Theo dữ liệu từ Bloomberg, trái phiếu tại các thị trường mới nổi đang có tốc độ phát hành nhanh nhất trong ít nhất một thập kỷ qua. Chỉ riêng tuần đầu tháng 9, tổng giá trị trái phiếu phát hành đã vượt 27 tỷ USD, với những thương vụ lớn đến từ Saudi Arabia, Quỹ đầu tư chủ quyền Thổ Nhĩ Kỳ và Tập đoàn dầu khí Petrobras của Brazil.
Các chiến lược gia của JPMorgan đã nâng dự báo giá trị phát hành nợ chủ quyền (trái phiếu do chính phủ phát hành để huy động vốn cho ngân sách) của khối thị trường mới nổi (EM) trong năm nay lên gần 240 tỷ USD - một kỷ lục mới.
Làn sóng phát hành trái phiếu diễn ra trong bối cảnh thị trường nợ toàn cầu biến động mạnh. Theo Bloomberg, lạm phát kéo dài cùng việc các chính phủ gia tăng vay mượn khiến thị trường trái phiếu thế giới rối loạn. Điều này buộc các nhà quản lý tiền - những tổ chức chuyên quản lý vốn cho nhà đầu tư - bán tháo trái phiếu tại nhiều nước phát triển, trong đó có lo ngại về triển vọng tài khóa của Anh, bất ổn chính trị tại Pháp, e ngại về tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng như lộ trình cắt giảm lãi suất khi Tổng thống Donald Trump gây thêm sức ép.
Dù các thị trường cốt lõi như Mỹ và châu Âu biến động mạnh, tài sản từ các thị trường mới nổi vẫn thu hút dòng vốn lớn. Chỉ số Bloomberg cho thấy, nợ nội địa tại các nền kinh tế mới nổi đã tăng 13% từ đầu năm, trong khi trái phiếu định giá bằng USD tăng hơn 8%, đều vượt mức tăng 6,5% của thị trường phát triển.
Dòng vốn vào các quỹ trái phiếu mới nổi cũng phản ánh sự lạc quan. Theo dữ liệu EPFR do Bank of America tổng hợp, các quỹ này hút vốn suốt 20 tuần liên tiếp; riêng tuần kết thúc ngày 3/9 đã ghi nhận thêm 1,9 tỷ USD.
Các bên đi vay, gồm chính phủ và doanh nghiệp tại EM, nhanh chóng tận dụng cơ hội. Từ đầu năm đến nay, tổng khối lượng phát hành đã đạt gần 511 tỷ USD, mức cao nhất so với cùng kỳ kể từ năm 2021.
Song song với đó, dữ liệu hiệu suất củng cố bức tranh tích cực. Chỉ số Bloomberg EM USD Aggregate Sovereign - thước đo hiệu suất trái phiếu chính phủ mới nổi bằng USD - mang lại tổng lợi nhuận 8,6% trong năm nay, đạt mức cao kỷ lục. Tổng lợi nhuận bao gồm lãi suất và biến động giá trái phiếu.
Một chỉ số quan trọng khác là “lợi suất phụ trội” - phần chênh lệch lợi suất mà nhà đầu tư yêu cầu khi mua trái phiếu EM so với Trái phiếu Kho bạc Mỹ. Theo thước đo của JPMorgan, mức chênh này đã thu hẹp còn 298 điểm cơ bản, gần mức thấp nhất từ năm 2019.
Nhu cầu mạnh mẽ thể hiện rõ trong nhiều thương vụ: trái phiếu Hồi giáo (sukuk) trị giá 5,5 tỷ USD của Saudi Arabia nhận 17,5 tỷ USD đặt mua; trái phiếu 1 tỷ USD của Quỹ đầu tư chủ quyền Thổ Nhĩ Kỳ được đặt mua gấp 10 lần.
Dù bức tranh hiện tại tích cực, giới chuyên gia cảnh báo rủi ro vẫn tiềm ẩn. Biến động lãi suất gia tăng có thể khiến việc phát hành mới trở nên khó khăn hơn, đặc biệt với các tổ chức rủi ro cao, đồng thời gây áp lực trong tái cấp vốn nợ đáo hạn. Trong kịch bản xấu, một làn sóng vỡ nợ mới tại các nền kinh tế đang phát triển có thể xảy ra.
Nhìn về cuối năm, Grant Webster của Ninety One dự báo, Indonesia, Kuwait, Oman và Nigeria sẽ tiếp tục phát hành nợ. Saudi Aramco lên kế hoạch phát hành sukuk USD trong tháng 9 này, trong khi Mexico dự kiến huy động tới 10 tỷ USD để tái cấu trúc nợ cho công ty khoan dầu quốc doanh.
Theo JPMorgan, các quốc gia xếp hạng tín dụng thấp nhưng đã lấy lại quyền tiếp cận thị trường nhiều khả năng cũng sẽ tranh thủ cơ hội để huy động vốn.