Tỷ giá bất ngờ tăng trở lại
Sau giai đoạn hạ nhiệt khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) lần đầu tiên kể từ năm 2020 giảm lãi suất trong trong cuộc họp kết thúc vào ngày 18/9, áp lực tỷ giá bất ngờ nhích lên khi đồng USD và lợi suất trái phiếu Mỹ gia tăng trở lại trong thời gian qua, cùng với đó là nhu cầu USD vào thời điểm cuối năm.
Theo đó, sau khi giảm xuống dưới ngưỡng 100 điểm sau quyết định giảm lãi suất của Fed, hiện chỉ số Dollar Index (DXY) đã tăng trở lại lên trên ngưỡng 104 điểm. Cùng với đó, lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ cũng tăng mạnh trở lại. Đây là diễn biến bất ngờ, bởi nhiều người đều chung kỳ vọng rằng, sau khi Fed hạ lãi suất trong tháng 9 và tiếp tục phát tín hiệu sẽ có thêm 2 đợt giảm nữa trong năm nay, thì đồng USD sẽ hạ nhiệt. Tuy nhiên, với việc DXY và lợi suất trái phiếu chính phủ của các nước như Mỹ và châu Âu tăng trở lại, cho thấy thị trường đang nghiêng về kịch bản lãi suất sẽ hạ chậm hơn kỳ vọng.
Ở trong nước, sau khi DXY giảm xuống dưới ngưỡng 100 điểm, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố ngày 20/9/2024 ở mức 24.167 VND/USD. Thế nhưng, khi đồng USD trên thị trường quốc tế đi lên, áp lực tỷ giá đã trở lại vào đầu tháng 10 và kéo dài đến nay khi NHNN tăng tỷ giá trung tâm lên 24.250 đồng/USD, các ngân hàng thương mại đồng loạt tăng giá mua - bán USD trở lại mức trên 25.000 đồng/USD trong những ngày qua.
Theo phân tích của ông Bùi Văn Huy, Giám đốc chi nhánh TP.HCM, CTCK DSC, nếu ông Trump đắc cử, USD khả năng sẽ neo cao, vì ông Trump là người mong muốn giữ sức mạnh của đồng đôla. Kèm với đó, nếu ông Trump thắng cử, khả năng những biến động (cả lên và xuống) của thị trường tài chính sẽ lớn hơn.
Tăng trưởng GDP và nhiều chỉ số kinh tế vĩ mô tích cực cũng sẽ là động lực giúp thị trường chứng khoán sẽ sớm quay trở lại xu hướng tăng điểm, đặc biệt trong 2 tháng cuối năm.
Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCK VPS
Ở trong nước, nhu cầu ngoại tệ vào cuối năm cũng sẽ lớn hơn, do đó diễn biến tỷ giá, theo ông Huy là không thể xem nhẹ. Tuy nhiên, nếu xét về ảnh hưởng với thị trường chứng khoán, đoạn rơi vừa qua đã phản ánh thông tin này. Nếu DXY không vượt qua ngưỡng 105, có thể thị trường sẽ không có thêm sự e ngại với tỷ giá. Nhưng nếu DXY vượt 105, đây là một câu chuyện khác.
Trước diễn biến trên, NHNN đã và đang phối hợp triển khai đồng bộ các công cụ của mình để kiềm chế đà tăng của tỷ giá. NHNN đã tái khởi động kênh phát hành tín phiếu sau gần 2 tháng tạm dừng nhằm hút thanh khoản dư thừa trong hệ thống và có chiều hướng làm tăng lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng nhằm thu hẹp chênh lệch lãi suất USD - VND. Trong khoảng thời gian từ ngày 18/10 đến 29/10, NHNN đã phát hành 71.300 tỷ đồng tín phiếu tại hai kỳ hạn 14 ngày và 28 ngày.
Ở chiều ngược lại, với các ngân hàng cần nguồn hỗ trợ, NHNN vẫn sẵn sàng cho vay qua kênh OMO, nhưng các nhà băng này phải chấp nhận mức lãi suất khá cao, ở mức 4%/năm.
Sau khi NHNN phát hành tín phiếu trở lại, lãi suất liên ngân hàng qua đêm đã tăng từ 2,7% vào ngày 18/10 lên 4,2% vào ngày 29/10.
