Trung Quốc vẫn coi Mỹ là thị trường xuất khẩu hàng đầu, với giá trị hàng hóa Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 536,8 tỷ USD vào năm 2022. Thay vì từ bỏ, Trung Quốc hiện đang thiết lập các hoạt động bên trong khối thương mại Bắc Mỹ như một cách để cung cấp hàng hóa cho người Mỹ, từ đồ điện tử, quần áo đến đồ nội thất. Các doanh nghiệp Trung Quốc đã đầu tư 20,84 tỷ USD vào các dự án tại Mexico kể từ năm 2008, riêng trong năm 2018 là khoảng 8,29 tỷ USD.
Mỹ đã hạn chế thương mại công nghệ cao với Trung Quốc trong suốt nửa thập kỷ qua. Cuộc chiến thương mại giữa hai nước bắt đầu vào năm 2018 đã dẫn đến hàng trăm tỷ USD thuế quan được áp dụng cho các lô hàng hai chiều, khiến các doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc phải điều chỉnh lại chuỗi cung ứng quốc tế của mình.
Tờ South China Morning Post dẫn lời ông Evan Ellis, giáo sư nghiên cứu về Mỹ Latinh tại Viện Nghiên cứu chiến lược của Đại học Chiến tranh quân đội Mỹ, cho biết, các công ty cung cấp phần cứng mạng, máy khoan dầu, hàng may mặc và phát triển xe điện từ Trung Quốc đã chọn Mexico vì khả năng tiếp cận tài nguyên thiên nhiên và lao động giá rẻ. Hàng hóa thành phẩm từ các nhà máy của Trung Quốc ở Mexico rất dễ dàng đưa qua biên giới đất liền đến Mỹ, nơi hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada từ 3 năm qua giúp cắt giảm thuế quan đối với nhiều loại hàng hóa nhập khẩu.
Theo ông Ellis, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador đã xa lánh Mỹ về mặt chính trị và không mặn mà với các doanh nghiệp phương Tây, nên cả hai sự thay đổi này đều mang lại cơ hội cho Trung Quốc.
Còn theo ông Zhao Xijun, Phó hiệu trưởng Trường Tài chính tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, Trung Quốc cũng đang tìm đến Mexico để mua năng lượng và hàng hóa nông nghiệp.
Ngay cả hãng xe điện Tesla của Mỹ cũng đang khuyến khích các nhà cung cấp phụ tùng Trung Quốc thành lập nhà máy ở Mexico sau khi ông chủ Tesla là Elon Musk cho biết, Tesla sẽ thành lập một nhà máy lớn ở Mexico để sản xuất pin ô tô. Các doanh nghiệp Trung Quốc đã hưởng ứng lời kêu gọi này. Một số nhà cung cấp phụ tùng của Tesla ở Trung Quốc đã công bố kế hoạch xây dựng nhà máy ở Mexico. Tháng 3 vừa qua, doanh nghiệp sản xuất phụ tùng ô tô Ningbo Xusheng Group cho biết, họ sẽ đầu tư khoảng 276 triệu USD để thành lập cơ sở sản xuất tại Mexico.
Sự quan tâm của các nhà sản xuất Trung Quốc ở Mexico là một phần của xu hướng rộng lớn hơn được gọi là gần bờ. Theo đó, các doanh nghiệp quốc tế đang chuyển hoạt động sản xuất đến gần khách hàng hơn để hạn chế khả năng bị tổn thương trước các vấn đề vận chuyển và căng thẳng địa chính trị. Sự tham gia của các doanh nghiệp Trung Quốc trong xu hướng này chứng tỏ căng thẳng Mỹ - Trung Quốc sẽ là một đặc điểm lâu dài của giai đoạn toàn cầu hóa tiếp theo. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một điều cơ bản là bất kể căng thẳng chính trị như thế nào, các bên tham gia thương mại Mỹ - Trung Quốc sẽ chỉ liên kết mạnh mẽ hơn.
