Tỷ giá tăng phần lớn do tác động tâm lý

(ĐTCK-online) Những ngày qua, tỷ giá trên thị trường chợ đen tiếp tục bỏ xa tỷ giá niêm yết chính thức ở các NHTM, đạt mức 20.150 - 20.170 VND/USD, khiến nhiều người lo ngại đến việc mất giá của tiền đồng. Tuy nhiên, qua trao đổi với ĐTCK, các chuyên gia tài chính - tiền tệ cho biết, ngoài các yếu tố cơ bản tác động đến tỷ giá hiện nay như: nhập siêu, tình trạng gom USD để nhập vàng lậu, áp lực các hợp đồng tín dụng ngoại tệ đến hạn…, thì tâm lý kỳ vọng tỷ giá tăng chính là nguyên nhân cốt lõi đẩy tỷ giá USD tăng mạnh.
Tỷ giá tăng phần lớn do tác động tâm lý

PGS - TS Trần Hoàng Ngân

Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia

Tỷ giá tăng thời gian gần đây được lý giải do chênh lệch quá cao giữa giá vàng trong nước và giá thế giới, nên nhu cầu mua gom ngoại tệ trên thị trường tự do để nhập vàng lậu tăng lên, đẩy giá USD tăng theo. Bên cạnh đó, những nguyên nhân cơ bản gây áp lực giảm giá VND như lạm phát, thâm hụt cán cân thanh toán và dự trữ ngoại hối giảm sút vẫn còn…

Tuy nhiên, theo tôi, tỷ giá chợ đen đang bị làm giá, tác động đến tâm lý kỳ vọng của người dân về việc tỷ giá sẽ còn tăng trong thời gian tới. Vì thế, các cơ quan quản lý đang vào cuộc để bình ổn thị trường ngoại tệ thông qua việc kiểm soát, giám sát, chống đầu cơ đẩy tỷ giá trên thị trường chợ đen tăng lên nhằm trục lợi. Mặt khác, NHNN cũng có ý kiến trên các phương tiện thông tin đại chúng rằng sẽ can thiệp để bình ổn thị trường bằng cách tăng cung USD cho các NHTM. Như vậy, khả năng tỷ giá trên thị trường chợ đen sẽ dần giảm xuống.

Áp lực nhập siêu và lo ngại các hợp đồng tín dụng ngoại tệ đang đến thời kỳ đáo hạn, theo tôi cũng có và không thể phủ nhận, nhưng không phải là nguyên nhân chính đẩy tỷ giá tăng mạnh gần đây, mà chủ yếu do đầu cơ lũng đoạn thị trường. Do đó, các cơ quan, ban, ngành cần phải làm thường xuyên và triệt để việc kiểm tra, giám sát thị trường ngoại tệ chợ đen. Hay nói cách khác, phải sớm giải quyết được bài toán thị trường vàng và ngoại tệ chợ đen. Đồng thời, để giải quyết tình trạng này, NHNN phải điều chỉnh kỳ vọng của người dân và thị trường bằng những định hướng chính sách rõ ràng và phù hợp hơn với diễn biến thị trường.

 

Ông Nguyễn Hoàng Minh

Phó giám đốc NHNN Chi nhánh TP. HCM

Tâm lý kỳ vọng được xem là nguyên nhân chủ yếu đẩy tỷ giá tăng mạnh trong những ngày qua. Tuy nhiên, trên cơ sở theo dõi sát diễn biến thị trường, NHNN sẽ có biện pháp can thiệp kịp thời để bình ổn thị trường ngoại tệ. Và trong ngày 21/10, NHNN đã xác nhận sẽ “bơm” ra một lượng ngoại tệ nhất định để hỗ trợ các NHTM đáp ứng nhu cầu nhập khẩu thiết yếu. Điều đó cũng có thể phần nào giải tỏa được tâm lý của thị trường hiện nay. Song do tâm lý kỳ vọng giá tăng của người dân còn cao nên tỷ giá chợ đen tiếp tục nhích nhẹ. Còn áp lực về các hợp đồng vốn vay bằng USD là có, nhưng không quá mức như mọi người lo ngại.

Hiện vốn ngoại tệ cho vay của ngân hàng không thiếu, nhưng lại rất khan nguồn ngoại tệ để mua - bán. Vì không có nguồn USD, nên ngân hàng khó đáp ứng được nhu cầu mua USD của khách hàng. Trong khi đó, với các DN xuất khẩu có nguồn ngoại tệ cũng như một số cá nhân có nguồn USD lại không muốn bán ngoại tệ cho ngân hàng.

Để ổn định được thị trường ngoại tệ trong lúc này cần có các biện pháp kinh tế, biện pháp hành chính song song. NHNN Chi nhánh TP.HCM sẽ tiếp tục phối hợp với lực lượng công an và quản lý thị trường kiểm soát chặt hơn hoạt động mua - bán ngoại tệ.

Đồng thời, chúng tôi cũng có kiến nghị lên Ngân hàng Trung ương có những giải pháp về mặt kinh tế, chẳng hạn như: hỗ trợ thanh khoản ngoại tệ cho ngân hàng để có thể đáp ứng nhu cầu ngoại tệ cho nhập khẩu mặt hàng thiết yếu cuối năm.

 

Bà Nguyễn Thị Cúc

Phó tổng giám đốc Công ty Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ)

Hiện giá vàng trong nước vẫn cao hơn giá thế giới khoảng 500.000 đồng/lượng, nên sẽ khó tránh được tình trạng nhập lậu vàng. Chính điều này đã ảnh hưởng đến tỷ giá trên thị trường tự do, vì nhu cầu “gom” ngoại tệ nhập vàng. Khi vàng nhập về dưới hình thức trên sẽ được tính theo tỷ giá thị trường chợ đen, do đó giá vàng trong nước tiếp tục đẩy cao hơn giá thế giới.

Tình trạng nhập lậu vàng cộng với tâm lý kỳ vọng đã đẩy tỷ giá trên thị trường chợ đen nóng lên trong những ngày qua. Vì thế, nếu được cấp thêm quota nhập vàng mới thì sẽ có khả năng kéo được giá trong nước về sát giá thế giới, hạn chế tình trạng vàng lậu và ổn định tỷ giá. Thực tế, khi NHNN cấp quota cho phép một số DN nhập vàng vào đầu tháng 10 vừa qua, giá vàng trong nước 2 ngày sau đó được cân bằng với giá thế giới. Tuy nhiên, do lượng quota nhập khẩu còn hạn chế và ở thời điểm đó sau ngày được nhận quota thì giá vàng thế giới lại giảm, DN chưa sử dụng hết quota đã hết thời hạn nhập nên giá vàng trong nước hiện lại cao hơn thế giới.

Vân Linh thực hiện
Vân Linh thực hiện

Tin cùng chuyên mục