Từ cam kết đến những bước đi cụ thể
Liên hợp quốc ước tính, đến cuối thế kỷ này, nhiệt độ sẽ ấm lên 3 độ C do tốc độ giảm phát thải không theo kịp với những điều kiện cần để đạt được cam kết cân bằng phát thải nhiều bên đã đưa ra trên thế giới. Báo cáo của Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) năm 2024 ước tính, gần một nửa dân số toàn cầu đang sống trong các khu vực rất dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.
Trước những cảnh báo ngày càng nghiêm trọng về tác động của biến đổi khí hậu, yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, bền vững đã trở thành ưu tiên hàng đầu của cộng đồng quốc tế. Đây không chỉ là trách nhiệm chung, mà còn là cơ hội để các quốc gia tái cấu trúc nền kinh tế, hướng tới phát triển hài hòa giữa tăng trưởng và bảo vệ môi trường.
| |
Tại Việt Nam, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững là xu thế tất yếu đã và đang diễn ra với minh chứng Đảng và Nhà nước luôn nhất quán, kiên định chủ trương phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường, đồng thời thể hiện quyết tâm chính trị cao, có những cam kết quốc tế mạnh mẽ, phấn đấu cùng cộng đồng quốc tế thực hiện thành công mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
| |
Xuất phát từ định hướng trên, ngành ngân hàng với vai trò là một kênh dẫn vốn của nền kinh tế đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm hướng dòng vốn tín dụng đầu tư vào các dự án xanh, thân thiện với môi trường, từ đó góp phần thực hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, phát triển bền vững. Theo đó, cơ quan quản lý đã sớm triển khai Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, Đề án phát triển ngân hàng xanh; lồng ghép các định hướng hoạt động ngân hàng xanh, tín dụng xanh tại các chiến lược phát triển ngành ngân hàng… Đồng thời, thường xuyên rà soát, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn về hoạt động cấp tín dụng của tổ chức tín dụng (TCTD) đối với khách hàng nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ và phù hợp với xu hướng tăng trưởng xanh, phát triển bền vững…
| |
Đặc biệt, ngay khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg ngày 4/7/2025 về Danh mục phân loại xanh và Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 12/7/2025 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã khẩn trương có văn bản chỉ đạo các TCTD tập trung ưu tiên bố trí nguồn vốn hợp lý để cấp tín dụng cho khách hàng thực hiện các dự án đầu tư thuộc Danh mục phân loại xanh, các dự án/phương án sản xuất - kinh doanh có lợi ích về môi trường, bảo vệ môi trường, đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính…
| |
Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên, quá trình triển khai cho thấy các TCTD đã tích cực, chủ động triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện tín dụng xanh, ngân hàng xanh khá toàn diện, đáp ứng yêu cầu của NHNN, quy định của pháp luật về môi trường, tiệm cận dần với tiêu chuẩn quốc tế. Các TCTD chủ động ban hành, lồng ghép các nội dung thực hiện tăng trưởng xanh trong chiến lược, kế hoạch phát triển kinh doanh; đa dạng hóa nguồn lực và chủ động nghiên cứu phát triển các sản phẩm tín dụng xanh…
“Thiết lập hệ thống quản trị và thực hiện quản lý rủi ro môi trường, xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; phối hợp với các tổ chức quốc tế và tăng cường công tác đào tạo để nâng cao năng lực cho cán bộ ngân hàng về các vấn đề ESG (môi trường - xã hội - quản trị doanh nghiệp), tài chính xanh, ngân hàng xanh, phát triển bền vững”, bà Giang nói.
| |
Tiên phong “xanh hóa” hoạt động tín dụng
Ông Vương Văn Quý - Phó trưởng Ban Chính sách tín dụng Agribank cho hay, tín dụng xanh, đặc biệt là tín dụng cho năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, đóng vai trò then chốt trong việc huy động nguồn lực xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân đầu tư vào chuyển đổi năng lượng. Đây cũng là một trong những trọng tâm phát triển dài hạn của Agribank, gắn với chiến lược số hóa và hội nhập quốc tế.
