Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục giữ ổn định tỷ giá bình quân liên ngân hàng ở mức 18.544 VND/USD và tích cực mua ngoại tệ tăng dự trữ ngoại hối, với mức tỷ giá mua vào 18.980 VND/USD trước những diễn biến tích cực của cung - cầu ngoại tệ trên thị trường trong tháng 5/2010 vừa qua, nhằm tiếp tục hỗ trợ xuất khẩu, hạn chế nhập siêu và thu hút nguồn ngoại tệ từ bên ngoài vào Việt Nam.
Theo thông tin từ đại diện NHNN, đến cuối tháng 3/2010, dự trữ ngoại hối tăng khoảng 2 tỷ USD so với quý IV/2009. Còn theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB) hồi tháng 4 vừa qua, dự trữ ngoại hối của Việt Nam có thể đạt mức 17,5 tỷ USD vào cuối năm nay, sau khi giảm xuống mức 15,2 tỷ USD trong năm ngoái.
Thị trường ngoại tệ tiếp tục có diễn biến tích cực, cung - cầu ngoại tệ trên thị trường cân bằng, tính thanh khoản ở mức cao, các tổ chức tín dụng tự cân đối được ngoại tệ và không có nhu cầu mua ngoại tệ từ NHNN. Tính từ giữa tháng 4 đến gần giữa tháng 5/2010, NHNN đã mua được từ các tổ chức tín dụng hơn 1 tỷ USD.
Theo NHNN Chi nhánh TP. HCM, các yếu tố kích thích đầu cơ, găm giữ USD giảm nhiều so với trước. Bên cạnh những tác động tích cực từ việc điều chỉnh và thực hiện các chính sách về tỷ giá, biên độ giao dịch, cho vay vốn bằng ngoại tệ, thì với quy định ngưng hoạt động của các sàn giao dịch vàng, ngưng kinh doanh vàng trên tài khoản nước ngoài…, đã tác động rất lớn đến việc ổn định của thị trường ngoại hối trong thời gian gần đây.
Chính vì vậy, tỷ giá giao dịch của các NHTM luôn thấp hơn trần cho phép. Trong ngày 15/6, các ngân hàng niêm yết tỷ giá USD/VND ở mức 18.945/18.990. Còn tỷ giá trên thị trường tự do có nhiều thời điểm thấp hơn tỷ giá giao dịch của các NHTM. Hiện giá giao dịch USD trên thị trường tự do là 19.010 VND/USD.
Sự ổn định của tỷ giá thời gian qua đã tác động tích cực đến tâm lý của DN xuất khẩu và tình trạng "găm" ngoại tệ trên tài khoản không còn. Đối với người tiêu dùng, nhu cầu mua ngoại tệ dự trữ giảm hẳn. Điều này được chứng minh qua tổng số dư tiền gửi bằng ngoại tệ của các ngân hàng trong tháng qua.
Cụ thể, số liệu vừa được NHNN đưa ra cho thấy, tổng số dư tiền gửi của khách hàng tại các tổ chức tín dụng đến cuối tháng 5/2010 ước tăng 2,53% so với tháng trước, trong đó tiền gửi bằng VND tăng 2,89%, tiền gửi bằng ngoại tệ tăng 1,19%.
Nhưng ngược lại, nhu cầu vay vốn bằng ngoại tệ của doanh nghiệp vẫn gia tăng. Theo NHNN, tín dụng đối với nền kinh tế đến cuối tháng 5/2010 ước tăng 1,86% so với tháng trước, trong đó tín dụng VND tăng 1,53%, còn tín dụng bằng ngoại tệ tăng 3,16%. So với cuối năm trước, tín dụng đối với nền kinh tế ước tăng 7,46%.
Với lãi suất huy động vốn và cho vay bằng ngoại tệ, trong những tháng gần đây không có nhiều biến động. Đồng thời, tỷ giá ổn định và quan hệ cung, cầu vốn bằng ngoại tệ dần được cân bằng. Đặt trong mối liên hệ so sánh (gồm cả các yếu tố tỷ giá, sự mất giá của đồng USD…), lãi suất cho vay bằng ngoại tệ vẫn thấp hơn so với lãi suất cho vay thỏa thuận bằng VND, dẫn đến dư nợ USD gần đây tiếp tục tăng.
Tuy nhiên, để thực sự ổn định thị trường, NHNN tăng cường kiểm tra, giám sát việc cho vay ngoại tệ để nhập khẩu tại các tổ chức tín dụng, nhằm hạn chế tình trạng cung áp đảo cầu trong tương lai, khi các hợp đồng vay vốn bằng ngoại tệ sắp đáo hạn.
Do vậy, mới đây đốc NHNN đã có Văn bản số 4186/NHNN-CSTT về cho vay để thanh toán nhập khẩu hàng hóa đối với các mặt hàng thiết yếu trong nước đã sản xuất được. Theo đó, Thống đốc NHNN yêu cầu các NHTM kiểm soát chặt chẽ, hạn chế cho vay bằng ngoại tệ và cho vay bằng VND mua ngoại tệ để thanh toán tiền nhập khẩu những mặt hàng thiết yếu, thuộc danh mục các mặt hàng thiết yếu trong nước đã sản xuất được ban hành theo Văn bản số 107/BCT-XNK ngày 4/5/2010 của Bộ Công Thương. Đồng thời, yêu cầu NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố kiểm tra, giám sát việc thực hiện cho vay phù hợp với quy định của pháp luật và hướng dẫn nêu trên.
