Bên cạnh những thách thức, là cơ hội mà DN của các nước thành viên, trong đó có Việt Nam, cần nhanh chóng nắm bắt. Đặc biệt, với việc Việt Nam và EU đã đạt được thỏa thuận về Hiệp định tự do thương mại, thị trường đánh giá cơ hội cho các DN xuất khẩu sẽ nhiều hơn.
Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam nhận định, với việc đạt được thỏa thuận về Hiệp định tự do thương mại (FTA) EU-Việt Nam sẽ thúc đẩy quan hệ thương mại giữa một trong những khối kinh tế lớn nhất thế giới và một trong những nền kinh tế năng động nhất châu Á. Với thương mại song phương tăng gấp 3 lần trong thập kỷ vừa rồi đạt con số 28 tỷ Euro mỗi năm, FTA EU -Việt Nam được kỳ vọng đẩy con số này lên những nấc thang lớn hơn nhiều.
Một câu chuyện được đề cập rất nhiều trong tháng qua là việc NHNN thay đổi tỷ giá sẽ tác động đến DN xuất nhập khẩu như thế nào, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế cho rằng, sẽ có những tác động đan xen cả thuận lợi và khó khăn. Cụ thể, đối với xuất khẩu, về mặt lý thuyết, điều chỉnh tỷ giá sẽ giúp giá hàng hóa xuất khẩu trở nên rẻ hơn, tạo điều kiện nâng cao sức cạnh tranh thị trường quốc tế, tác động tích cực đến các DN xuất khẩu, qua đó góp phần thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, sức cạnh tranh hàng hóa không chỉ dựa vào yếu tố giá mà còn dựa trên nhiều yếu tố như mẫu mã, chất lượng, chủng loại... và cách phân phối.
Về phía DN nhập khẩu, theo TS. Hiếu, việc điều chỉnh tăng tỷ giá có thể khiến chi phí nhập khẩu trở nên đắt hơn, tuy nhiên, việc đánh giá mức độ thuận lợi và khó khăn còn phụ thuộc vào đặc thù DN. Đối với các DN nhập khẩu máy móc, nguyên, nhiên vật liệu phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong nước, chi phí nhập khẩu phụ thuộc vào tương quan tiền tệ của VND với đồng tiền của các đối tác nhập khẩu. Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ các nước châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan và ASEAN.
Trên thực tế, mức độ mất giá của đồng Việt Nam đến nay khoảng 5%, cao hơn so với mức độ phá giá của đồng Nhân dân tệ là 4,6%, nhưng lại thấp hơn nhiều so với mức độ mất giá của đồng tiền nhiều nước khác (Won Hàn Quốc giảm 9%; Đô la Đài Loan giảm hơn 4%; Bath Thái giảm 8%; Đô la Singapore giảm 6%; Ringgit Malaysia giảm khoảng 19%, Rupiah Indonesia giảm 12%).
“Điều này cho thấy việc điều chỉnh tỷ giá của Việt Nam phần nào bù trừ những tác động của việc phá giá các đồng tiền khác. Do đó, đối với DN nhập khẩu từ các quốc gia khu vực châu Á, tác động của việc điều chỉnh tỷ giá VND không đáng kể”, TS. Hiếu nói.
Số liệu từ báo cáo tình hình kinh tế tháng 8 và 8 tháng đầu năm 2015 của Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho biết, tháng 8, hoạt động xuất nhập khẩu tăng trưởng tốt giúp giảm tỷ lệ nhập siêu; nhập siêu so với kim ngạch xuất khẩu giảm so với 7 tháng đầu năm.
Tính chung 8 tháng, tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 106,3 tỷ USD, tăng 9% (trong đó xuất khẩu tăng 9% và nhập khẩu tăng 16,4% so với cùng kỳ); nhập siêu ước 3,6 tỷ USD, bằng 3,4% tổng kim ngạch xuất khẩu (giảm 0,2 điểm phần trăm so với 7 tháng năm 2015 và thấp hơn mục tiêu 5% do Quốc hội đề ra).
“Các con số trên cho thấy, hoạt động xuất nhập khẩu của các DN đang phát triển tốt. Do vậy, kịp thời nắm bắt xu hướng này, các ngân hàng đã và đang đẩy mạnh các chương trình ưu đãi dành cho DN xuất nhập khẩu, đặc biệt, khi giai đoạn kinh doanh cuối năm - mùa làm ăn sôi động nhất của năm đang đến, là hướng đi phù hợp”, một chuyên gia kinh tế nhận định.
VPBank đã và đang nỗ lực hỗ trợ DN SME (DN vừa và nhỏ) trong lĩnh vực xuất nhập khẩu tăng tốc kinh doanh cuối năm bằng chính sách ưu đãi lãi suất có lợi nhất từ trước đến nay. Cụ thể, đối với DN xuất khẩu: lãi suất USD ưu đãi trung bình chỉ còn 3,2%/năm; riêng DN nhập khẩu hay các DN cần vốn bằng VND, tại phân khúc vừa (Medium), lãi suất VND dao động từ 7,2% - 8,7%/năm tương ứng với kỳ vay ngắn - trung - dài hạn; phân khúc nhỏ (Small) lãi suất tương ứng cao hơn 0,2%. Đây là những ưu đãi thường niên trong chương trình hỗ trợ DN của nhà băng này mang tên VPBank SME Success.
“Mức lãi suất trên thực sự rất có lợi cho DN khi so sánh với thời điểm đầu năm, bởi đã giảm trung bình 1,5%. Ban lãnh đạo Ngân hàng mong muốn, thông qua chương trình này, đóng góp một phần hỗ trợ vào hoạt động kinh doanh của DN xuất nhập khẩu và các DN SME trong nước nói chung”, một lãnh đạo VPBank cho biết.