Theo TS Lê Xuân Nghĩa, báo cáo của IMF đã đánh giá tỷ giá hối đoái của Việt Nam hiện tại ở mức cân bằng dài hạn, có sự tích cực giữa tỷ giá hối đoái thực với tỷ giá hối đoái danh nghĩa.
“Chính sách tỷ giá hối đoái của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa qua và trong trung hạn rất thành công. Tôi cho rằng, lâu nay, việc điều chỉnh của NHTW đang theo hướng thận trọng và luôn luôn quan sát những tác động nhiều phía vào tỷ giá hối đoái, tăng trưởng kinh tế vĩ mô, tăng trưởng xuất khẩu và đặc biệt là vào dịch chuyển tài sản trong các ngân hàng thương mại”, ông Lê Xuân Nghĩa nói.
Chấm dứt tình trạng “một thị trường hai tỉ giá”
Nhớ lại thời kỳ cách đây vài năm, từng có chuyện “loạn tỷ giá”, giá ngoại tệ niêm yết ở ngân hàng và thị trường chợ đen chênh lệch rõ rệt. Điều này từng khiến các doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp xuất nhập khẩu đau đầu.
Ông Lê Vĩnh Sơn - Chủ tịch Hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội thổ lộ: “Thời đó, doanh nghiệp sợ nhất chuyện tăng tỷ giá, tỷ giá bất ổn có thể thổi bay công sức của họ về giá trị thặng dư, giá trị gia tăng trong sản xuất kinh doanh”.
Ông Sơn thú thực: “Cuối năm 2013, NHNN đã tuyên bố sẽ bình ổn tỷ giá, chúng tôi rất lo vì trước đây, cứ khi nào NHNN thông báo bình ổn tỷ giá, doanh nghiệp sẽ hiểu ra là nó sẽ tăng”. Nhưng ông Sơn khẳng định, những nỗi lo lắng này đã trở thành quá khứ, bởi thực tế đã chứng minh, từ cuối 2013 đến nay, tỷ giá ổn định đúng như những gì NHNN đã tuyên bố, “bảo giảm là giảm, bảo giữ là giữ”. Ông Sơn phấn khởi: “Chính sách tỷ giá đã tạo được sự đồng thuận giữa doanh nghiệp và nhà nước, niềm tin được tạo dựng và củng cố trong người dân”.
Cũng phải nói rằng, trong 9 tháng đầu năm 2014, đã có lúc tâm lý thị trường biến động vì những yếu tố khách quan, đó là khi tình hình sự cố ở biển Đông trở nên căng thẳng vào hồi tháng 6 và tin đồn tăng tỷ giá vào tháng 9, nhưng NHNN đã kịp thời có điều chỉnh phù hợp. Mới đây nhất, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN khẳng định: NHNN sẽ không điều chỉnh tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng mà giữ ổn định như hiện nay và trong trường hợp cần thiết, NHNN sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp để ổn định tỷ giá trong biên độ đề ra.
Phó Thống đốc cho biết thêm, NHNN sẽ điều tiết vốn khả dụng của hệ thống một cách hợp lý để hỗ trợ ổn định tỷ giá, ổn định các mức lãi suất điều hành như hiện nay. Những tuyên bố đó đã khiến kỳ vọng của thị trường đối với việc điều chỉnh tỷ giá được xóa bỏ, hoạt động đầu cơ, làm giá không còn khả năng thực hiện, tâm lý thị trường được giải tỏa, nhanh chóng ổn định trở lại. Các giao dịch diễn ra bình thường, thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp tiếp tục được đáp ứng đầy đủ, kịp thời.
Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay: “Hiện nay, thanh khoản trên thị trường tốt, trung bình khối lượng giao dịch khoảng từ 900 triệu USD đến 1 tỷ USD/ngày, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của tổ chức và cá nhân đều được các ngân hàng đáp ứng đầy đủ, kịp thời. Đặc biệt, NHNN vẫn tiếp tục mua được ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối Nhà nước sau khi điều chỉnh tăng tỷ giá”.
Chính sách đang bám sát thị trường
Là một chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm về thị trường tài chính quốc tế, Tiến sĩ Alan Phan nhận xét: “Ngay từ đầu năm 2014, trong thông điệp của NHNN phát đi đã chủ động dự báo trước về tình hình biến động tỷ giá, nên lần nới tỷ giá gần đây nhất của NHNN không khiến cho thị trường quá ngạc nhiên.
Mức tỷ giá sau khi điều chỉnh hoàn toàn phù hợp với mong đợi của thị trường và chỉ dao động quanh mức tỷ giá bình quân liên ngân hàng mới do NHNN công bố. Việc điều chỉnh này là hợp lý, không gây xáo trộn trên thị trường ngoại hối”. Ông Alan Phan cho rằng chính sách ngoại hối hiện tại của NHNN chưa thấy có vấn đề gì lớn cần phải điều chỉnh. Chung quan điểm, Tiến sĩ Trần Du Lịch cho rằng, các chính sách đang có sự nhất quán trong điều hành, phù hợp với quan hệ sức mua đồng tiền Việt Nam. Nếu giải quyết tốt về yếu tố tâm lý thì sẽ không tạo ra sự biến động.
Từ thực tiễn điều hành hoạt động ngân hàng thương mại, ông Lê Đức Thọ - TGĐ Vietinbank cho biết, mọi hoạt động của thị trường ngoại tệ, đặc biệt là các giao dịch ngoại tệ và trên thị trường liên ngân hàng đều hoạt động bình thường, các nhu cầu ngoại tệ đều được đáp ứng, lượng ngoại tệ trong nền kinh tế luân chuyển tốt. Đó là cơ sở quan trọng giúp các doanh nghiệp tiếp tục phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, các ngân hàng thương mại khai thác tốt hơn nguồn ngoại tê. Qua đó cũng cho thấy điều hành của NHNN đã chủ động dẫn dắt, điều tiết thị trường và phù hợp với điều kịện kinh tế tế vĩ mô của đất nước.
“Cách điều hành tỷ giá của NHNN hiện tại là hợp lý, luôn bám sát thị trường và có các biện pháp can thiệp thị trường kịp thời. Với tư cách là thành viên tham gia thị trường, tôi đánh giá cao cách điều hành tỷ giá của NHNN”, ông Lê Quang Trung, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Quốc tế Việt Nam (VIB) nhận định.