Trước thềm 2020 cận kề: Chỉ mới 18 ngân hàng áp chuẩn Basel II

(ĐTCK) Theo Thông tư 41/2016/TT-Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, 1/1/2020 là thời điểm tất cả các ngân hàng phải tuân thủ các quy định Basel II. Tuy nhiên, trong số 10 ngân hàng được thí điểm vẫn còn nhà băng đang chạy đua với thời gian trước thềm 2020. 
Trước thềm 2020 cận kề: Chỉ mới 18 ngân hàng áp chuẩn Basel II

Từ năm 2014, Ngân hàng nhà nước (NHNN) đã chủ động xây dựng lộ trình triển khai và áp dụng Basel II đối với hệ thống NHTM, trong đó có việc lựa chọn 10 ngân hàng thương mại thí điểm áp dụng Basel II.

Cụ thể, 10 cái tên được chọn để thí điểm là những ngân hàng lớn nhất gồm: Vietcombank, BIDV, VietinBank, Sacombank, MB, Techcombank, ACB, VIB, Hàng Hải (MSB) và VPBank. Nhưng hiện còn Vietinbank, Sacombank chưa áp chuẩn Basel II.

Giai đoạn 2 là cơ bản các ngân hàng thương mại có mức vốn tự có theo chuẩn mực của Basel II, trong đó ít nhất 12 - 15 ngân hàng áp dụng thành công toàn bộ tiêu chuẩn này.

Đến nay, có 18 nhà băng đã hoàn tất Basel II gồm: Vietcombank, MB, Techcombank, ACB, VIB, MSB, HDBank, OCB, TPBank, VPBank, VietBank, Ngân hàng Bản Việt, SeABank, Nam A Bank, LienvietpostBank, Shinhan Bank, Standard Chartered Việt Nam, BIDV.

Trong đó, OCB, VIB, Vietcombank là những cái tên ngân hàng áp chuẩn Basel sớm nhất từ cuối năm 2017 (OCB) và cuối năm 2018 (VIB, Vietcombank).

Chỉ còn 20 ngày nữa kết thúc năm tài chính 2019 và cũng là lúc thời hạn áp dụng của Thông tư 41 có hiệu lực, nhưng toàn hệ thống mới có 16 ngân hàng trong nước và 2 ngân hàng nước ngoài được áp dụng trụ cột 1 của chuẩn mực quản trị rủi ro quốc tế Basel II.

Việc triển khai Basel II được coi là giải pháp tái cơ cấu căn bản có tính đột phá, tạo nền tảng cho sự an toàn, phát triển lành mạnh, nâng cao sức cạnh tranh của hệ thống ngân hàng Việt Nam trong xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay.

Tuy nhiên, để triển khai thành công Basel II, hệ thống ngân hàng Việt Nam đứng trước rất nhiều khó khăn và thách thức cần giải quyết. 

Từ góc độ các ngân hàng thương mại, trước tiên cần có sự đồng thuận tuyệt đối của cổ đông, Hội đồng quản trị, ban kiểm soát và Ban điều hành trong việc tuân thủ Basel II.

Việc đầu tư cho Basel II và Basel III cần được thực hiện một cách nghiêm túc, bài bản. Dự kiến lộ trình này sẽ được thực hiện không dưới 8 năm, với một lượng chi phí đáng kể nhưng đổi lại, sẽ mang lại cho các ngân hàng một hiệu quả kinh doanh bền vững.

Hiện một số ngân hàng đã bắt tay vào đầu tư triển khai trụ cột 2 và trụ cột 3 của Basel II và có thể sẽ có ngân hàng sớm công bố về việc là tổ chức đầu tiên trong hệ thống ngân hàng hoàn thành cả 3 trụ cột của Basel II trước 31/12/2019.   

Các ngân hàng cũng cần đảm bảo đủ vốn; đảm bảo cơ sở dữ liệu sạch, chất lượng, tin cậy; Đảm bảo các hệ thống công nghệ vững mạnh, tương tác tốt với nhau, công cụ đo lường CAR chất lượng, tin cậy. Đồng thời, đảm bảo nguồn lực nhân sự đủ trình độ, số lượng, có kiến thức chuyên môn, kiến thức rủi ro và công nghệ đáp ứng yêu cầu hội nhập.

Bên cạnh đó, hệ thống ngân hàng cần sự hỗ trợ hành lang pháp lý cho các quy định quản lý mới trong quá trình hội nhập, như quy định bắt buộc về xếp hạng tín nhiệm, quy định về sản phẩm phái sinh, chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS)….

Ngoài ra, cũng cần có cơ chế khuyến khích và dỡ bỏ dần những quản lý hành chính về room tín dụng, điều kiện phát triển mạng lưới… cho các ngân hàng tuân thủ cả 3 trụ cột Basel II và áp dụng sớm Basel III.

Hiện một số ngân hàng đã bắt tay vào đầu tư triển khai trụ cột 2 và trụ cột 3 của Basel II và có thể sẽ có ngân hàng sớm công bố về việc là tổ chức đầu tiên trong hệ thống ngân hàng hoàn thành cả 3 trụ cột của Basel II trước 31/12/2019.

Nếu có ngân hàng hoàn thành được cả 3 trụ cột Basel II trong năm 2019, tức là sớm trước một năm so với thời hạn Ngân hàng Nhà nước quy định, thì đây sẽ là những nỗ lực tiên phong và đầy khích lệ, góp phần đặt dấu mốc phát triển mới theo chuẩn mực quốc tế, đảm bảo sự phát triển minh bạch, an toàn và bền vững của ngành Ngân hàng Việt Nam.

Vân Linh

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục