Linh hoạt trong ấn định tỉ giá
Hiện tại, NHNN vẫn chưa mở cửa hút thêm ngoại tệ về với mục tiêu hạn chế lượng tiền đồng trong lưu thông để kiềm chế lạm phát. So với tháng 11.2007, CPI tháng 12 đã tăng tới 2,91%. Và nếu so với tháng 12.2006 thì mức tăng của CPI đã lên đến hai con số như dự báo, tăng 12,63%.
Trên thị trường tỉ giá VND/USD liên tục sụt giảm, nhất là những tháng còn lại của năm khi dòng kiều hối từ các người thân ở nước ngoài tiếp tục đổ về VN để làm quà cho người thân trong dịp Tết Nguyên đán năm nay.
Cung ngoại tệ dư thừa, nhiều NHCP không thể đáp ứng hết nhu cầu chuyển đổi cũng như bán lại của khách hàng buộc phải hạ mức giá thu mua xuống thấp. Thế nhưng, lượng ngoại tệ vẫn không ngừng chảy vào các NH.
Trước tình cảnh trên, ngày 24.12, NHNN đã mở rộng biên độ dao động tỉ giá USD/VND của các NHCP từ cộng trừ 0,5% lên cộng trừ 0,75%. Đây là lần thứ 3, NHNN điều chỉnh biên độ tỉ giá USD/VND (lần thứ nhất từ +/- 0,1% lên +/- 0,25% vào ngày năm 2002; lần thứ 2 từ +/- 0,25% lên +/- 0,5% vào tháng 12/2006 và lần thứ 3 là vào ngày 24.12 vừa qua).
Theo NHNN, mục đích của việc mở rộng biên độ lần này nằm trong chủ trương chung tạo điều kiện để nền kinh tế VN ngày càng thích nghi với mức độ mở cửa, hội nhập với nền kinh tế thế giới.
Theo quy định trước đây thì các NHCP chỉ được ấn định tỉ giá mua bán VND/USD trong biên độ cộng trừ 0,5% so với tỉ giá bình quân liên NH do NHNN công bố.
Như vậy, với biên độ cộng trừ 0,75% các NHCP sẽ có điều kiện ấn định tỉ giá mua bán linh hoạt hơn sát với cung cầu ngoại tệ trên thị trường.
NHNN cho rằng, cơ chế tỉ giá ngày càng linh hoạt hơn sẽ đòi hỏi các NH thương mại và thành viên tham gia thị trường ngoại hối phải nâng cao khả năng phòng ngừa rủi ro về biến động tỉ giá, để đảm bảo hiệu quả kinh doanh.
Vẫn chưa đủ rộng?
Ngay trong ngày 25.12 (sau 1 ngày NHNN chính thức nâng biên độ tỉ giá), giá USD niêm yết tại các NHCP được nới rộng. Cụ thể, tỉ giá niêm yết tại Eximbank cùng ngày là 16.018 - 16.030 - 16.040 VND/USD (mua thương mại - mua chuyển khoản - giá bán).
Tương tự tại Vietcombank biên độ dao động tỉ giá được niêm yết còn rộng hơn là 16.000 - 16.040 VND/USD (mua - bán). Nhu vậy, sau khi biên độ tỉ giá được nới rộng lên cộng trừ 0,75% giá USD thu vào tại các NHCP đã chạm ngưỡng 16.000 VND/USD.
Theo dự báo của Phó TGĐ một NHCP, nhiều khả năng tỉ giá VND/USD sẽ còn sụt giảm trong thời gian tới. Vì thị trường dự báo nguồn cung ngoại tệ sẽ còn dồi dào đến hết Tết Nguyên đán.
Theo vị phó TGĐ trên, việc nới rộng biên độ tỉ giá của NHNN sẽ tạo thêm điều kiện cho NHCP và linh hoạt trong kinh doanh ngoại tệ. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay thì việc nới rộng biên độ lên cộng trừ 0,25% chưa thể tác động tích cực đến thị trường ngoại tệ. Vì nguồn cung đang trong tình trạng quá dư thừa so với sức cầu.
So với những năm trước đây, nhu cầu thanh toán hàng hóa của DN cuối năm nay vẫn không có gì đột biến. Ngược lại, kim ngạch XK gia tăng dịp cuối năm, lượng ngoại tệ được các nhà XK bán lại cho NH gia tăng.
Trong khi, các nhà băng không thể từ chối thu nguồn USD này, vì chính họ là những khách hàng đã mua ngoại tệ của NH.
Chính vì vậy, theo các NH tỉ giá VND/USD chỉ có thể phục hồi khi NHNN có một động thái tích cực trong việc tung thêm tiền đồng để hút ngoại tệ về như đã làm trong 7 tháng đầu năm 2007.
Vì sao phải mở biên độ?
Việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định nâng biên độ giao dịch ngoại tệ từ +/- 0,5% lên +/-0,75% vào ngày 24.12 là hành động ứng xử có muộn màng nhưng thật sự cần thiết khi thị trường hầu như quá nản trước sự im lặng đáng sợ của NH T.Ư.
Lý do của "sự im lặng" được nhiều lần nhắc đến do phải đối mặt với rất nhiều vấn đề khá nhức đầu như: Vốn đầu tư nước ngoài ồ ạt vào VN; lạm phát trong nước tăng cao, việc cân nhắc giữa các công cụ của chính sách tiền tệ để giữ ổn định kinh tế vĩ mô và đảm bảo tăng trưởng kinh tế.
NHNN mấy tháng qua không mua ngoại tệ vì sợ búa rìu dư luận quy kết thủ phạm gây lạm phát là lượng tiền đồng cung ứng dồn dập cho thị trường ngoại hối. Có lẽ vấn đề của mọi vấn đề là ở chỗ này.
Dù sao cũng phải hoan nghênh NHNN về một quyết định rõ ràng và dứt khoát dù trong thực tế nó chưa phải là thần dược giữa các căn bệnh của thị trường ngoại hối nói riêng và một thị trường tài chính hấp thụ ngày càng quan tâm sâu hơn các dòng vốn đầu tư nước ngoài.
IMF vẫn thường nhắc nhở VN về việc thực thi một chính sách tỉ giá hối đoái linh hoạt. Chúng ta vẫn biết cần phải làm gì, nhưng làm như thế nào mới là quan trọng.
Thị trường đòi hỏi NHNN phải đưa ra những giải pháp như thế nào để vừa bảo đảm đáp ứng các yêu cầu đặt ra nhằm ổn định kinh tế vĩ mô của một đất nước bước đầu hội nhập nhưng cũng đừng vì thế mà làm nản lòng NĐT cả trong và ngoài nước vốn đang có một bầu không khí phấn khởi sau khi VN gia nhập WTO.
