Theo kênh CNN ngày 20/8, các nhà phân tích cho biết ít nhất 15 lô dầu Nga đã được các nhà máy lọc dầu Trung Quốc đặt mua để giao trong tháng 10 và tháng 11.
Trung Quốc và Ấn Độ trở thành những nước mua dầu Nga nhiều nhất sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine năm 2022, khiến các nước phương Tây tránh mua dầu Nga.
Tháng 7 vừa qua, Tổng thống Trump cảnh báo áp thuế thứ cấp đối với các hàng hóa từ những nước nhập khẩu dầu Nga nhằm gây sức ép buộc Nga chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Đầu tháng 8, ông Trump công bố mức thuế bổ sung 25% đối với hàng hóa Ấn Độ xuất khẩu sang Mỹ, cộng thêm mức thuế 25% trước đó. Điều này khiến Ấn Độ giảm mạnh lượng mua dầu Nga.
Trong bối cảnh đó, theo bà Muyu Xu, nhà phân tích dầu thô cao cấp tại Kpler (công ty theo dõi dữ liệu hàng hóa và vận chuyển), tính đến tuần trước, các nhà máy lọc dầu quốc doanh và tư nhân lớn của Trung Quốc đã mua ít nhất 13 lô dầu thô từ khu vực miền Tây Liên bang Nga để giao trong tháng 10 và ít nhất hai lô cho tháng 11.
Mỗi lô dầu trong số 15 lô này thường có từ 700.000 đến 1 triệu thùng, được vận chuyển từ các cảng ở Bắc Cực và Biển Đen của Nga. Đây vốn là những nguồn cung thường dành cho Ấn Độ hơn Trung Quốc do khoảng cách xa.
Tuần trước, hãng tin Reuters dẫn lời các nhà phân tích cũng đưa tin Trung Quốc đã đặt mua 15 lô dầu Nga cho cùng kỳ.
Bà Xu nhận định động thái này mang tính tận dụng cơ hội, bởi giá dầu Nga vẫn rẻ hơn ít nhất 3 USD mỗi thùng so với các loại dầu Trung Đông. Bà nói: “Về việc Trung Quốc có tiếp tục mua nữa hay không, cá nhân tôi cho rằng hiện vẫn là cơ hội rất tốt, bởi Ấn Độ vẫn đang chịu áp lực mạnh từ Tổng thống Trump”.
Trước đó, ngày 15/8, sau cuộc gặp quan trọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Trump nói với Fox News rằng hiện chưa cân nhắc áp thuế trả đũa Trung Quốc vì mua dầu Nga, nhưng gợi ý có thể làm trong hai hoặc ba tuần tới.
Bà Xu nhận định: “Tận dụng cơ hội khi giá thấp, tôi nghĩ nhiều nhà máy lọc dầu Trung Quốc có thể cân nhắc mua thêm trong một hoặc hai tuần tới”.
Theo dữ liệu Liên hợp quốc, năm 2024, Ấn Độ nhập khẩu dầu mỏ và dầu thô trị giá 53 tỷ USD từ Nga. Theo công ty dữ liệu năng lượng Vortexa, trước khi giảm mua gần đây, nguồn cung Nga chiếm 36% thị trường Ấn Độ, biến Nga thành nguồn cung dầu lớn nhất cho Ấn Độ.
Trung Quốc cũng tăng nhập khẩu dầu Nga với giá rẻ kể từ sau chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine. Nga cung cấp 13,5% lượng dầu thô nhập khẩu của Trung Quốc. Dữ liệu Liên hợp quốc cho thấy năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu dầu mỏ và dầu thô trị giá 62,6 tỷ USD từ Nga.
Bà Xu cho rằng Trung Quốc khó có thể bù đắp lượng dầu Nga mà Ấn Độ giảm mua, bởi Ấn Độ nhập khoảng 1,7 triệu thùng mỗi ngày, trong khi Trung Quốc chỉ mua khoảng 1,2 triệu thùng dầu Nga vận chuyển bằng đường biển mỗi ngày. Bà nói: “Nếu Ấn Độ tiếp tục ngừng mua, đó sẽ là vấn đề thật sự đối với Nga. Trung Quốc không thể một mình mua toàn bộ lượng dầu mà Ấn Độ từng nhập”.