Tỷ giá tăng nhẹ, FED và chuyện điều hành

Tỷ giá biến động

Theo Ban Kinh doanh Vốn và Tiền tệ của BIDV, tỷ giá sụt giảm khá nhanh giai đoạn trước Tết Nguyên đán, có thời điểm về mức 22.685 trước khi điều chỉnh và đóng cửa trước kỳ nghỉ ở mức 22.710 - 22.715 VND/USD. Sau Tết, tỷ giá tăng khá mạnh, thêm 30 - 40 điểm, lên 22.740 - 22.750 VND/USD. Tổng hợp cả tháng 2, tỷ giá dao động trong biên độ 22.685 - 22.750 VND/USD.

Tỷ giá trung tâm trong tháng 2 về cơ bản ổn định, cuối tháng ở mức 22.448, tăng 8 điểm, tương đương mức tăng 0,03% so với cuối tháng 1.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) triển khai cơ chế mua tỷ giá kỳ hạn 3 tháng ở mức 22.775 vào ngày 7/2 và giảm giá mua giao ngay từ 22.710 VND/USD về 22.700 VND/USD vào ngày 8/2.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, một lãnh đạo cao cấp NHNN cho biết: “NHNN liên tục mua vào ngoại tệ những ngày trước Tết. Một trong những lý do chính mua được lượng ngoại tệ lớn là các ngân hàng để giữ trạng thái đã phải liên tiếp bán ngoại tệ cho NHNN, giúp dự trữ ngoại hối tăng lên hơn 4 tỷ USD”.

Mặc dù một số ý kiến nhận xét, thị trường ngoại hối những ngày qua đã trải qua tháng biến động mạnh nhất kể từ tháng 7/2017, nhưng giám đốc tiền tệ một ngân hàng cho rằng, thị trường ngoại hối không có vấn đề gì. Câu chuyện ở đây chỉ là do thị trường đã ổn định rất lâu nên một chút biến động tăng ở mức 0,03% cũng trở thành vấn đề.

“Tỷ giá tăng những ngày qua do nhu cầu thanh toán của các doanh nghiệp cuối tháng tăng lên. Bên cạnh đó, TTCK tăng nên một số nhà đầu tư nước ngoài bán ra chốt lời và chuyển tiền về nước. Hai yếu tố này khiến thị trường có tăng nhẹ về giá”, vị giám đốc trên nói.

Nhấn mạnh về sự ổn định của thị trường, vị giám đốc phân tích thêm, thanh khoản VND của hệ thống ngân hàng căng thẳng hơn dịp trước Tết và chênh lệch lãi suất VND - USD nới rộng lên mức 1,0 - 1,3%/năm, khuyến khích các ngân hàng thương mại giảm trạng thái ngoại tệ nắm giữ.

Đặc biệt, cán cân thương mại tháng 2 ước tính thặng dư gần 1 tỷ USD, giải ngân đầu tư trực tiếp nước ngoài trong tháng ước đạt 0,7 tỷ USD. Bên cạnh đó, ước tính trong tháng 2, dòng kiều hối đạt khoảng 0,6 - 0,8 tỷ USD. Ước tính, nguồn cung vượt trội khoảng 2 tỷ USD so với nhu cầu trong giai đoạn này. Nghĩa là, nguồn cung ngoại tệ tiếp tục được bổ sung tích cực.

Yếu tố tăng giá USD liệu có thắng thế?

Trên thế giới, giá USD tăng nhanh sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell đưa ra những bình luận tích cực về nền kinh tế nước này. Giới đầu tư cũng kỳ vọng, FED sẽ tiếp tục đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế Mỹ khá ấn tượng và các chính sách kích thích tài khóa sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Áp lực lạm phát tăng lên cũng là yếu tố buộc FED phải đẩy nhanh chính sách thắt chặt tiền tệ, khiến các thị trường tăng dự báo số lần nâng lãi suất của cơ quan này trong năm 2018 lên 4 lần, từ dự báo 3 lần trước đó.

Nhóm nghiên cứu BIDV cho rằng, nguồn cung giảm bớt mức độ dồi dào sau khi các ngân hàng thương mại đã bán về NHNN một lượng rất lớn ngoại tệ trong 2 tháng đầu năm, trong khi các dòng tiền mới chưa được bổ sung trong giai đoạn sau Tết. Bên cạnh đó, thanh khoản VND của hệ thống ngân hàng được cải thiện tích cực trở lại và chênh lệch lãi suất VND - USD trên thị trường liên ngân hàng nhanh chóng được co hẹp xuống còn khoảng 0,2 - 0,3%/năm đối với kỳ hạn từ qua đêm đến 1 tuần.

Một yếu tố mang tính kỹ thuật đó là trong tháng 2, NHNN đã triển khai cơ chế mua tỷ giá kỳ hạn 3 tháng mới và giảm giá mua giao ngay 10 điểm về 22.700 VND/USD. Cơ chế tỷ giá mua kỳ hạn 3 tháng chưa có nhiều ảnh hưởng giai đoạn trước Tết do thị trường căng thẳng thanh khoản VND. Tuy nhiên, khi thanh khoản phục hồi vào giai đoạn sau Tết, tỷ giá giao ngay trên thị trường được tính dựa trên giá mua vào kỳ hạn (giữ ở mức 22.775 VND/USD) và chi phí nắm giữ trong 3 tháng (giảm mạnh do lãi suất VND giảm), dẫn tới tỷ giá giao ngay tăng nhanh và thiết lập mặt bằng mới ở mức 22.730 - 22.750 VND/USD.

“Dự trữ nguồn cung ngoại tệ tại các ngân hàng thương mại đã giảm mạnh sau khi bán về NHNN lượng lớn ngoại tệ trong 2 tháng đầu năm 2018. Dự kiến, FED sẽ nâng lãi suất cơ bản thêm 0,25%/năm trong phiên họp tháng 3 diễn ra vào ngày 20 - 21 tới. Dự báo, thị trường ngoại hối trong tháng 3 có thể tiếp tục kém ổn định hơn so với giai đoạn các tháng cuối năm 2017. Tỷ giá USD/VND có thể dao động trong biên độ khá rộng 22.730 - 22.765 VND/USD. Bên cạnh yếu tố cung - cầu ngoại tệ, với chính sách mua ngoại tệ kỳ hạn 3 tháng của NHNN triển khai từ tháng 2, diễn biến tỷ giá USD/VND sẽ phụ thuộc chặt chẽ vào diễn biến lãi suất VND và USD trên thị trường liên ngân hàng”, một lãnh đạo BIDV nhận định.

Về định hướng điều hành tỷ giá USD/VND của NHNN trong năm 2018, Phó thống đốc Nguyễn Thị Hồng chia sẻ, tỷ giá và thị trường ngoại tệ có thể chịu áp lực từ khả năng cán cân thương mại có thể chuyển sang thâm hụt, lãi suất USD thế giới tăng. USD mặc dù được một số tổ chức quốc tế dự báo giảm giá nhưng tiềm ẩn rủi ro biến động phức tạp khi chịu tác động bởi nhiều yếu tố đan xen do tác động từ việc tăng lãi suất của FED và lộ trình thu hẹp dần chính sách tiền tệ nới lỏng của ngân hàng trung ương châu Âu, Nhật Bản...

“Tuy nhiên, thị trường trong nước tiếp tục được hỗ trợ từ các dòng vốn nước ngoài (FDI, FII, kiều hối…) vào Việt Nam nhờ kinh tế vĩ mô trong nước ổn định, tăng trưởng ở mức cao so với thế giới, môi trường kinh doanh tiếp tục được cải thiện, đặc biệt là kế hoạch bán vốn cho nước ngoài của một số tổ chức tín dụng và doanh nghiệp nhà nước”, bà Hồng nói.

Tuy vậy, bà Hồng khẳng định, NHNN không chủ quan trước các diễn biến khó lường trên thị trường và sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường trong và ngoài nước để điều hành tỷ giá phù hợp, thực hiện đồng bộ các biện pháp và công cụ chính sách tiền tệ để bình ổn thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều  kiện tăng dự trữ ngoại hối nhà nước phù hợp với điều kiện thực tế.                 

Nhuệ Mẫn