Khu đô thị Thủ Thiêm sau 22 năm quy hoạch. Ảnh: Quỳnh Trần.
Cuộc họp báo do Phó chủ tịch phụ trách đô thị của UBND TP HCM Trần Vĩnh Tuyến chủ trì. Tham dự là lãnh đạo Ban Tuyên giáo Thành ủy thành phố; lãnh đạo các sở ngành: Thông tin - Truyền thông, Nội vụ, Tài nguyên - Môi trường, Quy hoạch - Kiến trúc, Thanh tra Thành phố, Ban quản lý Đầu tư - Xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Chủ tịch UBND quận 2.
Do tính chất quan trọng của cuộc họp, lãnh đạo thành phố yêu cầu các đơn vị được mời phải tham dự đầy đủ, không cử cán bộ cấp phòng dự thay hoặc cán bộ không có khả năng trả lời nội dung báo đài quan tâm.
Hàng loạt sai phạm
Kết quả kiểm tra một số nội dung liên quan khiếu nại của người dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2) được Thanh tra Chính phủ công bố hôm 7/9, sau gần 4 tháng vào cuộc. TP HCM, Bộ Xây dựng và Văn phòng Chính phủ bị kết luận có vi phạm trong quá trình quy hoạch Thủ Thiêm - là nguyên nhân khiến tình trạng khiếu kiện kéo dài suốt nhiều năm qua.
Trong đó, sai phạm tập trung vào các vấn đề: diện tích Khu đô thị mới Thủ Thiêm tăng khoảng 10 ha so với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt; thiếu một số hồ sơ quan trọng của cả Khu đô thị mới Thủ Thiêm và Khu tái định cư 160 ha.
Kết luận cũng nêu, việc UBND TP HCM phê duyệt quy hoạch 1/2.000 năm 1998, điều chỉnh diện tích và ranh giới là không đúng thẩm quyền, phê duyệt vị trí giới hạn quy hoạch không thống nhất về tên gọi so với bản đồ và thực địa...
Việc UBND thành phố lấy 4,3 ha đất thuộc khu phố 1, phường Bình An để thực hiện một số dự án là chưa đủ cơ sở pháp lý, dẫn đến không xác định đúng, đủ diện tích đất phục vụ tái định cư theo quy hoạch.
Kết luận cũng chỉ ra, quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư ở dự án này có nhiều vi phạm như: thực hiện không đúng quy định của Luật đất đai 2003; không lập phương án đền bù, giải phóng mặt bằng; không có kế hoạch xây dựng nhà tái định cư trước khi giải phóng mặt bằng... dẫn đến phát sinh khiếu nại về chế độ, chính sách đền bù, hỗ trợ.
Khu vực 160 ha đất phục vụ tái định cư chưa đầy đủ pháp lý. Do đó, việc UBND thành phố quy hoạch chi tiết và thu hồi, giao đất để xây dựng các khu tái định cư là chưa đúng thẩm quyền.
Việc này vi phạm quy định như: không bố trí các khu tái định cư đúng vị trí theo phê duyệt của Thủ tướng; phê duyệt quy hoạch 1.2000, 1/500 đối với các dự án tái định cư và các dự án khác thiếu cơ sở pháp lý.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ UBND thành phố đã vi phạm các quy định khi phê duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương tạm giao, thu hồi và giao đất cho 51 dự án với tổng diện tích 144,6 ha để đầu tư nhà ở, văn phòng, khu vui chơi, giải trí, công trình công cộng... trên phần đất đã quy hoạch tái định cư. Việc này dẫn đến hậu quả là không đủ đất bố trí tái định cư, phá vỡ quy hoạch đã phê duyệt. Việc xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm bị đình trệ do người dân khiếu nại kéo dài, cuộc sống nhiều người bị ảnh hưởng...
Từ kết luận, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP HCM xác định rõ trách nhiệm liên quan đến những vi phạm như đã nêu, trong đó xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan việc phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất, đền bù, tái định cư; việc lưu trữ hồ sơ, tài liệu, bản đồ...
TP HCM cần rà soát từng trường hợp khiếu nại cụ thể, đặc biệt là các hộ trong khu vực 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phù hợp sớm chấm dứt khiếu nại...
Tọa lạc bên bờ Đông sông Sài Gòn, đối diện quận 1 (cách 300 m đường chim bay), Khu đô thị Thủ Thiêm được kỳ vọng đẹp và hiện đại nhất Đông Nam Á. Sau 22 được phê duyệt, dự án giải phóng hơn 99% mặt bằng. Còn hơn 100 hộ dân khiếu nại từ thành phố đến trung ương trong nhiều năm liền, cho rằng đất của họ nằm ngoài ranh quy hoạch nhưng vẫn bị giải tỏa; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư sai quy định.
Ngày 15/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Thanh tra Chính phủ làm rõ khiếu nại của người dân với tinh thần "sai thì cương quyết sửa", yêu cầu TP HCM và các cơ quan khẩn trương thực hiện những chính sách phù hợp với người dân.
Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM đã thành lập Tổ công tác giải quyết các trường hợp khiếu nại liên quan công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư thực hiện quy hoạch Khu ĐTTT. Đứng đầu tổ công tác là Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thành Phong, Phó Chủ tịch phụ trách đô thị Trần Vĩnh Tuyến làm tổ phó.
Tổ công tác sẽ giải quyết từng khiếu nại theo mốc thời gian cụ thể (từ một đến 4 tháng) tính từ thời điểm Thanh tra Chính phủ có kết luận.
