Ông Phạm Công Danh tại tòa. Ảnh: Quỳnh Trần.
Chiều 16/1, như kế hoạch công bố trước đó, phiên toà xét xử ông Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng VNCB, tập đoàn Thiên Thanh) quay lại phần xét hỏi của các luật sư đối với đại diện Ngân hàng TNHH một thành viên Xây Dựng - CB (VNCB được chuyển thành CB sau khi được Ngân hàng Nhà nước mua lại với giá 0 đồng) nhằm làm rõ khoản tiền 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ cho VNCB đã đi đâu.
Luật sư Nguyễn Thị Huyền Trang (bào chữa cho bị cáo Nguyễn Ngọc Sơn - nguyên Phó phòng khách hàng doanh nghiệp BIDV chi nhánh Gia Định) hỏi lại nội dung bà cùng đồng nghiệp đã chất vấn hôm qua nhưng đại diện CB chưa kịp chuẩn bị tài liệu.
Đại diện CB xác nhận trong số 13.000 tỷ đồng còn lại của CB (tính đến 5/3/2015) có 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ. Ở giai đoạn 14/2- 26/7/2014, VNCB đã sử dụng hơn 7.600 tỷ đồng tiền mặt, tiền gửi Ngân hàng Nhà nước, tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác. Trong đó bao gồm cả số tiền 4.500 tỷ đồng gửi tại LienVietPostbank chuyển về Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước. Số dư cuối ngày 26/7/2014 còn hơn 500 tỷ đồng.
Trước việc CB cung cấp nhiều số liệu, chủ tọa yêu cầu làm rõ dòng tiền sau khi rút khỏi VNCB được chuyển qua các ngân hàng bảo lãnh vay BIDV, TPBank, Sacombank rồi chuyển lòng vòng qua nhiều ngân hàng trước khi quay về VNCB để tăng vốn điều lệ 4.500 tỷ đồng "còn hay là hết?".
Phía CB cho biết, từ ngày 14/2 đến 29/7/2014 khoản tiền 4.500 tỷ đồng vào, sau đó ra, còn hơn 500 tỷ đồng.
"Theo số liệu chủ tọa công bố, tính đến 26/7/2014 chỉ còn 526 tỷ. Như vậy CB đã rút số tiền này ra khỏi ngân hàng đúng không?", luật sư Trang hỏi.
Đại diện CB xác nhận nhưng cho rằng thời điểm đó ngân hàng có đến 80.000 tỷ đồng đi vào, rồi đi ra 81.000 tỷ. Do đó tiền của ngân hàng đã bị âm.
"Như vậy số tiền 4.500 tỷ đồng này không phải ông Danh sử dụng cá nhân đúng không?", luật sư tiếp tục đặt câu hỏi. Đại diện CB trả lời "đúng", nhưng cho rằng thời điểm đó ông Danh vẫn còn là Chủ tịch VNCB.
Liên quan việc sử dụng khoản tiền 4.500 tỷ đồng, chủ tọa đồng ý cho các luật sư của ông Danh sao chép các tài liệu do CB cung cấp trong phiên tòa chiều nay. Tòa cũng chuyển các tài liệu này cho đại diện VKS nghiên cứu.
Ngân hàng Nhà nước từng chỉ đạo VNCB tăng vốn điều lệ
Trước đó, trong cuối buổi làm việc sáng nay, liên quan việc tăng vốn điều lệ của VNCB từ 3.000 tỷ lên 7.000 tỷ, đại diện VKS hỏi ông Đặng Văn Thảo (nguyên Phó ban thanh tra giám sát NHNN). Ông Thảo xác nhận ngày 8/11/2013, Ngân hàng Nhà nước tại TP HCM đã có một cuộc họp với Phạm Công Danh, Phan Thành Mai cùng với tổ giám sát NHNN, Giám đốc NHNN chi nhánh Long An.
Ông Thảo cho biết, nội dung cuộc họp nói về tình trạng VNCB đang trong quá trình tái cơ cấu, cần được tạo thuận lợi và có giải pháp xử lý phù hợp để tiếp tục phát triển. Ngân hàng Nhà nước cũng chỉ đạo VNCB đẩy nhanh lộ trình tăng vốn theo hướng đã được nghị quyết đại hội cổ đông thông qua (tăng từ 3.000 tỷ lên 7.500 tỷ) và hoàn tất việc nộp tiền vào tài khoản.
Sau khi nghe báo cáo về tình hình hoạt động, Ngân hàng Nhà nước đã kết luận, đề nghị tổ giám sát đánh giá toàn bộ dư nợ tài chính, vốn chủ sở hữu... xây dựng phương án chi tiết xử lý nợ, chỉ đạo tiến hành đẩy nhanh việc tăng vốn điều lệ của VNCB.
Trả lời HĐXX trong phiên tòa trước đó, ông Danh cho biết, do sức ép từ Ngân hàng Nhà nước về việc buộc VNCB phải tăng vốn điều lệ đã khiến ông thực hiện nhiều hành vi sai phạm để vay hơn 6.100 tỷ đồng của các ngân hàng.
Trong đó, ông dùng 4.000 tỷ trong gói 4.700 tỷ vay của BIDV cộng với 500 tỷ từ gói vay của TPBank để chuyển về Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước, nhằm tăng vốn điều lệ cho VNCB. Ngân hàng Nhà nước sau đó không chấp nhận phương án tăng vốn điều lệ nhưng số tiền này đã "đi đâu" ông Danh không rõ.
Theo cáo buộc, trong giai đoạn tham gia tái cơ cấu VNCB, để có tiền chi chăm sóc khách hàng, trả nợ… ông Danh chỉ đạo cấp dưới sử dụng 29 lượt pháp nhân các công ty do mình thành lập hoặc đi mượn để lập hợp đồng vay khống tiền của các ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank.
Do những công ty này không hoạt động kinh doanh, ông Danh cam kết sử dụng tiền của VNCB để đảm bảo cho các khoản vay, dẫn đến thất thoát hơn 6.000 tỷ đồng. Trong đó, ông Trầm Bê bị cáo buộc giúp ông Danh rút trái phép 1.800 tỷ đồng của VNCB. Nhóm bị cáo thuộc Ngân hàng BIDV gián tiếp gây thiệt hại cho VNCB 2.550 tỷ đồng, số thiệt hại còn lại do người của TPBank giúp sức ông Danh gây ra.
Ngoài ra, trong thời gian điều hành VNCB, ông Danh và đồng phạm còn thực hiện nhiều hành vi sai phạm gây thiệt hại số tiền 9.000 tỷ đồng của nhà băng này. Vụ việc được đưa ra xét xử trong giai đoạn đầu của vụ án.
Năm ngoái ông bị TAND Cấp cao tại TP HCM giữ nguyên mức án 30 năm tù, buộc cùng người liên đới bồi thường số tiền thất thoát.