Như vậy, NHNN đang sử dụng đồng thời cả hai công cụ là tín phiếu và bán ngoại tệ can thiệp để kiềm chế đà tăng của tỷ giá – tương tự giai đoạn quý II và đầu quý III vừa qua. Nhờ có sự can thiệp của NHNN, tỷ giá đã có dấu hiệu hạ nhiệt.
Tác động đến chứng khoán chỉ ngắn hạn
Qua dữ liệu phân tích, ông Nguyễn Việt Đức, Giám đốc Kinh doanh số Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho rằng, khi tỷ giá tăng thì thị trường chứng khoán thường điều chỉnh giảm. Hiện tại, chỉ số DXY ở 104 thì đáy của VN-Index ở vùng 1.240 điểm, nhưng nếu xấu nữa thì chúng ta phải chuẩn bị cho kịch bản chỉ có nhịp hồi và test lại vùng đáy mạnh 1.200 điểm trong quý IV.
Với thị trường chứng khoán, dữ liệu lịch sử giao dịch của thị trường cho thấy, khi tỷ giá tăng trên 1%, thị trường sẽ có những phản ứng rõ nét bởi nhà đầu tư bắt đầu nghĩ tới việc sẽ có dòng tiền đi ra khỏi hệ thống, như việc NHNN phải bán USD bình ổn hoặc thay đổi chính sách lãi suất…
Ở góc độ kinh doanh, các nhóm cổ phiếu xuất khẩu sẽ được hưởng lợi khi có doanh thu bằng đồng USD, trong khi với các doanh nghiệp nhập khẩu hay ở góc độ cấu trúc vốn, tài sản, các doanh nghiệp có dư nợ vay bằng USD khả năng sẽ chịu lỗ tỷ giá quý IV/2024 khá cao.
Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCK VPS cho rằng, không chỉ tỷ giá, có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán như yếu tố tâm lý, triển vọng nền kinh tế, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, chính sách tiền tệ, hay giao dịch của khối ngoại...
Theo ông Khánh, áp lực tỷ giá luôn là hiện tượng thường thấy ở giai đoạn cuối năm. Hoạt động hút tiền về hệ thống trên qua kênh tín phiếu của NHNN cũng là động thái ngắn hạn để kiềm chế tỷ giá và có thể là câu chuyện ngắn hạn. Có thể, những giai đoạn trước thị trường chứng khoán biến động trước đây trùng với động thái tỷ giá biến động mạnh khiến các nhà đầu tư lo lắng và thận trọng hơn.
"Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhìn nhận đây không phải là nguyên nhân quá lớn có thể dựa vào đó để mất niềm tin vào thị trường. Biến động tỷ giá là ngắn hạn, diễn biến điều chỉnh hiện nay trên thị trường chứng khoán cũng chỉ là hiện tượng tạm thời và sẽ sớm kết thúc và sẽ chuyển sang kịch bản tích cực hơn", ông Khánh nhấn mạnh và nhận định, tỷ giá sẽ ổn định và giảm trong tháng 11, bởi Fed vẫn đang cân nhắc hạ lãi suất 2 đợt đầu tháng 11 và giữa tháng 12 để thúc đẩy kinh tế. Cùng với đó, triển vọng kinh tế vĩ mô trong nước tích cực, cũng là yếu tố sớm hỗ trợ cho đà hồi phục của thị trường chứng khoán.
Nhìn về cơ hội đầu tư trong 2 tháng cuối năm 2024, ông Bùi Văn Huy cho rằng, vẫn nên ưu tiên đến nhóm đầu tư công (thép, vật liệu xây dựng…) nhờ việc nỗ lực thúc đẩy đầu tư công, cùng sự hồi phục nhất định của thị trường hàng hóa với những nỗ lực của Trung Quốc. Ngoài ra, một nhóm ngành cũng rất đáng quan tâm là bất động sản khu công nghiệp nếu ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ.
Mặc dù thị trường vẫn đang có phần dè chừng với biến động tỷ giá, song triển vọng nền kinh tế và thị trường chứng khoán được đánh giá vẫn có nhiều tín hiệu lạc quan hơn kể cả giai đoạn cuối năm.
“Tăng trưởng GDP và nhiều chỉ số kinh tế vĩ mô tích cực cũng sẽ là động lực giúp thị trường chứng khoán sẽ sớm quay trở lại xu hướng tăng điểm, đặc biệt trong 2 tháng cuối năm”, ông Lê Đức Khánh dự báo.