Ảnh minh hoạ
Giống như nhiều ngành xuất khẩu chủ lực dệt may, giày dép, điện tử... ngành sản xuất, và xuất khẩu đồ gỗ đã bắt đầu có sự sụt giảm sản lượng và giá trị xuất khẩu trong tháng 7, do nhiều doanh nghiệp phải tạm dừng sản xuất do dịch Covid-19.
Số liệu của Cục Xuất nhập khẩu, giá trị xuất khẩu của ngành trong tháng 7 đã sụt giảm hẳn so với tháng 6, chỉ đạt 1,3 tỷ USD, trong khi tháng 6 là 1,558 tỷ USD. Do xuất khẩu gỗ tăng rất mạnh suốt từ đầu năm, nên sự sụt giảm này không ảnh hưởng nhiều tới kết quả xuất khẩu trong 7 tháng. Kim ngạch xuất khẩu toàn ngành vẫn đạt 9,5 tỷ USD, tăng 53,7% so với cùng kỳ (Cùng kỳ năm ngoái đạt 6,185 tỷ USD).
Như vậy, sau 7 tháng, ngành gỗ đã có thêm 3,3 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái nhờ các đơn hàng xuất khẩu tăng vọt.
Theo Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST), tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều doanh nghiệp ngành gỗ đã phải ngừng sản xuất, tổ chức sản xuất theo phương thức “3 tại chỗ”, đàm phán hoãn/giãn thời gian giao hàng, hoặc phải chịu phạt để hủy đơn hàng.
Kết quả khảo sát nhanh tại thời điểm từ cuối tháng 7 đến ngày 3/8/2021 đối với 162 doanh nghiệp gỗ tại TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Long An và Tây Ninh, với tổng số lao động gần 68.000 lao động trước dịch cho thấy, có 84/162 doanh nghiệp đã tạm ngừng hoạt động, chiếm 52%; 78/162 doanh nghiệp duy trì sản xuất 3 tại chỗ, chiếm 48%,.
Mặc dù giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sụt giảm trong tháng 7 nhưng với kết quả thực hiện cao trong 6 tháng đầu năm và nếu tình hình dịch bệnh được kiểm soát thì dự báo ngành này vẫn có thể xuất khẩu 15-15,5 tỷ USD (tăng 20-25% so với năm 2020).
Theo VIFOREST
Tại 3 trung tâm chế biến xuất khẩu gỗ lâm sản lớn nhất cả nước (Bình Dương, Đồng Nai, TP Hồ Chí Minh ) có khoảng 60% số doanh nghiệp duy trì được sản xuất theo quy định “3 tại chỗ”, số còn lại (40%) phải ngừng sản xuất do không đáp ứng được quy định.
Việc thực hiện sản xuất “3 tại chỗ” là chủ trương đúng đắn, để doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, không làm đứt gãy chuỗi cung ứng, giữ một phần các đơn hàng và duy trì được thị trường.
Tuy nhiên, chi phí để test nhanh cách 3 ngày/lần và test PCR cách 7 ngày/lần đã gây khó khăn tài chính cho doanh nghiệp..Với quy mô hàng nghìn lao động thì khoản chi phí này không hề nhỏ.
"Nhiều doanh nghiệp đã kiệt quệ nguồn lực khi dịch kéo dài 2 năm qua, nay khi thực hiện sản xuất 3 tại chỗ thì doanh nghiệp phải bố trí chỗ ăn ngủ, chi phí y tế, hậu cần tại chỗ… khiến chi phí đầu vào liên tục tăng cao; công nhân sản xuất chỉ còn khoảng 20-40% tổng số lao động thực tế, nên công suất nhà máy sụt giảm, kéo theo doanh thu của doanh nghiệp cũng giảm mạnh, nếu duy trì sản xuất 3 tại chỗ kéo dài, có thể sẽ có nhiều doanh nghiệp phải tạm ngừng sản xuất, đóng cửa, thậm chí phá sản", theo VIFOREST.
Về thực hiện trách nhiệm pháp lý trong việc phòng chống dịch, nhiều doanh cũng gây lo ngại khi quyết định triển khai thực hiện 3 tại chỗ tại nhà máy. Trong điều kiện bình thường nếu tình trạng xử lý y tế không quá tải thì việc doanh nghiệp liên hệ, xử lý các trường hợp cụ thể sẽ thuận lợi. Nhưng nếu dịch bệnh bùng phát nhanh, diễn biến phức tạp tại địa phương thì những doanh nghiệp, nhà máy có ca nhiễm F0 có thể sẽ gặp khó khăn trong việc liên hệ với các cơ quan chức năng để xử lý.
Trước những khó khăn của ngành sản xuất gỗ, VIFOREST kiến nghị Chính phủ xem xét quy định chương trình xét nghiệm Covid-19 là loại dịch vụ phi lợi nhuận, do Chính phủ điều tiết với khung giá thống nhất và giao cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ để hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp đang thực hiện sản xuất ở những nơi dịch bệnh đang bùng phát, đặc biệt là đối với doanh nghiệp sản xuất theo phương thức “3 tại chỗ”.
Hiệp hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương tạo điều kiện nhanh nhất và đảm bảo nhu cầu tiêm vaccine cho công nhân ngành gỗ, trước tiên ưu tiên 100% cho lao động vùng dịch và các nhà máy đang thực hiện sản xuất theo phương thức “3 tại chỗ”; cho phép Hiệp hội gỗ, doanh nghiệp được tiếp cận nguồn vaccine tự tìm kiếm để tiêm cho công nhân, kinh phí sẽ do các doanh nghiệp và Hiệp hội tự chi trả.
Đồng thời, cho phép doanh nghiệp gỗ được giảm, hoãn nộp thuế Thu nhập doanh nghiệp và các loại thuế liên quan và hoãn nộp Bảo hiểm xã hội; được miễn tiền thuê đất năm 2021 và thực hiện giá thuê đất 5 năm giai đoạn sau; được phép gia hạn nợ, giãn nợ, cơ cấu lại khoản nợ mà không bị ảnh hưởng tới nhóm nợ nhất là đối với các khoản nợ phát sinh từ sau 30/6/2020, tiếp tục được tiếp cận với nguồn vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, đảm bảo không đứt gãy chuỗi cung ứng.
