Ông Vũ Quang Đông, Tổng giám đốc VCBS
Ông Vũ Quang Đông, Tổng giám đốc VCBS cho biết, ngoài đáp ứng nhu cầu vốn cho các kế hoạch phát triển trong năm 2015, Công ty hướng tới việc cung cấp cho nhà đầu tư một sản phẩm mới, có tính linh hoạt cao, làm đa dạng hóa danh mục đầu tư cho khách hàng, đặc biệt là các khách hàng cá nhân.
Được biết, ngày 28/10, VCBS sẽ phát hành 200 tỷ đồng trái phiếu. Là CTCK đầu tiên công bố phát hành trái phiếu trơn, VCBS có thể đánh giá những mặt thuận lợi, khó khăn của “người tiên phong”?
VCBS đã có kế hoạch phát hành trái phiếu từ lâu, nhưng nay mới thực hiện khi thị trường vốn có những diễn biến thuận lợi hơn trong việc huy động nguồn vốn giá rẻ. Đương nhiên, đi kèm với đó, Công ty đã có kế hoạch sử dụng nguồn vốn hiệu quả và đây là đợt phát hành đầu tiên trong nhiều đợt phát hành trái phiếu tiếp sau của VCBS, nhằm bổ sung nguồn vốn kinh doanh cho năm 2015.
Tại Việt Nam, việc này là khá mới mẻ đối với một CTCK, nên chúng tôi giới hạn quy mô phát hành ở mức vừa phải là 200 tỷ đồng. Mặc dù vậy, với tư cách là tổ chức đã từng tư vấn phát hành thành công sản phẩm trái phiếu cho rất nhiều doanh nghiệp, VCBS không gặp quá nhiều khó khăn cho đợt phát hành đầu tiên này. Tuy chưa phải là doanh nghiệp niêm yết trên sàn, nhưng VCBS mong muốn tiếp cận nhà đầu tư của mình với một hình ảnh minh bạch và chuyên nghiệp, tạo dựng được lòng tin của nhà đầu tư. Đây là yếu tố cơ bản giúp cho đợt phát hành trái phiếu của VCBS được thực hiện thành công. Cho đến thời điểm này, 200 tỷ đồng trái phiếu trơn của VCBS đã được đăng ký mua hết bởi hơn 50 nhà đầu tư cá nhân.
VCBS đang chuẩn bị nguồn vốn cho kế hoạch kinh doanh năm 2015
Trên thực tế, so với đi vay ngân hàng, lãi suất phát hành trái phiếu có thể cao hơn, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn lựa chọn phương pháp phát hành trái phiếu, thay vì phát hành cổ phiếu hay đi vay ngân hàng. Tại sao Công ty lại chọn phương án phát hành trái phiếu và đâu là điểm hấp dẫn nhà đầu tư khi nắm giữ trái phiếu VCBS?
Mặc dù VCBS là công ty thành viên 100% vốn của Vietcombank, song Vietcombank không thể cho vay trực tiếp VCBS theo Luật Các tổ chức tín dụng. Lựa chọn huy động nguồn vốn thông qua phát hành trái phiếu sẽ giúp Công ty chủ động hơn, đồng thời tạo thêm sản phẩm gắn kết với nhà đầu tư, nâng cao hành ảnh và độ tín nhiệm của VCBS trên thị trường tài chính.
Sở dĩ chúng tôi lựa chọn phát hành trái phiếu vào thời điểm này là bởi VCBS đã xây dựng xong kế hoạch kinh doanh cho năm 2015, nên việc chuẩn bị nguồn vốn tốt trước những đòi hỏi không ngừng của hoạt động kinh doanh chứng khoán là rất quan trọng. Hơn nữa, hiện nay, VCBS đã có đầy đủ điều kiện để có thể phát hành trái phiếu. Đứng trước viễn cảnh TTCK tốt hơn trong thời gian tới và với mức chi phí vốn hợp lý trên thị trường, chúng tôi cho rằng, lựa chọn phát hành trái phiếu trong thời điểm hiện nay là hợp lý.
Ngoài ra, VCBS đang hướng tới việc cung cấp thêm cho nhà đầu tư một sản phẩm mới, có tính linh hoạt cao, làm đa dạng hóa danh mục đầu tư cho khách hàng, đặc biệt là các khách hàng cá nhân. Chính vì vậy, đối tượng trong đợt phát hành trái phiếu lần này của VCBS là các nhà đầu tư cá nhân. Các khách hàng sau khi mua trái phiếu có thể bán lại cho VCBS sau 6 tháng bất cứ lúc nào.
