Hôm thứ Ba (9/9), Tòa án Tối cao đã đồng ý thụ lý các vụ kiện do các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi các khoản thuế này khởi kiện vào tuần đầu tiên của tháng 11.
Phiên điều trần sẽ là lần đầu tiên tòa án có thẩm quyền nhất của Mỹ xem xét tính hợp pháp của một chính sách quan trọng của Tổng thống Trump. Các phán quyết trước đó chỉ mang tính khẩn cấp hoặc tạm dừng thi hành, chứ chưa đi vào đánh giá nội dung thực chất các hành động của Tổng thống Trump.
Trước đó, Nhà Trắng đã yêu cầu Tòa án Tối cao thụ lý vụ án sau khi tòa phúc thẩm tháng trước tuyên bố hầu hết các mức thuế quan là bất hợp pháp. Tòa án cấp dưới đã đồng ý giữ nguyên các mức thuế trong khi chính quyền tiếp tục kháng cáo.
Các vụ kiện khác nhằm thách thức loạt sắc lệnh hành pháp rộng khắp của Tổng thống Trump hiện đang được đưa ra xét xử và nhiều khả năng cũng sẽ được chuyển tới Tòa án Tối cao.
Phiên điều trần vào tháng 11 diễn ra sau khi Tòa Phúc thẩm Liên bang tháng trước đã giữ nguyên phán quyết của tòa án địa phương, trong đó kết luận việc Tổng thống Trump sử dụng Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp các mức thuế quan là bất hợp pháp.
Việc Tòa án Tối cao xem xét thách thức tính hợp pháp của việc sử dụng các đạo luật khẩn cấp làm cơ sở cho thuế quan đối ứng của Tổng thống Trump sẽ làm gia tăng thêm mức độ bất định trong chính sách của Mỹ, sau 6 tháng đầy biến động của thương mại toàn cầu.
Quyết định đẩy nhanh quá trình kháng cáo của Tòa án Tối cao cho thấy các thẩm phán sẽ nhanh chóng đưa ra phán quyết cuối cùng. Tuy nhiên, không rõ phán quyết đó sẽ được đưa ra nhanh như thế nào.
Mặc dù có ý nghĩa quan trọng đối với các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi các khoản thuế, nhưng kết quả của vụ kiện có thể không quyết định số phận của chính sách thuế quan của Tổng thống Trump, do các quan chức Nhà Trắng cho rằng họ có các luật thương mại khác có thể được sử dụng để áp dụng lại thuế quan.
Theo người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai: "Thực tế, Tổng thống Trump đã hành động hợp pháp bằng cách sử dụng quyền hạn thuế quan được Quốc hội trao cho ông trong IEEPA để giải quyết các trường hợp khẩn cấp quốc gia và bảo vệ an ninh quốc gia cũng như nền kinh tế của chúng ta. Chúng tôi mong đợi chiến thắng cuối cùng về vấn đề này tại Tòa án Tối cao".
Các quan chức thương mại Nhà Trắng đã sử dụng các công cụ pháp lý khác để áp dụng thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ, cũng như đối với ô tô và phụ tùng ô tô. Họ cũng đang tìm kiếm những hướng đi khác để có thể áp thuế đối với chip, linh kiện hàng không vũ trụ và dược phẩm.
Tuy nhiên, không giống như các quyền hạn khẩn cấp, các luật thương mại khác của Mỹ thường yêu cầu thời gian xem xét và nghiên cứu trước khi áp dụng thuế quan đối với hàng hóa nước ngoài, khiến việc thực thi chậm hơn nhiều.
Pratik Shah, luật sư đại diện cho Learning Resources cho biết: "Chúng tôi mong muốn bảo vệ doanh nghiệp nhỏ của khách hàng và hàng ngàn doanh nghiệp Mỹ khác, đồng thời bảo vệ pháp quyền trước sự áp thuế quan ở mức chưa từng có này".
Theo ước tính của Tax Foundation, gần 70% tổng kim ngạch hàng nhập khẩu vào Mỹ hiện chịu ảnh hưởng từ thuế quan do Tổng thống Trump ban hành. Tuy nhiên, nếu Tòa án Tối cao phán quyết rằng các mức thuế đang bị thách thức trong các vụ kiện là bất hợp pháp, thì tỷ lệ hàng nhập khẩu còn chịu tác động sẽ giảm mạnh xuống còn khoảng 16%.