Nguy cơ giá trái phiếu đầu cơ đảo chiều
Chỉ số của Bloomberg cho thấy, trái phiếu đầu cơ có mức xếp hạng tín dụng thấp và lợi suất cao đang hướng tới mức tăng 15% trong năm 2024, mức tăng hàng năm mạnh nhất kể từ năm 2016.
Theo các chuyên gia, giá trái phiếu đầu cơ tăng cao đến từ việc các quốc gia như Argentina, Sri Lanka, Ghana thoát khỏi tình trạng vỡ nợ và bắt tay vào cải cách kinh tế.
Tuy nhiên, việc ông Donald Trump sắp trở lại vị trí đứng đầu Nhà Trắng đã làm dấy lên những nghi ngờ về mức độ ổn định của đợt tăng giá này. Bởi lẽ, các quốc gia nghèo nhất thế giới - nguồn cung chủ yếu của thị trường trái phiếu đầu cơ và phụ thuộc vào dòng tiền USD - có thể sẽ chịu nhiều tổn thất nếu các chính sách dự kiến của ông Trump được ban hành, đó là tăng thuế quan thương mại, thúc đẩy chi tiêu của Chính phủ, trục xuất người nước ngoài không có thị thực…
Ông Reza Baqir, cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương Pakistan, hiện là Giám đốc Dịch vụ tư vấn quốc gia, Alvarez & Marsal (trụ sở ở Dubai) cho rằng, những kế hoạch thay đổi chính sách của ông Trump có thể tác động tới Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, làm tạm dừng việc cắt giảm lãi suất.
“Đây sẽ là yếu tố làm suy yếu tiền tệ của thị trường mới nổi so với đồng USD, gia tăng thách thức đối với các quốc gia đang phải vật lộn với những lỗ hổng kinh tế. Khi nguồn dự trữ cạn kiệt và khả năng ổn định đối ngoại bị tổn hại, những tác nhân này sẽ gia tăng nguy cơ khủng hoảng tài chính”, ông Reza Baqir nói.
Các công ty xếp hạng tín nhiệm đang theo dõi sát sao kế hoạch chính sách của ông Trump để dự báo tác động tiềm tàng của đối với hệ số tín nhiệm của các quốc gia. Ví dụ, Moody's Ratings đang theo dõi khả năng lưu thông của đồng USD tại một quốc gia có thể tác động như thế nào tới sự an toàn của quốc gia đó trong bối cảnh gián đoạn thương mại toàn cầu.
“Gián đoạn trong thương mại toàn cầu do thuế quan và các biện pháp phòng vệ khác sẽ gây bất lợi cho các thị trường mới nổi xuất khẩu sang Mỹ, ngay cả khi họ định giá hàng xuất khẩu của mình theo USD”, bà Vittoria Zoli, chuyên gia tại Moody's nhận định.
“Điều đó có thể trở nên phức tạp hơn do tỷ giá hối đoái cao của Mỹ, đặc biệt là khi lãi suất chính sách của Mỹ vẫn ở mức cao so với dự kiến trước đó”, bà Vittoria Zoli nói.
Ngắn hạn vẫn được kỳ vọng
Lợi nhuận từ trái phiếu đầu cơ đã trở thành điểm sáng ở các thị trường mới nổi trong năm nay, trong bối cảnh kênh đầu tư cổ phiếu kém hiệu quả, hoạt động kinh doanh dựa trên chênh lệch tỷ giá phần lớn thua lỗ và trái phiếu đầu tư tiếp tục bị các nhà đầu tư toàn cầu xa lánh.
Đợt tăng giá của trái phiếu đầu cơ đã làm giảm lợi suất trung bình khoảng 1,66%, xuống 8,45%, nhưng vẫn là mức lợi nhuận hấp dẫn so với lãi suất không rủi ro. Đà tăng này được duy trì sau khi có kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024. Nhiều nhà quản lý tiền tệ cho biết, họ chưa bán trái phiếu đầu cơ, vì còn quá sớm để định giá rủi ro, khi còn 8 tuần nữa mới tới lễ nhậm chức và ông Trump có thể sẽ không biến mọi lời lẽ trong chiến dịch tranh cử thành hành động.
“Ông Trump sẽ thực hiện khoảng 50% những điều được đề xuất trong chiến dịch tranh cử”, ông Luca Paolini, chiến lược gia trưởng tại Pictet Asset Management dự báo.
Cho đến nay, thị trường mới chỉ định giá dựa trên việc bãi bỏ một số quy định hiện hành và cắt giảm thuế.
“Thị trường đang đánh giá thấp 2 rủi ro lớn có thể xảy ra: một cuộc chiến thương mại toàn cầu toàn diện và sự gia tăng lợi suất trái phiếu”, ông Paolini nhận xét.
Các nhà đầu tư kỳ vọng, câu chuyện xoay chuyển tình hình của thị trường mới nổi vẫn còn nhiều dư địa. Ví dụ, các khoản cược tăng giá vào các cải cách tài chính của Tổng thống Argentina Javier Milei, hoặc triển vọng chấm dứt cuộc chiến Nga - Ukraine có thể tiếp tục tạo ra lợi nhuận.
Thậm chí, thị trường mới nổi có cơ hội hưởng lợi từ các chính sách của ông Trump khi kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh hơn và có sự chuyển hướng thương mại từ Trung Quốc sang các quốc gia nhỏ hơn.