Trong quyết định UBND TP.HCM vừa ban hành, khu đất hơn 4.896 m2 tại số 8-12 Lê Duẩn, phường Bến Nghé (quận 1) bị thu hồi lập tức, bao gồm mặt bằng địa chỉ số 8 rộng hơn 3.456 m2 và số 12 hơn 1.431 m2 do Công ty cổ phần đầu tư Lavenue được giao ngày 5/5/2016.
Động thái này được thành phố căn cứ theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai (đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, được Phó thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình có ý kiến).
UBND TP.HCM giao Chủ tịch phường Bến Nghé trao quyết định thu hồi đất cho Công ty cổ phần đầu tư Lavenue. Nếu đơn vị này không nhận hoặc vắng mặt phải lập biên bản, niêm yết quyết định tại trụ sở UBND phường, hoặc tại nơi sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư.
Trung tâm phát triển quỹ đất TP.HCM được giao tiếp nhận, quản lý chặt chẽ khu đất, chuẩn bị đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.
Chính quyền thành phố cũng giao Sở Tài nguyên – Môi trường cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính; thu hồi giấy chứng nhận, hoặc thông báo giấy chứng nhận (đã cấp cho Công ty cổ phần đầu tư Lavenue) không còn giá trị pháp lý đối với trường hợp người sử dụng đất không chấp hành việc nộp lại giấy chứng nhận.
Sở này phối hợp Sở Tài chính và các cơ quan liên quan tham mưu, trình UBND TP.HCM phương án tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.
UBND quận 1 có trách nhiệm quản lý về đất đai, xây dựng, giám sát việc sử dụng đất, kịp thời xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định.
5.000 m2 'đất vàng' rơi vào tay tư nhân thế nào
Khu đất số 8-12 Lê Duẩn có vị trí đắc địa bậc nhất Sài Gòn. Thời điểm năm 2007 lô đất do Công ty quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM quản lý và cho 4 công ty cổ phần: Thiết bị phụ tùng Sài Gòn, Kim khí Thành phố, Hóa chất vật liệu điện thành phố và Vận tải xăng dầu (thuộc Bộ Công Thương) thuê làm trụ sở.
Bộ này từng gửi công văn đề nghị TP.HCM cho mua chỉ định lô đất nhưng không được chấp thuận. Sau đó, UBND TP.HCM có chủ trương sử dụng khu đất để xây dựng khách sạn tiêu chuẩn năm sao và một phần trung tâm thương mại.
Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP.HCM được giao trách nhiệm thu hồi và quản lý mặt bằng trong thời gian chuẩn bị đầu tư xây dựng dự án.
Theo nguyên tắc, TP HCM phải cho đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư có uy tín, kinh nghiệm trong lĩnh vực khách sạn nhưng theo đề nghị của Bộ Công Thương (đơn vị thuê đất) và sau nhiều lần thay đổi về chủ trương, phương thức đầu tư, năm 2010, UBND TP đồng ý phương án thành lập công ty cổ phần (Công ty Lavenue) thực hiện dự án.
Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP.HCM góp vốn 50%; còn lại do 4 công ty thuộc Bộ Công Thương góp (chia đều mỗi công ty là 12,5%).
Ngay sau khi được UBND thành phố ưu tiên cho tham gia cổ phần, các doanh nghiệp của Bộ Công thương đã "lật kèo", cùng sang nhượng quyền đầu tư phát triển dự án cho một công ty tư nhân để kiếm lời.
Chỉ trong vòng hai tháng sau, dự án trên khu đất vàng đã bán 80% cổ phần cho doanh nghiệp tư nhân. Tháng 6/2011, Lavenue được UBND TP.HCM chấp thuận cho sử dụng toàn bộ khu đất trên để đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại dịch vụ, căn hộ cho thuê với thời hạn sử dụng đất là 50 năm.
Ông Nguyễn Thành Tài (tức Tư Huy) tại cơ quan điều tra. Ảnh: Bộ Công an.
Hình thức sử dụng là Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất tại số 8 Lê Duẩn và cho thuê hàng năm với khu đất số 12 Lê Duẩn. Giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên đất tại số 8 Lê Duẩn (3.433 m2) theo giá trị trường là hơn 621,7 tỷ đồng.
Đơn giá thuê đất tại số 12 Lê Duẩn theo giá thị trường là hơn 3,5 triệu đồng mỗi m2 một năm.
Sở Tài chính TP HCM thẩm định giá lại kết quả của đơn vị tư vấn, đơn giá quyền sử dụng đất của khu đất số 8 Lê Duẩn là gần 177 triệu đồng mỗi m2 và đơn giá cho thuê đất trả tiền hàng năm là 3,53 triệu/m2.
Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ, hiện nay giá đất tại khu vực đường Lê Duẩn khu trung tâm là hơn 400 triệu đồng/m2. Nếu đấu giá khu đất này có thể thu về trên 2.000 tỷ đồng.
Hồi tháng 5, nguyên Phó chủ tịch Thường trực UBND TP.HCM Nguyễn Thành Tài (thời điểm năm 2011) bị Thanh tra Chính phủ xác định là người chịu trách nhiệm chính, đã ký các quyết định cho thuê khu đất 8-12 Lê Duẩn không qua đấu thầu, gây thất thoát ngân sách Nhà nước hàng trăm tỷ đồng.
Đến ngày 8/12, ông Tài bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo Điều 219 Bộ luật hình sự năm 2015.
Ba người khác bị cáo buộc là đồng phạm của ông Tài gồm: Nguyễn Hoài Nam (Bí thư quận 2); Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM); Trương Văn Út (nguyên Phó trưởng phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên và Môi trường).
Trong đó, ông Nam được tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú. Hai người còn lại đã bị tạm giam trong vụ án liên quan sai phạm của cựu Phó chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Hữu Tín.
Hồi giữa tháng 10, Công ty cổ phần Đầu tư Lavenue gửi công văn đến Thủ tướng đề xuất được tiếp tục triển khai dự án xây khách sạn 5 sao và trung tâm thương mại trên khu đất 8-12 Lê Duẩn.
Chủ đầu tư cho rằng, không thể vì thiếu sót của lãnh đạo thành phố mà trung ương đề nghị thu hồi dự án. Thành phố sai phạm một phần là do áp lực thu ngân sách trong giai đoạn khủng hoảng.
Lavenue cũng khẳng định là doanh nghiệp bỏ vốn kinh doanh, hoàn toàn không vi phạm trong dự án này. Giá nộp tiền sử dụng đất cho ngân sách của thành phố cũng cao gấp hai lần giá thị trường vào thời điểm bất động sản đóng băng. Lavenue ước tính đã chi 1.500 tỷ đồng để thực hiện dự án.
"Nếu dự án bị thu hồi, công ty sẽ phá sản, cán bộ nhân viên sẽ không có việc làm. Chúng tôi bắt buộc khởi kiện UBND TP HCM ra toà án và trọng tài kinh tế quốc tế để đảm bảo quyền lợi cũng như trách nhiệm với các cổ đông", ông Quân khẳng định.
Trả lời VnExpress sau đó, Chánh văn phòng UBND TP HCM Võ Văn Hoan cho biết việc Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue "doạ" kiện nếu khu đất bị thu hồi "là bình thường", bởi việc thu hồi là một sự kiện pháp lý. Còn thành phố đã làm sai thì phải sửa, phải thu hồi đất theo yêu cầu của Thanh tra Chính phủ.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản đề nghị UBND TP HCM khẩn trương xem xét, xử lý và trả lời đề xuất của Công ty cổ phần Đầu tư Lavenue về việc tiếp tục triển khai dự án.