Ông Phạm Hồng Hải
Tỷ giá USD/VND bình quân liên ngân hàng vừa được điều chỉnh tăng 1%. Theo ông, vì sao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lại quyết định điều chỉnh tỷ giá vào thời điểm này, sau khi đã giữ ổn định ở mức 20.828 đồng/USD trong hơn 1 năm qua?
Theo tôi, việc điều chỉnh tỷ giá đã được thị trường kỳ vọng trong vài tuần gần đây, khi tình hình cung - cầu ngoại tệ có dấu hiệu căng thẳng. Cầu ngoại tệ tăng mạnh, do cán cân thương mại đã chuyển từ xuất siêu nhẹ sang nhập siêu nhẹ trong 6 tháng đầu năm 2013. Bên cạnh đó, do chênh lệch lãi suất qua đêm giữa VND và USD không đáng kể, các ngân hàng thương mại đã đẩy mạnh mua vào ngoại tệ để chuyển trạng thái ngoại hối từ âm sang dương. Các quỹ đầu tư nước ngoài cũng bán ra trái phiếu chính phủ và cổ phiếu, mua ngoại tệ để chuyển ra nước ngoài nhằm cơ cấu lại danh mục đầu tư, sau khi có một đợt bán tháo tài sản tại các thị trường mới nổi gần đây. Trong khi đó, do chênh lệch lãi suất giữa VND và USD đã giảm, dòng tiền tiết kiệm chuyển dịch từ ngoại tệ sang VND cũng không còn nhiều, làm giảm lượng cung ngoại tệ trên thị trường.
Ngoài ra, việc tỷ giá được giữ cố định một thời gian quá dài cũng làm tăng kỳ vọng tăng tỷ giá. Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp muốn mua USD ở giá trần để thanh toán nợ vay hoặc nhập khẩu hàng hóa, nhưng không thể mua ngay được đã tạo tâm lý lo ngại trên thị trường về sự căng thẳng ngoại tệ trở lại, điều này càng tạo áp lực lên tỷ giá.
Vậy theo ông, việc điều chỉnh tỷ giá vừa qua có làm dịu bớt sự căng thẳng về cung - cầu ngoại tệ?
Việc điều chỉnh tỷ giá vào tuần trước đã giúp xả bớt van trên thị trường ngoại tệ và giúp cho cung - cầu ngoại tệ có thể gặp nhau. Ngoài ra, lần điều chỉnh tỷ giá này vẫn nằm trong định hướng điều hành tỷ giá được NHNN đưa ra vào đầu năm nay: tỷ giá sẽ biến động không quá 2% và được duy trì ổn định, chứ không cố định.
Tuy nhiên, theo tôi, vấn đề quan trọng hơn sau khi điều chỉnh tỷ giá là hành động của NHNN trong việc đảm bảo thanh khoản ngoại tệ trong biên độ mới. Nếu giao dịch mua bán ngoại tệ diễn ra bình thường ở mức giá thấp hơn tương đối so với giá trần mới sẽ tạo tâm lý ổn định cho thị trường.
Vậy còn những tác động bất lợi đến thị trường là gì, thưa ông?
Trước đây, người dân đã quen với việc tỷ giá được điều chỉnh khoảng 2 lần trong năm (thời điểm sau Tết Nguyên đán và cuối năm). Tâm lý kỳ vọng tỷ giá biến động theo chu kỳ cũng tạo áp lực lên tỷ giá. Lần điều chỉnh tỷ giá này cũng có thể tạo lo ngại về việc NHNN sẽ quay trở lại chu kỳ điều chỉnh tỷ giá thường xuyên như trước đây. Nhưng tôi tin rằng, cách điều hành tỷ giá của NHNN đã thay đổi rất nhiều. Nếu NHNN đưa ra thông điệp rõ ràng kèm theo hành động cung ứng thanh khoản kịp thời, thị trường sẽ bình ổn sau đợt điều chỉnh tỷ giá này.
Mặc dù vậy, thời gian tới, NHNN có thể xem xét điều chỉnh tỷ giá bình quân trên thị trường liên ngân hàng sát theo thị trường. Như vậy, chúng ta sẽ tránh phải có các điều chỉnh tỷ giá đột ngột và không có các đợt căng thẳng về cung - cầu ngoại tệ.
Bên cạnh việc điều chỉnh tỷ giá, NHNN cũng điều chỉnh lãi suất VND và USD. Ông bình luận gì về những quyết định này của NHNN?
Theo tôi, quyết định hạ trần lãi suất huy động ngoại tệ của cá nhân từ 2%/năm xuống 1,25%/năm và của tổ chức từ 0,5%/năm xuống còn 0,25%/năm đồng thời với việc điều chỉnh tỷ giá là một sự phối hợp nhịp nhàng giữa chính sách tiền tệ và ngoại hối. Việc hạ trần lãi suất huy động USD sẽ làm giảm tính hấp dẫn của việc gửi tiết kiệm bằng USD, qua đó duy trì vị thế của VND khi lãi suất huy động VND cũng được giảm để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Điều này sẽ hỗ trợ cho sự ổn định tỷ giá trong thời gian tới.
Vậy ông dự báo ra sao về diễn biến tỷ giá thời gian tới?
Với cầu ngoại tệ còn khá yếu trong năm nay, khó có khả năng tỷ giá sẽ biến động mạnh vào 6 tháng cuối năm. Ngoài ra, với lượng dự trữ ngoại hối dồi dào (khoảng 30 tỷ USD), tôi tin NHNN hoàn toàn có đủ khả năng can thiệp vào thị trường, đảm bảo sự ổn định cho tỷ giá.
Hồng Dung thực hiện
> Ngân hàng đồng loạt tăng giá bán đôla
> Tỷ giá: Nếu có điều chỉnh cũng không quá 2%
