Cú sốc thuế quan đối với thị trường chứng khoán có thể sớm qua đi
VN-Index có thể trở lại xu hướng tăng
Chỉ số VN-Index kết thúc quý I/2025 với mức tăng 3,16%, thấp nhất so với cùng kỳ 3 năm gần đây. Con số này chưa đáp ứng kỳ vọng của các nhà đầu tư, bởi quý I thường là quý thuận lợi nhất của thị trường và có xác suất tăng điểm cao, nhất là khi so với mức tăng 13,64% của quý I năm ngoái.
Vậy nhưng, việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp thuế 10% với toàn bộ hàng nhập khẩu và cao hơn với một số đối tác thương mại lớn, trong đó áp mức thuế cao nhất có thể lên tới 46% đối với 90% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, khiến VN-Index lao dốc, mất gần 88 điểm (-6,68%) trong phiên 3/4/2025 và gần 20 điểm (-1,5%) trong phiên 4/4, xoá sạch thành quả của vài tháng trước đó.
Mức thuế mà Mỹ áp dụng với hàng hóa Việt Nam cao hơn nhiều dự báo của các công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, nhà phân tích và nhà đầu tư nên trở thành “cú sốc” đối với thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN) cho rằng, trong quý I/2025, thị trường đã phần nào phản ánh những lo ngại về chính sách thuế quan.
“Thị trường luôn có cơ chế tự cân bằng. Hơn nữa, ông Donald Trump thừa hiểu các rủi ro (khi áp thuế cao), nhiều khả năng sẽ có biện pháp điều chỉnh phù hợp, đồng thời đợi các bên bước vào bàn đàm phán”, ông Minh nói.
Trong khi đó, thị trường chứng khoán đang có các thông tin tích cực đến từ trong nước. Cụ thể, hệ thống KRX dự kiến sẽ được vận hành vào ngày 5/5/2025, cho thấy rõ hơn triển vọng nâng hạng thị trường trong năm nay. Bên cạnh đó, việc niêm yết các cổ phiếu mới kể từ đầu năm nay và dự kiến có thêm nhiều doanh nghiệp vốn hoá lớn lớn lên sàn vào những tháng cuối năm sẽ tạo ra động lực tích cực. Ngoài ra, quý II là thời điểm đón nhận báo cáo kết quả kinh doanh quý I và mùa công bố kế hoạch kinh doanh cả năm 2025 của các doanh nghiệp với những con số dự kiến tăng trưởng cao, sẽ tạo thêm chất xúc tác cho thị trường.
Theo quan điểm và dự báo của các công ty chứng khoán, nhóm doanh nghiệp bất động sản có khả năng ghi nhận kết quả kinh doanh quý I/2025 khả quan so với mức nền thấp của cùng kỳ năm ngoái, nhờ thị trường bất động sản 2 tháng đầu năm nay tiếp tục tăng mạnh ở phân khúc căn hộ, bất động sản gắn liền với đất, với tỷ lệ giao dịch, giá và nguồn cung gia tăng. Nhóm bán lẻ, tiêu dùng cũng cho thấy dấu hiệu phục hồi rõ nét, nhờ sức mua nội địa đang dần cải thiện.
Với nhóm ngân hàng, ông Đào Hồng Dương, Giám đốc Phân tích ngành và cổ phiếu, Công ty Chứng khoán VPBank nhận định, quý I năm nay, bức tranh kinh doanh của nhóm này vẫn tăng trưởng ổn định. Với mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 trên 8% được giữ vững, tín dụng cần tăng tối thiểu 16%, qua đó đảm bảo mức lợi nhuận ngành ngân hàng duy trì tương đương, thậm chí cao hơn năm ngoái.
Đối với ngành điện, ông Dương dự báo, nhóm ngành này sẽ tiếp tục tăng trưởng tích cực trong 3 tháng đầu năm 2025, đánh dấu 3 quý tăng trưởng liên tiếp. Trong khi đó, các doanh nghiệp dầu khí chưa có dấu hiệu bứt phá, kết quả tương đối ảm đạm, nguyên nhân đến từ kỳ nghỉ dài, giá dầu duy trì ở mức thấp và nhu cầu tiêu thụ chưa thực sự phục hồi.
