Trục trặc quản trị tại HSG: Cái giá và khát vọng thay đổi

Ảnh Internet

Tổ chức này ra đời cho thấy, vấn đề quản trị công ty có tầm quan trọng hàng đầu trong phát triển bền vững của doanh nghiệp nói riêng, cũng như chất lượng tăng trưởng bền vững của cả nên kinh tế nói chung. Mức độ thực thi các thông lệ quản trị công ty tốt sẽ quyết định cái giá mà doanh nghiệp phải trả cho quản trị là con số âm hay dương.

Không khó để chỉ ra ví dụ minh chứng cho điều này. Kể từ khi công bố báo cáo tài chính năm, giá cổ phiếu của Tập đoàn Hoa Sen (HSG) liên tục giảm mạnh, từ hơn 30.000 đồng/CP xuống 20.000 đồng/CP.

Lý do một phần vì kết quả kinh doanh không lạc quan, nhưng phần quan trọng liên quan đến quản trị.

Thường xuyên xuất hiện ở phần giao dịch với các bên liên quan trong báo cáo tài chính của HSG là Công ty TNHH Ðầu tư Hoa Sen - cổ đông lớn sở hữu hơn 25% vốn của HSG và là Công ty do Chủ tịch Lê Phước Vũ sở hữu.

Năm tài chính 2017, HSG ghi nhận giao dịch bán hàng hóa cho công ty này với quy mô hơn 4.100 tỷ đồng, gần gấp đôi so với năm 2016 và nghiệp vụ mua hàng hóa gần 2.900 tỷ đồng, gấp 3 lần.

Trong quý đầu tiên của năm tài chính 2018, các giao dịch phát sinh cũng đạt lần lượt gần 1.500 tỷ đồng và 680 tỷ đồng. Ðáng nói là ngay cả báo cáo kiểm toán cũng không thể hiện rõ các giao dịch này được ghi nhận như thế nào, giá vốn hàng bán, giá trị hàng mua tính toán ra sao…

Vì thế, lợi ích trong các giao dịch kết chuyển vào đâu vẫn còn là câu hỏi bỏ ngỏ.

Tại Ðại hội đồng cổ đông, trả lời chất vấn của cổ đông vấn đề này, ông Chủ tịch HSG chỉ chia sẻ: “Việc phát triển hệ thống phân phối nhanh là cần thiết, nếu tôi không làm thì ai sẽ là người làm?”.

Nhưng động cơ mà ông Chủ tịch HSG đang làm không đủ để thỏa mãn yêu cầu của cổ đông về minh bạch thông tin và cái giá là HSG bị thị trường dị nghị nhiều. Giá cổ phiếu HSG giảm mạnh, trong khi các cổ phiếu thép khác đều tăng giá trong thời gian qua.

Ở khía cạnh khác, là doanh nghiệp quy mô nhỏ, nhưng Traphaco lại đi đầu trong áp dụng quản trị công ty tốt từ rất sớm.

Bà Vũ Thị Thuận, Chủ tịch Traphaco chia sẻ: “Nội bộ Công ty có động lực tốt khi họ thấy mọi thứ trong Công ty đều rõ ràng, nhà đầu tư có niềm tin vào Traphaco. Chúng tôi bé, nhưng quản trị công ty có gì mới chúng tôi đều làm, vì làm là có lợi cho Công ty”. Mới đây, Traphaco đã chính thức hết room cho nhà đầu tư nước ngoài.

Vinamilk có vị thế đặc biệt khi là doanh nghiệp lớn, kinh doanh trong lĩnh vực được nhà đầu tư yêu thích. “Nhưng chính việc áp dụng quản trị công ty tốt mang lại nhiều lợi ích cụ thể, nhất là có thể huy động vốn với chi phí rẻ hơn”, ông Lê Thanh Liêm, Thành viên HÐQT Vinamilk tiết lộ.

Nâng cao chất lượng quản trị công ty đang trở thành vấn đề cấp bách của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Nó không chỉ đơn giản là góp sức thực hiện mục tiêu nâng hạng thị trường, mà căn bản nhất là để đạt mục tiêu duy trì tăng trưởng nhanh và bền vững của từng doanh nghiệp và cả nền kinh tế.

Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết Việt Nam mới công bố cũng coi giải thưởng về quản trị công ty là một giải thưởng chính yếu, bên cạnh việc vinh danh các doanh nghiệp làm tốt Báo cáo thường niên, Báo cáo phát triển bền vững kể từ năm 2018 này.

Ở tầm quốc gia, sau khi ban hành Nghị định 71/2017/NÐ-CP về quản trị công ty, ngày 5/3 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 07 yêu cầu Bộ Kế hoạch và Ðầu tư tiếp tục đào tạo hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng cường năng lực quản trị, minh bạch tài chính.

Ông Vũ Bằng, Chủ tịch Hội đồng sáng kiến quản trị công ty Việt Nam nhấn mạnh: “Lãnh đạo cao nhất của Chính phủ đã hiểu rõ về yêu cầu nâng cao chất lượng quản trị công ty và đã có các biện pháp để tăng cường cải thiện. Thực tế, chất lượng quản trị công ty ở Việt Nam có  khoảng cách khá xa với mặt bằng nhiều nước trong khu vực”.

Theo kinh nghiệm quốc tế, để quản trị công ty tiến bộ vượt bậc, cần sự tham gia của các bên để áp lực thay đổi đến cả từ trên xuống dưới và từ dưới đi lên. Ðưa những thông lệ tốt về quản trị công ty vào doanh nghiệp Việt Nam sẽ giúp các doanh nghiệp hoạt động minh bạch hơn, giúp các nguồn lực được phân bổ hiệu quả và sử dụng tốt hơn cho mục tiêu vì lợi ích tổng thể.