dưỡng tại Bà Rịa - Vũng Tàu.
Tài sản tại Công ty Diên Khánh gồm hơn 14.800 m2 đất công nghiệp tại KCN Sóng Thần 1 (Bình Dương); 9.921 m2 tại Khu du lịch Chí Linh (Vũng Tàu) 40.202 m2 văn phòng nhà kho tại đường Lê Văn Việt (Thủ Đức); 1 ha kho trung chuyển Long Thạnh Mỹ (Thủ Đức); 24.119 m2 tại Thủ Dầu Một (Bình Dương).
Tài sản tại Công ty Thanh Minh: 10.000 m2 tại khu du lịch Chí Linh (Vũng Tàu); biệt thự 1213 - Thảo Điền (Thủ Đức).
Tài sản tại Công ty Hồng Minh: 6 lô đất có tổng diện tích 60.000 m2 tại đường Chí Linh (Vũng Tàu); mặt bằng tại 2/151 và 2/151A - Hiệp Phú; 525A và 654E - An Phú (Thủ Đức).
Tài sản tại Công ty Diên Hùng: 4.849 m2 tại Bình Thắng (Thuận An, Bình Dương); 55 ha đất công nghiệp tại KCN Đồng An (Bình Dương).
Đó là chưa kể khối tài sản riêng của cá nhân ông Thìn cũng được cho rằng bị thất thoát, gồm nhiều lô đất tại TP. Thủ Đức.
Ba chiêu thức “hô biến”
Trong lá đơn gửi lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cựu tử tù Liên Khui Thìn cho rằng, năm 1997, khi xảy ra vụ án Epco - Minh Phụng, tài sản của ông trong Công ty TNHH Epco và các công ty khác do ông bỏ vốn thành lập là rất lớn, tuy nhiên, do một số tài sản chưa hoàn thiện pháp lý về quyền sử dụng hoặc sở hữu, nên tòa án không chấp nhận đưa vào cân đối nợ trong vụ án. Lợi dụng điều đó, khi ông ở trong tù, nhiều cá nhân đã chiếm đoạt khối tài sản bằng 3 hình thức.
Cụ thể, với khối tài sản thế chấp ở 2 ngân hàng lớn (xin không nêu tên), khi các ngân hàng nhận thế chấp các tài sản, thì định giá rất thấp; khi thu giữ thì bán cho các đối tượng sân sau theo giá rẻ, không thông qua đấu giá. Ví dụ, nhà kho A375-A376 - Võ Văn Ngân (Thủ Đức), giá thị trường khoảng 2.000 - 4.000 tỷ đồng, nhưng chỉ được bán 60 tỷ đồng… Sau đó, các tài sản này được chuyển nhượng với giá gấp hàng chục lần.
Với khối tài sản là các khoản đầu tư vào các dự án ở quận 2, quận 9 (nay là TP. Thủ Đức) trị giá hàng ngàn tỷ đồng, thì bị biến thành tài sản tư nhân bằng cách: xóa quyền lợi của ông Thìn khỏi Công ty Epco và người mới dùng danh nghĩa công ty để “hô biến”; hoặc thi hành án trái quy định để giúp “tay trong” thâu tóm; hoặc giả mạo hợp đồng mua bán đất…
Với khối tài sản trong các công ty do ông Thìn góp vốn thành lập (12,5% trong Công ty TNHH Epco; 50% trong Công ty TNHH Tây Sơn; 75% trong Công ty TNHH TM Hồng Long…), thì “bay hơi” bằng chiêu thức như loại bỏ tư cách thành viên, tăng vốn điều lệ, bổ sung cổ đông để “đương nhiên chiếm hưởng khối tài sản của tôi tại đây”, theo lời ông Thìn viết trong đơn tố cáo.
Cựu tử tù muốn gì?
Đã thấm cảnh “nhất nhật tại tù” và đặc biệt đã đứng trên lằn ranh sinh tử, hiểu mạng sống giá trị ra sao, nhưng ông Thìn cho hay, ông vẫn quyết tố cáo bởi “muốn lấy lại tài sản để thi hành án cho Nhà nước, hoàn thành trách nhiệm dân sự, không để tài sản lẽ ra thuộc về Nhà nước bị thất thoát và tài sản cá nhân bị chiếm đoạt”.
Ông Liên Khui Thìn nguyên là Giám đốc, kiêm Phó chủ tịch HĐQT Công ty Epco, bị bắt trong vụ án Epco - Minh Phụng và bị tuyên án tử hình về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản XHCN” với cáo buộc chiếm đoạt hàng ngàn tỷ đồng của các ngân hàng. Tháng 9/2003, Chủ tịch nước ký quyết định ân xá, giảm án tử hình xuống còn án tù chung thân với ông Thìn. Đầu năm 2008, ông Thìn được giảm án từ chung thân xuống còn 20 năm tù. Năm 2009, ông được giảm án và đặc xá.
Cũng trong đơn, ông Thìn mong muốn cơ quan chức năng cân đối nợ của cá nhân ông và công ty do ông góp vốn thành lập với các ngân hàng. Bởi lý do, bản chất các khoản nợ là do hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu với hình thức thanh toán trả chậm. Theo các hợp đồng nhập khẩu, các chủ hàng nước ngoài cho trả sau từ 18 đến 36 tháng, các ngân hàng khi mở L/C đều bắt buộc thế chấp bất động sản hoặc quản chấp hàng hóa. Khi khởi tố vụ án, các chủ hàng nước ngoài chưa khởi kiện và đòi nợ, các ngân hàng thực sự chưa phải thanh toán toàn bộ giá trị các hợp đồng thay ông, nhưng lại siết tài sản, thu nợ vượt quá nhiều lần số tiền đã bỏ ra.
Ông Thìn cũng kiến nghị cơ quan chức năng điều tra làm rõ hành vi phạm tội của những cá nhân, tổ chức chiếm đoạt tài sản của ông; phục hồi quyền dân sự của ông tại các công ty đã bỏ vốn thành lập; tiếp tục đầu tư các dự án dang dở bỏ hoang vì các đối tác sẵn sàng cùng ông phát triển các dự án nhằm tạo việc làm, tạo thêm nguồn thu ngân sách…
Bộ Công an khởi tố vụ án, tức là mới ở giai đoạn điều tra làm rõ sự việc có như tố cáo của cựu tử tù hay không. Nhưng hồ sơ của mà phóng viên Báo Đầu tư đã thu thập được thể hiện, không ít tố cáo của ông Thìn là có cơ sở, chứng lý và sẽ được làm rõ ở bài sau.
(Còn tiếp)
