Trái phiếu DN có được vượt trần lãi suất?

Trái phiếu doanh nghiệp là kênh huy động vốn hiệu quả của các doanh nghiệp. Thời gian vừa qua có một số doanh nghiệp niêm yết phát hành trái phiếu để huy động vốn như VIC, VPL, HAG... Đợt phát hành trái phiếu gần đây nhất là của CPCP Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC). Ngày 8/5, trái phiếu của KBC được phát hành với lãi suất 11,5%/năm, tổng khối lượng phát hành 700 tỷ đồng, kỳ hạn 5 năm. Xung quanh vấn đề về lãi suất trái phiếu của doanh nghiệp này, tôi có một số ý kiến băn khoăn như sau:
Đợt phát hành trái phiếu DN gần đây nhất là của CPCP Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC).

- Theo định nghĩa tại Điều 2 Nghị định 52/2006/NĐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp thì “trái phiếu doanh nghiệp là một loại chứng khoán nợ do doanh nghiệp phát hành, xác nhận nghĩa vụ trả cả gốc và lãi của doanh nghiệp phát hành đối với người sở hữu trái phiếu”. Nếu theo định nghĩa trên, tôi có thể hiểu việc mua trái phiếu của nhà đầu tư như là một khoản cho vay của nhà đầu tư đối với tổ chức phát hành.

- Theo Điều 476 Bộ Luật Dân sự quy định về lãi suất cho vay giữa bên vay và bên cho vay thì “lãi suất do các bên thoả thuận nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố đối với loại cho vay tương ứng”. Nếu theo quy định này thì có thể hiểu rằng, lãi suất phát hành của trái phiếu doanh nghiệp tại thời điểm phát hành không được vượt quá 150% lãi suất cơ bản tại thời điểm phát hành.

- Hiện nay, lãi suất cơ bản mà Ngân hàng Nhà nước công bố là 7%/năm, nếu hiểu như suy luận ở trên thì doanh nghiệp không được phát hành trái phiếu với lãi suất vượt quá 10,5%/năm.

Tôi rất thắc mắc về việc này, không biết lãi suất trái phiếu của KBC là 11,5%/năm có vi phạm các quy định hiện hành hay không?

Tương tự như vậy, trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu với lãi suất thả nổi, trong đó quy định lãi suất sẽ bằng lãi suất bình quân tiền gửi tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng của 4 ngân hàng thương mại cộng thêm một tỷ lệ nhất định, chẳng hạn 1%. Giả sử mức lãi suất bình quân của 4 ngân hàng thương mại đó cộng với khoản lãi suất trả thêm khiến mức lãi suất trái phiếu vượt quá lãi suất trần thì doanh nghiệp có vi phạm quy định tại Bộ luật Dân sự hay không?

Rất mong nhận được ý kiến giải đáp của cơ quan chức năng cũng như thảo luận của bạn đọc.

Vũ Thanh Vân
Vũ Thanh Vân