Phan Văn Anh Vũ tại Tòa
Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản đối với 2 bị can Hoàng Hữu Châu (SN 1963, ở TP.HCM) và Thanh Minh Hùng (SN 1963, ở Bình Thuận).
Trước đó, năm 2018, Phan Văn Anh Vũ (SN 1975) đang ở trại giam T16 Bộ Công an vì liên quan vụ án Cố ý làm lộ bí mật nhà nước và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ đã viết đơn tố cáo Châu và Hùng lừa đảo số tiền 700.000 USD để “chạy” hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho Vũ và vợ con.
Kết quả điều tra cho thấy, năm 2010, Vũ quen thân với vợ chồng Châu. Biết Châu hay đi nước ngoài nên Vũ nhờ làm hộ chiếu quốc tịch Anh hoặc Mỹ. Bẵng đi một thời gian, Châu có quen biết và làm ăn với Hùng.
Năm 2017, thấy Hùng khoe có “cửa” làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ nên Châu đã liên lạc với Vũ. Theo chi phí do Hùng đưa ra mất từ 600.000 USD – 700.000 USD và phải đặt cọc trước 50%. Còn Châu nói với ông Vũ tổng chi phí cho gia đình ông Vũ mất khoảng 2,2 triệu USD. Nghe vậy, ông Vũ đồng ý.
Từ giữa tháng 5/2017, ông Vũ trình bày đã đưa tiền cho Châu làm 2 lần, số tiền 700.000 USD. Việc đưa nhận tiền không có giấy tờ.
Sau khi nhận tiền, Châu yêu cầu gia đình ông Vũ nộp ảnh thẻ chân dung. Châu trực tiếp đem mẫu tờ khai cấp hộ chiếu quốc tịch Mỹ và dụng cụ đến nhà ông Vũ để cho mọi người lăn tay. Châu hứa hẹn đến tháng 8/2017 sẽ đưa hộ chiếu và lấy nốt số tiền còn lại.
Đến thời hạn trên, ông Vũ nhiều lần thúc giục, yêu cầu Châu giao hộ chiếu song đối tượng này khất lần, nại ra nhiều lý do trì hoãn.
Cuộc xuất cảnh bất thành
Theo lời khai của Vũ nhôm, đầu tháng 12/2017, Châu nói có hộ chiếu của ông Vũ và người thân, hiện đang để ở Đại sứ quán Mỹ tại Singapore. Ngày 21/12/2017, Vũ sử dụng hộ chiếu mang tên Lê Văn Sáu xuất cảnh sang Campuchia rồi sang Singapore để gặp Châu.
Đến nơi hẹn, Châu nói đã có hộ chiếu nhưng hiệu lực sử dụng từ 1/1/2018 và hiện đang ở bên Mỹ. Châu yêu cầu Vũ phải sang Mỹ bằng đường biển để nhận. Lúc này, Vũ lo sợ nên không chấp nhận.
Ngày 27/12/2017, Vũ bị cơ quan chức năng Singapore bắt giữ và bị trục xuất về Việt Nam.
Quá trình điều tra, bị can Hoàng Hữu Châu khai nhận, Châu đã đưa cho Hùng hồ sơ của gia đình Vũ gồm ảnh, giấy khai sinh,tờ khai bằng tiếng Anh. Nhưng khi nhận số giấy tờ này, Hùng đem về nhà cất giữ, không chuyển cho ai.
Bị can Châu chỉ thừa nhận cầm số tiền 150.000 USD của Vũ nhôm và toàn bộ số tiền này bị can đã đưa cho Hùng thông qua Thanh Ngọc Triệu (con trai Hùng). Đối chất lời khai trên, Hùng chỉ thừa nhận cầm 5.000 USD. Anh Triệu thì trình bày không nhận số tiền trên từ Châu.
Bị can Châu cũng khai nhận, để ông Vũ tin tưởng, Châu cho ông Vũ xem bức ảnh Hùng chụp chung với một người đàn ông ngoại quốc và giới thiệu là người của Bộ Ngoại giao Mỹ phụ trách khu vực châu Á- Thái Bình Dương.
Bị can Hùng khai nhận sau khi cầm 5.000 USD, bị can giữ lại 1.000 USD để chi tiêu cá nhân. Số tiền còn lại, bị can đã đưa cho ông Thái Quốc Hải (ở Mỹ) cùng hồ sơ xin nhập quốc tịch Mỹ thông qua đối tượng tên là Thắm (không rõ nhân thân).
Quá trình điều tra, vợ bị can Châu đã nộp 3,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cho chồng.
Cơ quan điều tra xác định, dựa vào tài liệu, chứng cứ thu thập chỉ có đủ cơ sở kết luận bị can Châu và Hùng đã cấu kết, chiếm đoạt số tiền 150.000 USD (tương đương 3,3 tỷ đồng).
Trong quá trình điều tra mở rộng vụ án, cơ quan điều tra còn nhận được một số đơn thư tố cáo Hùng có hành vi lừa đảo bằng thủ đoạn cho vay với lãi suất thấp để đầu tư dự án. Do các đơn tố cáo không liên quan đến vụ án này và thời hạn điều tra không còn nên cơ quan điều tra đã tách tài liệu để xử lý sau.
Kiến nghị tịch thu 150.000 USD
Cơ quan điều tra cho rằng, năm 2017, cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án Cố ý làm lộ bí mật nhà nước.
Từ cuối tháng 5, đầu tháng 6/2017, Vũ khai đã nhiều lần chuyển 700.000 USD cho Châu để nhờ làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ. Như vậy, có đủ căn cứ xác định, về ý thức chủ quan và động cơ của Vũ là xuất cảnh sang Mỹ để trốn tránh pháp luật. Đến năm 2018, Vũ bị bắt theo lệnh truy nã.
Số tiền Vũ đưa cho Châu là tiền để sử dụng vào mục đích bất hợp pháp. Theo Điều 47 BLHS 2015, cơ quan điều tra kiến nghị tòa án khi xét xử thì tuyên tịch thu sung công quỹ số tiền 150.000 USD.
Sau các phiên tòa vào giữa năm 2019 vừa qua, hiện bị cáo Vũ phải chấp hành hình phạt án 30 năm tù.
