Dấu hiệu thận trọng quay lại trên thị trường trái phiếu lợi suất cao
Dấu hiệu thận trọng
Theo số liệu từ Bloomberg, chỉ số trái phiếu xếp hạng CCC - mức xếp hạng rất thấp, phản ánh rủi ro vỡ nợ cao - tại Mỹ giảm gần 0,8% trong tháng kết thúc vào đầu tháng 11.
Một chỉ báo khác khắc họa rõ nét hơn: các khoản vay bằng USD ở trạng thái khó khăn - được giao dịch ở mức giá rất thấp do nguy cơ vỡ nợ lớn - đã tăng vọt lên 71,8 tỷ USD vào cuối tháng 10, mức cao nhất kể từ tháng 4, thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách thuế quan.
Cùng lúc, chênh lệch lợi suất giữa lãi suất trái phiếu rủi ro cao và trái phiếu an toàn đang nới rộng. Chênh lệch lợi suất trên nợ CCC đã mở rộng thêm khoảng 27 điểm cơ bản (0,27%) từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11, trong khi mức trung bình với toàn bộ nhóm nợ lợi suất cao chỉ là 13 điểm cơ bản. Điều này cho thấy, nhà đầu tư đang yêu cầu mức bù rủi ro lớn hơn, phản ánh tâm lý lo ngại gia tăng.
Ông Steven Oh, Giám đốc Bộ phận Tín dụng và Thu nhập cố định toàn cầu tại PineBridge Investments nhận định, tâm lý thị trường đang trở nên thận trọng hơn trước những rủi ro vĩ mô tiềm ẩn - một sự thay đổi rõ rệt so với vài tháng trước.
Tháng 7, nhà đầu tư vẫn ồ ạt rót vốn vào trái phiếu CCC, bất chấp cảnh báo từ ông Jamie Dimon, CEO JPMorgan Chase & Co. rằng, chênh lệch tín dụng “thấp bất thường”. Sang đến tháng 9, phí bù rủi ro trên trái phiếu lợi suất cao duy trì gần mức thấp nhất năm, dù đã xuất hiện một số vụ phá sản đáng chú ý.
Bà Winnie Cisar, người đứng đầu Bộ phận Chiến lược toàn cầu tại CreditSights Inc. nhấn mạnh, dù tỷ lệ nợ khó khăn vẫn còn thấp so với các giai đoạn khủng hoảng trước đây, song lại khá cao nếu đặt cạnh bối cảnh chênh lệch lợi suất đang rất hẹp như hiện nay.
Ông Mike Schueller từ Allspring Global Investments cho biết, nhóm ngành liên quan đến tiêu dùng trong phân khúc lợi suất cao đang suy yếu, đặc biệt là các tổ chức cho vay khách hàng có lịch sử tín dụng kém (subprime lenders) và nhà bán lẻ phục vụ nhóm khách thu nhập thấp. Trong khi đó, chênh lệch lợi suất của trái phiếu đầu tư cấp cao vẫn neo gần vùng thấp lịch sử, quanh 81 điểm cơ bản, cho thấy nhà đầu tư đang chọn lọc kỹ lưỡng về chất lượng tín dụng.
Sơ cấp hạ nhiệt
Diễn biến phát hành trái phiếu mới cũng phản ánh xu hướng thận trọng. Bloomberg ghi nhận, trong tháng 10, có 4 thương vụ trên thị trường cho vay đòn bẩy bị hoãn, nối tiếp 6 thương vụ bị hủy trong tháng 8 và 9.
Các quỹ ETF chuyên về mảng cho vay ngân hàng cũng chứng kiến xu hướng rút vốn. Bloomberg Intelligence cho biết, tháng 10 chứng kiến 1,3 tỷ USD bị rút khỏi các quỹ này - mức rút ròng lớn nhất kể từ tháng 4.
Chuyên gia Philip Brendel và Negisa Balluku từ Bloomberg Intelligence nhận định, nguồn cung trái phiếu rác biến động mạnh trong năm nay: tăng từ 50 tỷ USD vào tháng 1 lên 100 tỷ USD vào tháng 4, sau đó giảm trước khi bật tăng trở lại trong hai tháng gần đây lên khoảng 72 tỷ USD. Trong quá khứ, những nhịp tăng từ đáy của nguồn cung thường là chỉ báo sớm cho giai đoạn né tránh rủi ro mạnh.
Nghịch lý sôi động - rủi ro tăng
Toàn cảnh thị trường trái phiếu toàn cầu vẫn sôi động. Bloomberg cho biết, tổng giá trị phát hành trái phiếu lập kỷ lục mới ở mức 5.950 tỷ USD - vượt đỉnh năm 2024.
Thước đo rủi ro tín dụng toàn cầu hiện gần mức thấp nhất kể từ năm 2007. Lợi suất trái phiếu mang lại cho nhà đầu tư trong năm nay vượt 7% - cao nhất trong 5 năm qua.
Bà Sabrina Fox, chuyên gia tài chính đòn bẩy tại Fox Legal Training nhận định, nhu cầu tín dụng đang ở mức cao chưa từng có và định giá thị trường “gần như hoàn hảo”.
Tuy nhiên, chính trạng thái “hoàn hảo” đó lại làm dấy lên lo ngại. Thị trường đang phân hóa, trong đó nhóm nợ chất lượng thấp nhất chịu sức ép lớn. Một số ý kiến cho rằng, đây chưa phải là làn sóng bán tháo, mà chủ yếu tập trung vào những trái phiếu vừa bị hạ xuống mức CCC và đang tiếp tục xấu đi. Điều đó phản ánh tính chọn lọc của thị trường, thay vì một chu kỳ tháo chạy mang tính hệ thống.
Dù thị trường trái phiếu rác chưa rơi vào trạng thái đổ vỡ, bởi chênh lệch lợi suất vẫn thấp hơn mức trung bình năm 2025, nhưng những biến động gần đây cho thấy, tâm lý đã đảo chiều. Sau giai đoạn kéo dài niềm lạc quan, nỗi lo rủi ro đang quay trở lại với phân khúc này.