Khi nhu cầu tiêu dùng gia tăng, các ngành đầu vào như hóa chất và vận tải cũng sẽ được hưởng lợi. Ngoài ra, nhóm công nghệ đang đứng trước cơ hội hồi phục sau giai đoạn điều chỉnh mạnh trước đó. Với sự cải thiện của nền kinh tế và kỳ vọng vào quý II, nhóm cổ phiếu công nghệ có thể quay trở lại xu hướng tăng trưởng.
Thích ứng với biến động
Một số nhóm ngành dự kiến sẽ dẫn dắt thị trường chứng khoán trong giai đoạn tới là ngân hàng, bất động sản, chứng khoán…
Trong nhiệm kỳ Tổng thống lần này, ông Donald Trump, giới phân tích đã lường trước rằng, thị trường tài chính toàn cầu nói chung, Việt Nam nói riêng khó có thể tránh khỏi những biến động mạnh, đến từ quan điểm điều hành kinh tế Mỹ “khác thường” của ông. Do đó, giao dịch ký quỹ (margin) được khuyến nghị thận trọng khi sử dụng.
“Khi thị trường tốt, không dùng margin thì có thể mất cơ hội. Hơn nữa, lãi suất margin hiện nay đang thấp, nên nhà đầu tư vẫn có thể sử dụng margin, nhưng chỉ ở mức hợp lý và không nên quá tham lam mà vay mượn quá nhiều từ các nguồn bên ngoài”, ông Nguyễn Thế Minh nói.
Bên cạnh việc sử dụng đòn bẩy ở mức vừa phải, ông Minh cho rằng, nhà đầu tư nên tập trung vào những cổ phiếu mạnh, nền tảng tăng trưởng tốt và có câu chuyện riêng. Đây sẽ là một chiến lược hợp lý và giúp vượt qua năm nay một cách tốt đẹp.
Tuy nhiên, thực tế thời gian qua cho thấy, nhiều cổ phiếu thuộc nhóm doanh nghiệp có nền tảng tốt chịu áp lực giảm mạnh, bất chấp các yếu tố cơ bản không có nhiều thay đổi. Kể cả những cổ phiếu luôn được ưu ái lựa chọn để tích sản dài hạn như FPT, PNJ, DGC cũng không tránh khỏi xu hướng chốt lời và giảm mạnh, một phần bị ảnh hưởng từ việc khối ngoại liên tục bán ròng.
Chuyên gia tài chính Huỳnh Hoàng Phương đánh giá, dòng vốn ngoại chưa quay trở lại thị trường trong ngắn hạn chủ yếu phản ánh sự thận trọng của các quỹ đầu tư quốc tế và chịu tác động từ xu hướng toàn cầu. Nhà đầu tư nước ngoài thường có góc nhìn khác so với nhà đầu tư trong nước và mức độ am hiểu thị trường Việt Nam có thể chưa sâu sắc bằng nhà đầu tư nội địa.
Do đó, nếu đầu tư dài hạn, nhà đầu tư cần tập trung vào hai yếu tố chính để đưa ra kế hoạch hành động: tăng trưởng EPS tương lai và định giá thị trường hợp lý.
Thứ nhất, nếu tăng trưởng EPS trong nước và câu chuyện nâng hạng thị trường không thay đổi, nhà đầu tư dài hạn không cần quá lo lắng. Khi nền kinh tế vẫn giữ được đà tăng trưởng và không có dấu hiệu suy thoái rõ rệt, thì việc nhà đầu tư ngoại bán ròng chỉ là giai đoạn tạm thời.
Thứ hai, về mặt định giá, khi dòng vốn ngoại chưa quay lại, định giá cổ phiếu có thể vẫn còn thấp, mở ra cơ hội cho nhà đầu tư dài hạn tích sản với giá hợp lý. Khi rủi ro quốc tế giảm và thị trường cận biên thu hút vốn trong dài hạn, định giá sẽ được cải thiện, tạo ra lợi nhuận cho nhà đầu tư kiên nhẫn.
“Khi lãi suất tiếp tục giảm và căng thẳng thương mại lắng xuống, dòng vốn ngoại sẽ quay lại, đồng hành cùng chu kỳ tăng trưởng của kinh tế Việt Nam. Từ góc nhìn dài hạn, nếu đến năm 2026 - 2027, thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào một chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ, thì giai đoạn tích lũy tài sản hiện tại sẽ đem lại lợi ích xứng đáng. Nhìn chung, đây không phải là thời điểm để lo lắng, mà với nhà đầu tư dài hạn, việc thị trường điều chỉnh trong giai đoạn này là cơ hội để tích sản”, ông Phương đưa ra lời khuyên.
