Buổi Công bố dự thảo kết luật Thanh tra tại Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam - Ảnh: Nguyên Minh
Cuối tuần qua, Thanh tra Bộ Xây dựng đã tiến hành công bố Dự thảo kết luận thanh tra tại Vicem. Theo Chánh thanh tra Bộ Xây dựng, ông Phạm Gia Yên, bản kết luận thanh tra chính thức sẽ được công bố tới đây, trong đó, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng sẽ đề xuất hướng xử lý đối với những cá nhân, nếu bị kết luận có sai phạm.
Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết, thời gian qua, báo chí đã phản ánh nhiều sai phạm tại Vicem. Theo cơ quan này, một số thông tin báo chí phản ánh là có cơ sở. Tuy nhiên, cũng có một số vấn đề được phản ánh, nhưng qua thanh tra xác minh, lại không đúng với thực tế.
Cụ thể, thông tin phản ánh Vicem “chỉ định” thuê Công ty Vĩnh Phước mà không qua đấu thầu vận chuyển Clinker từ phía Bắc vào phía Nam và phục vụ mục đích xuất khẩu. Trong khi đó, Công ty Vĩnh Phước lại đưa ra mức giá cao hơn các đơn vị khác là bất bình thường. Tuy nhiên, Thanh tra Bộ Xây dựng xác định, trước khi chọn Công ty Vĩnh Phước làm đơn vị vận chuyển, Vincem đã yêu cầu tới 3 công ty vận tải báo giá để so sánh.
Việc chọn lựa Vĩnh Phước không qua đấu thầu, theo Thanh tra Bộ Xây dựng cũng không vi phạm, vì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu (năm 2005).
Đối với chỉ đạo của Vicem yêu cầu 4 công ty thành viên mua xi măng rời của Công ty Xi măng Tam Điệp, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã xác định, sự chỉ đạo của lãnh đạo Vicem là phù hợp. Đặc biệt, khi 2 công ty là Xi măng Bút Sơn và Công ty Xi măng Hải Phòng có năng lực sản xuất không đáp ứng đủ nhu cầu thị trường.
Về Dự án “Đầu tư xây dựng công trình hệ thống làm kín lò nung bằng graphit” tại các đơn vị thành viên bị tố gây lãng phí hàng chục tỷ đồng, Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết, đến nay, nhiều đơn vị vẫn chưa có đánh giá cụ thể. Tuy nhiên, theo báo cáo của các đơn vị thành viên, dự án đã mang lại nhiều hiệu quả trong sản xuất. Đặc biệt, qua thanh tra, xác minh, cơ quan này cho rằng, dự án không xảy ra chuyện đội vốn như phản ánh.
Trong khi đó, đối với nội dung bị tố về việc mua 120 triệu cổ phiếu của Xi măng Hà Tiên, Thanh tra Bộ Xây dựng đánh giá, việc Vicem mua cổ phiếu của Xi măng Hà Tiên hoàn toàn phù hợp với Đề án tái cơ cấu Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ, trong đó, yêu cầu Vicem phải nắm trên 65% phần vốn tại công ty này.
Liên quan đến một số nội dự thảo kết luận thanh tra do Thanh Bộ Xây dựng công bố, lần đầu tiên lãnh đạo Vicem đã có ý giải trình.
Theo ông Trần Việt Thắng, Tổng giám đốc Vicem, việc Tổng công ty mua 120 triệu cổ phiếu của Xi măng Hà Tiên do đơn vị này đang gặp khó khăn về tài chính, nợ nước ngoài và trong nước nhiều, khiến Xi măng Hà Tiên không thể vay vốn để tiếp tục hoạt động sản xuất. Việc Vicem mua toàn bộ cổ phiếu tăng vốn điều lệ tại Xi măng Hà Tiên đã giúp doanh nghiệp này tiếp tục vay được vốn sản xuất. Từ việc ổn định hoạt động, cổ phiếu của Xi măng Hà Tiên đã tăng từ 5.200 đồng/CP, lên gần 20.000 đồng/CP.
Về phản ánh Vicem chọn Công ty Vĩnh Phước độc quyền vận tải cho Tổng công ty với giá cao không qua đấu thầu, ông Thắng cho rằng, tại thời điểm ký hợp đồng, Vĩnh Phước là đơn vị vận tải có năng lực vận tải xi măng nhất. Trong khi đó, hợp đồng Vicem ký với Công ty Vĩnh Phước có các điều khoản phạt rất cao, nếu đơn vị vận tải vi phạm hợp đồng. Những điều khoản này, các công ty vận tải khác lại không chấp nhận.
Đối với chỉ đạo yêu cầu 4 đơn vị thành viên mua xi măng rời của Công ty Tam Điệp, theo ông Thắng, đây là việc làm để xóa bỏ tình trạng cạnh tranh đang diễn ra trong nội bộ các công ty thành viên của Tổng công ty. Ngoài ra, chỉ đạo này cũng để “cứu” Công ty Xi măng Tam Điệp, vốn là công ty mới đi vào hoạt động đúng lúc thị trường xi măng gặp khó khăn, chi phí vốn lớn, sản phẩm có chất lượng nhưng dù bán với giá rẻ cũng khó bán, vì chưa có thương hiệu, đã khiến doanh nghiệp làm ăn thua lỗ trong nhiều năm.
Đặc biệt, kết quả của chỉ đạo các đơn vị thành viên mua xi măng rời của Công ty Tam Điệp, theo ông Thắng, đã giúp công ty này bắt đầu làm ăn có lãi từ tháng 4/2013.
Theo Chánh thanh tra Bộ Xây dựng Phạm Gia Yên, mặc dù kết quả thanh tra ban đầu, nhiều nội dung phản ánh trên báo chí là không đúng, nhưng đại diện Thanh tra Bộ Xây dựng cũng cho rằng, một số nội dung báo chí nêu về những sai phạm tại Vicem không phải không có cơ sở.
Cũng theo ông Yên, trong kết luận thanh tra sắp tới, Thanh tra Bộ Xây dựng sẽ đề xuất hướng xử lý đối với những cá nhân lãnh đạo Vicem, nếu họ bị xác định có sai phạm.