“Agribank đã triển khai đa dạng các chương trình tín dụng xanh với tổng quy mô hàng chục nghìn tỷ đồng. Trong đó, một số chương trình tập trung vào năng lượng xanh, năng lượng tái tạo, ưu tiên các dự án năng lượng tái tạo, nông nghiệp sạch và bảo vệ môi trường, giúp doanh nghiệp giảm chi phí vốn và thúc đẩy chuyển đổi xanh”, ông Quý nói và cho biết thêm, tính đến hết quý III/2025, tổng dư nợ tín dụng xanh của Agribank đạt 28.355,5 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ cho lĩnh vực nông nghiệp xanh là hơn 5.973 tỷ đồng; lâm nghiệp bền vững đạt 6.944,4 tỷ đồng; năng lượng tái tạo và năng lượng sạch chiếm 15.260 tỷ đồng; lĩnh vực tái chế, tái sử dụng tài nguyên đạt 76,6 tỷ đồng; xử lý chất thải, phòng chống ô nhiễm đạt 101,5 tỷ đồng.
| |
Trong bối cảnh Việt Nam chuyển dịch sang mô hình kinh tế xanh, giảm phát thải khí nhà kính và tăng cường sử dụng năng lượng sạch, Agribank đã tiên phong “xanh hóa” hoạt động tín dụng, không chỉ hỗ trợ nông nghiệp sạch, năng lượng tái tạo và lâm nghiệp bền vững, mà còn mở rộng sang tiêu dùng xanh. Điều này góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân, khuyến khích sử dụng các sản phẩm, phương tiện thân thiện với môi trường.
Minh chứng cho vấn đề này, mới đây, Agribank đã triển khai chương trình cho vay ưu đãi “Khởi hành xanh - Đồng hành cùng bạn” với tổng quy mô tín dụng lên đến 2.000 tỷ đồng. Chương trình dành cho khách hàng cá nhân có nhu cầu vay mua ô tô và xe máy điện, áp dụng mức lãi suất ưu đãi từ 4,5%/năm, cố định đến 18 tháng. Khách hàng có thể được hỗ trợ vay tối đa 100% giá trị xe, lựa chọn vay theo từng lần hoặc theo hạn mức quy mô nhỏ.
| |
Được biết, chương trình được triển khai từ nay đến ngày 30/6/2026 hoặc đến khi giải ngân hết hạn mức, không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính ban đầu cho người dân, mà còn khẳng định cam kết của Agribank trong việc đồng hành cùng Chính phủ xây dựng nền kinh tế phát triển bền vững. Đây là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển ESG của Agribank - lấy phát triển xanh làm trụ cột.
Thống kê của NHNN cho biết, tín dụng xanh lan tỏa trong hệ thống ngân hàng với tốc độ tăng trưởng dư nợ bình quân khoảng 21%/năm. Số lượng các tổ chức có tín dụng xanh cũng tăng lên từ 15 tổ chức năm 2017 lên 58 tổ chức trong năm 2025. Nhiều ngân hàng cũng đã chủ động đưa tín dụng xanh thành một chương trình kinh doanh chiến lược.
Tính đến ngày 30/9/2025, dư nợ tín dụng xanh đạt 744.000 tỷ đồng, tăng 9,4% so với cuối năm 2024 và chiếm gần 4,2% tổng dư nợ nền kinh tế, tập trung chủ yếu vào các ngành năng lượng tái tạo, năng lượng sạch (chiếm hơn 37%) và nông nghiệp xanh (chiếm gần 27%). Các TCTD đã tăng cường quản lý rủi ro về môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng, dư nợ đạt 4,6 triệu tỷ đồng, tăng 27,7% so với cuối năm 2024; số món vay được đánh giá rủi ro môi trường, xã hội đạt gần 1,3 triệu món.
Những con số trên cho thấy, tín dụng xanh đã có những bước tiến dài và hành trình số hóa đã đóng góp đáng kể vào kết quả này, khi quá trình trưởng thành chuyển đổi số của các ngân hàng cũng là quá trình cạnh tranh, đấu tranh quyết liệt để đạt vị trí tiên phong trong việc tiếp xúc khách hàng, nâng cao trải nghiệm, qua đó dẫn dắt khách hàng trong hệ sinh thái tài chính.
| |
Công nghệ thúc đẩy tín dụng xanh
Ông Đào Hồng Giang - Phó chủ tịch điều hành kiêm Giám đốc Khối Tài chính - Ngân hàng, Công ty TNHH Hệ thống thông tin FPT (FPT IS) nhận định, việc số hóa và tự động hóa quy trình cho vay đang trở thành một lợi thế cạnh tranh then chốt, giúp các ngân hàng tại Việt Nam nâng cao hiệu quả và giảm chi phí hoạt động. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong việc mở rộng khả năng tiếp cận tín dụng xanh cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa - đối tượng thường gặp nhiều rào cản về thủ tục và thời gian chờ đợi.