Một đặc tính khác của trái phiếu VCBS mà chúng tôi đang hoàn thiện là khách hàng có thể dễ dàng cầm cố trái phiếu tại các định chế tài chính và ngân hàng, giúp khách hàng nhanh chóng có tiền mặt để đầu tư vào cổ phiếu khi cần. Mặc dù có thể phải trả thêm một chút chênh lệch lãi suất, song sự linh hoạt này sẽ là đặc tính hấp dẫn mà rất nhiều nhà đầu tư đang quan tâm.
Trái phiếu VCBS hiện đã được đăng ký mua hết, dù không có tài sản đảm bảo. Nhưng trước đó, vì sao VCBS không lựa chọn phương án phát hành trái phiếu có tài sản đảm bảo để khả năng thành công cao hơn, thưa ông?
Uy tín của VCBS và hiệu quả kinh doanh là tài sản bảo đảm lớn nhất của chúng tôi. Mặt khác, khi một sản phẩm là trái phiếu trơn và chỉ bảo đảm bằng mức tín nhiệm, thủ tục phát hành sẽ gọn nhẹ hơn. Ngoài ra, các thủ tục chuyển nhượng sẽ dễ dàng hơn so với trái phiếu có tài sản bảo đảm. Do vậy, sản phẩm trái phiếu của VCBS sẽ có tính thanh khoản cao và dần tách ra khỏi một sản phẩm cho vay thông thường. Là một công ty chứng khoán và hoạt động trên thị trường chứng khoán, chúng tôi muốn phát huy các sản phẩm thuộc ngành nghề và sở trường của mình.
VCBS đã và đang tư vấn thành công cho nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Hiện tại, trong vai trò vừa là nhà tư vấn, vừa là tổ chức phát hành, ông đánh giá ra sao về hiệu quả của việc huy động vốn thông qua kênh phát hành trái phiếu?
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp là thị trường tương đối cao cấp, đòi hỏi nhiều quy chuẩn và điều kiện nhất định. Sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp do vậy cũng có nhiều điều kiện khắt khe hơn so với sản phẩm cho vay thông thường. Hiện tại, thị trường tạo điều kiện tương đối thuận lợi cho cả việc phát hành tăng vốn bằng cổ phiếu và trái phiếu. Tùy vào nhu cầu vào đặc tính của doanh nghiệp, việc phát hành trái phiếu hiện nay giúp doanh nghiệp có được một nguồn vốn chủ động với chi phí không quá cao.
Trước đây, hầu như chỉ có các doanh nghiệp lớn mới phát hành trái phiếu, các doanh nghiệp nhỏ phát hành rất khó thành công hoặc chi phí ở mức cao. Tuy nhiên, năm 2014, chúng tôi chứng kiến nhiều doanh nghiệp quy mô trung bình và nhỏ thực hiện phát hành trái phiếu, điều này giúp cho các doanh nghiệp có được nguồn vốn với nhiều sản phẩm đa dạng hơn, nhất là hình thức phát hành trái phiếu để tái cơ cấu nợ. Có thể nói, thị trường sơ cấp trái phiếu doanh nghiệp năm nay khá sôi động.
Ông dự báo như thế nào về thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới?
Hiện nay, VCBS đã và đang tư vấn phát hành cho nhiều doanh nghiệp. Như đề cập ở trên, thị trường sơ cấp trái phiếu doanh nghiệp khá sôi động. Tuy nhiên, trên thị trường thứ cấp, việc mua bán trái phiếu doanh nghiệp và tiến tới niêm yết trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn, do thông tin về trái phiếu chưa được hệ thống hóa và còn phân tán. Thị trường khó có kênh tiếp cận thông tin đầy đủ, trừ những bên trực tiếp tham gia.
Mặc dù vậy, khi thị trường sơ cấp phát triển, ắt sẽ phát sinh nhu cầu mua bán và chuyển nhượng, dẫn đến sự cải thiện trên thị trường thứ cấp. Tôi cho rằng, các doanh nghiệp càng hướng tới sự minh bạch, các quy định hướng dẫn trên thị trường trái phiếu ngày càng hoàn thiện, thì hiệu quả của việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp sẽ ngày càng cao. Kinh tế vĩ mô ổn định trong năm 2014 cũng là một yếu tố quan trọng trong quá trình phục hồi và xây dựng lòng tin của thị trường vào doanh nghiệp. Sự phát triển bền vững của doanh nghiệp sẽ là yếu tố chính để có thể hy vọng vào sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2015.
