NHNN cũng cho biết một số nội dung cơ bản của Dự thảo Nghị định mới và khẳng định, Nghị định được xây dựng theo hướng tổ chức lại thị trường vàng thông qua việc NHNN quản lý chặt chẽ và can thiệp mạnh vào thị trường vàng. Hành động trên nhằm ngăn ngừa hoạt động đầu cơ vàng, hạn chế kinh doanh vàng miếng, nhưng vẫn đảm bảo quyền tích trữ vàng, mua bán vàng của người dân.
Cụ thể hơn, NHNN là cơ quan tổ chức hoặc cấp phép sản xuất vàng miếng. NHNN sẽ tổ chức sản xuất hoặc cấp phép cho doanh nghiệp sản xuất vàng miếng nhưng sẽ rất hạn chế. NHNN chỉ cho phép một số doanh nghiệp và TCTD có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh vàng được thực hiện mua bán vàng miếng với tổ chức, cá nhân. Đồng thời, NHNN là cơ quan tổ chức hoặc cấp phép hoạt động xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu. NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh cho các doanh nghiệp sản xuất, gia công vàng trang sức, mỹ nghệ. Tổ chức, cá nhân có nhu cầu kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ phải thành lập doanh nghiệp và đáp ứng đủ một số điều kiện theo quy định tại Nghị định, nhưng không cần xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh.
"Với những thông tin trên, chúng ta thấy một điểm rất rõ nét trong Dự thảo Nghị định vàng lần này là NHNN muốn nắm quyền kiểm soát tuyệt đối trên thị trường vàng", một chuyên gia kinh tế nhận xét. Vậy, câu hỏi đặt ra là, đó có phải là giải pháp tốt nhất cho thị trường vàng hiện nay hay không? Các chuyên gia đều chung quan điểm là, câu trả lời chưa thể khẳng định được ngay mà cần phải có nghiên cứu cụ thể. Và quan trọng hơn cả là làm thế nào để Nghị định thực sự đi vào đời sống và đạt được quyết tâm của NHNN là liên thông giá vàng trong và ngoài nước.
Một chuyên gia kinh tế nói: "NHNN cần tham gia tích cực để điều tiết hữu hiệu thị trường này và nên chủ động can thiệp kịp thời để đưa thị trường trở lại sự cân bằng với tư cách là nhà điều tiết thị trường cuối cùng".
Tuy nhiên, để đạt được điều này, các chuyên gia kinh tế đồng quan điểm, giải pháp tốt nhất vẫn là thực hiện những biện pháp mang tính thị trường nhiều hơn là các biện pháp hành chính. Ví dụ, với quy định NHNN là cơ quan tổ chức hoặc cấp phép sản xuất hay hoạt động xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, một chuyên gia kinh tế nhận xét, chế độ quản lý vàng bằng hạn ngạch tạo ra sự sai biệt cung cầu thị trường vàng nội địa với thế giới, tạo ra sự chênh lệch giá, cung ở trong nước phần lớn thời gian thiếu so với cầu nên dẫn đến nhập lậu vàng nhiều. "Do vậy, về lâu dài, quản lý vàng theo phương châm hạn ngạch là không ổn. Cần có một chế độ quản lý thay cho chế độ quota hiện nay", vị chuyên gia trên nói.
Hay Dự thảo Nghị định mới tiếp tục bổ sung cơ chế "xin - cho". Nếu như hiện tại, các đơn vị kinh doanh vàng chỉ cần đăng ký với Sở Kế hoạch và Đầu tư theo Luật Doanh nghiệp thì theo Dự thảo mới, các doanh nghiệp sản xuất, gia công vàng trang sức, mỹ nghệ có cần thêm những loại giấy tờ gì theo quy định của nghị định này? "Trong khu vực châu Á, Việt
Tuy nhiên, trước tình hình thị trường vàng hiện biến động mạnh, khiến Chính phủ và NHNN khó khăn trong việc kiểm soát, việc chính thức đưa ra một nghị định cụ thể, rõ ràng được đánh giá là những tín hiệu tốt, có thể bước đầu ổn định hóa thị trường vàng. "Ở một khía cạnh nào đó, đây là điểm tốt", một chuyên gia nhận định. Nhưng các chuyên gia cũng khuyến nghị, với ý chí phải ổn định bằng được thị trường vàng của NHNN, cần phải có quyết tâm cụ thể của con người. Đối với thị trường nhạy cảm này, ngay tại NHNN cần phải có những chuyên gia tư vấn giỏi để xử lý tận gốc vấn đề.