Cụ thể, vai trò và lợi ích của số hóa trong cho vay xanh đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa là các công nghệ số như eKYC (định danh khách hàng điện tử) và OCR AI (nhận dạng ký tự quang học bằng AI) giúp tự động hóa khâu thu thập và xử lý hồ sơ, giảm đáng kể công sức và chi phí thủ công.
| |
Theo một báo cáo năm 2023 của McKinsey & Company, việc tự động hóa các quy trình cho vay có thể giúp các ngân hàng giảm tới 70% chi phí vận hành, đồng thời rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ xuống chỉ còn vài phút thay vì hàng giờ. Nhờ đó, chi phí giao dịch thấp hơn, cho phép ngân hàng đưa ra các gói vay với lãi suất ưu đãi hơn, đặc biệt hấp dẫn đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Được biết, từ năm 2021, Agribank cho ra mắt Hệ thống quản lý mở tài khoản trực tuyến (eKYC) trên Agribank E-Mobile Banking (nay là Agribank Plus). Với việc áp dụng eKYC, Agribank đã giúp hàng triệu khách hàng định danh mở tài khoản trực tuyến dễ dàng, an toàn và tiện lợi hơn, đồng thời bảo vệ an toàn tài khoản, hạn chế tối đa rủi ro cho người dùng khi đăng nhập ứng dụng trên thiết bị mới. Bên cạnh đó là giải pháp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) như nhận diện khuôn mặt (FAC), công nghệ đọc dữ liệu hình ảnh (ORC), công nghệ học sâu (Deep learning)… giúp định danh khách hàng chính xác, nhanh chóng, minh bạch, mà không cần hỗ trợ của con người.
“Người dùng có thể định danh mở tài khoản trực tuyến trên ứng dụng ngân hàng của Agribank bằng cách chụp ảnh khuôn mặt và giấy tờ tùy thân. Các thông tin sẽ tự động được đối chiếu, so khớp chính xác để tạo tài khoản nhanh chóng, tiết kiệm thời gian. Hình thức định danh trực tuyến này đơn giản, dễ dùng, an toàn, bảo mật, có thể thực hiện ở mọi lúc, mọi nơi”, ông Hoàng Minh Ngọc - Phó tổng giám đốc Agribank cho hay.
| |
Đáng chú ý, Agribank đã triển khai dịch vụ xác thực điện tử qua VNeID trên ứng dụng Agribank Plus. Động thái này giúp khách hàng của Agribank có thể cập nhật thông tin sinh trắc học online một cách đơn giản, thuận lợi thông qua giải pháp kết nối app-to-app giữa ứng dụng Agribank Plus và ứng dụng VNeID (bên cạnh giải pháp sử dụng căn cước công dân gắn chip và điện thoại có kết nối NFC như đã triển khai thời gian vừa qua). Cập nhật sinh trắc học qua tài khoản VNeID khách hàng không cần thiết phải có thẻ vật lý và cũng không yêu cầu điện thoại phải có công nghệ NFC.
Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương - Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an (C06) cho biết, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ, Việt Nam đang nỗ lực bước vào kỷ nguyên vươn mình, việc triển khai dịch vụ xác thực điện tử qua nền tảng VNeID đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa nền kinh tế số và xây dựng Chính phủ điện tử. VNeID không chỉ là công cụ xác thực và định danh, mà còn tạo giá trị thặng dư từ dữ liệu - vốn được ví như “tư liệu sản xuất” mới và đã trở thành tài sản chiến lược trong kỷ nguyên số.
Trong lĩnh vực ngân hàng, dữ liệu từ VNeID không chỉ phản ánh hiện thực, mà còn hỗ trợ dự báo và đưa ra quyết định sáng suốt trong môi trường biến động, cũng vừa là đầu vào, vừa là chất xúc tác cho đổi mới sáng tạo, mở rộng khả năng khai thác dữ liệu phong phú, bảo mật, từ đó nâng cao vị thế ngành ngân hàng trong công cuộc chuyển đổi số.
“Dịch vụ này không chỉ hiện đại hóa ngành ngân hàng, mà còn góp phần đưa Agribank trở thành một trong những ngân hàng tiên phong trong chuyển đổi số và phát triển bền vững”, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương kỳ vọng.
| |