Ngay khi Chính phủ công bố chủ trương về việc cần sớm quản lý đồng tiền số để tránh các tác động tiêu cực đến nền kinh tế và các vấn đề xã hội, đồng thời giúp đóng góp giá trị cho kinh tế đất nước, không ít doanh nghiệp, trong đó có một số công ty chứng khoán đã bày tỏ sự quan tâm đến chủ trương này.
Sự tương đồng về hệ thống công nghệ giao dịch chứng khoán với giao dịch tiền số, tài sản số và tệp khách hàng là nhà đầu tư chứng khoán cũng có thể là nhà đầu tư tiền số, cũng như là nhà đầu tư tiền ảo tiềm năng nhất, được xem là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp, nhà đầu tư sở hữu công ty chứng khoán có lợi thế tham gia cung cấp dịch vụ trên thị trường tiền số, tiền ảo.
Đầu năm nay, Công ty Quản lý quỹ SSI (SSIAM) - thành viên thuộc Công ty Chứng khoán SSI (SSI) đã thành lập nền tảng đầu tư SSI Digital Ventures, cam kết đầu tư lên đến 200 triệu USD và lập kế hoạch đồng đầu tư tổng giá trị 500 triệu USD trong lĩnh vực công nghệ số và Blockchain tại khu vực Đông Nam Á.
Ước tính, năm 2024, có khoảng 21 triệu người Việt Nam sở hữu hơn 105 tỷ USD tài sản số.
Theo thông tin công bố, Công ty cổ phần Công nghệ số SSI (SSID) do Chủ tịch Hội đồng quản trị SSI Nguyễn Duy Hưng sáng lập đã triển khai dự án Tổ hợp Công nghệ số và Blockchain trên diện tích 1,7 ha tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội), chuẩn bị nền tảng để trở thành một trong các sandbox đầu tiên nhằm thúc đẩy đổi mới và phát triển công nghệ số cùng Blockchain.
Từ lâu, ông Hưng đã được giới tài chính biết đến là người theo đuổi giấc mơ công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI), sau khi thành danh với lĩnh vực chứng khoán.
Việc thí điểm thành lập sàn giao dịch tiền số, tài sản số sẽ kích hoạt sự tham gia của các tập đoàn, định chế tài chính Việt Nam.
Ông Phan Dũng Khánh, chuyên gia tài chính, người đã nghiên cứu thị trường tiền số nhiều năm qua cho rằng, về việc phát triển thị trường tiền số, tài sản số ở Việt Nam, trước mắt có thể xem xét cho các doanh nghiệp đã hoạt động trong ngành (ở trong và ngoài nước) đăng ký hoạt động, cung cấp sản phẩm, dịch vụ với cơ quan quản lý. Song song đó, khuyến khích các công ty Việt Nam đã đăng ký hoạt động ở nước ngoài quay về đăng ký hoạt động trong nước. Ngoài ra, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ các công ty khởi nghiệp, các công ty phát triển ứng dụng, hoặc ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực này đăng ký và mở rộng hoạt động.
Ông Khánh đánh giá, nhiều đối tượng sẽ được hưởng lợi từ sự phát triển của thị trường tiền số, rộng hơn là tài sản số. Đó là các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực này có hành lang pháp lý rõ ràng để phát triển, các công ty khởi nghiệp dự định đăng ký kinh doanh, các công ty truyền thống muốn mở rộng hoạt động hoặc ứng dụng công nghệ (như Blockchain) có nhiều sự lựa chọn chất lượng cũng như không còn e dè tiếp xúc hoặc ứng dụng do lo ngại pháp lý chưa rõ ràng. Với hành lang pháp lý cho thị trường tiền số, các nhà đầu tư tham gia thị trường này sẽ được pháp luật bảo vệ. Hiện tại, số người sở hữu tiền số, tài sản số tại Việt Nam rất lớn, nên các khoản thuế từ thị trường tiền số, tài sản số sẽ đóng góp đáng kể cho ngân sách.
Ông Đặng Minh Tuấn, Chủ tịch Liên minh Blockchain Việt Nam chia sẻ, có nhiều bài học kinh nghiệm khác nhau ở các thị trường là bài học tham khảo đáng giá cho Việt Nam, chẳng hạn Singapore áp dụng cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho các sàn giao dịch và doanh nghiệp trong lĩnh vực Blockchain và tài sản số.
Theo ông Phan Dũng Khánh, một số nền kinh tế phát triển như Mỹ đang liên tục thúc đẩy việc phát triển thị trường tài sản số, thậm chí Tổng thống Mỹ Donald Trump còn tuyên bố về kế hoạch lập kho dự trữ tài sản số chiến lược và muốn Mỹ là quốc gia dẫn đầu, là thủ phủ của thị trường tài sản số.
Nhiều nền kinh tế khác cũng đang dần thân thiện hơn cũng như đưa ra các chính sách phát triển thị trường tài sản số để tận dụng sức mạnh công nghệ trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) hiện nay. Một số quốc gia còn có ý định hoặc đang thử nghiệm về CBDC (Central Bank Digital Currency - tiền kỹ thuật số quốc gia) như Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Campuchia.
Tuy nhiên, ông Khánh lưu ý, hầu hết các quốc gia và nền kinh tế đều xem tài sản số là một dạng tài sản, không phải là tiền tệ. Nghĩa là, tài sản số sẽ không có chức năng thanh toán, vì tiền tệ phải do ngân hàng trung ương phát hành mới được phép sử dụng. Điều này giúp hạn chế mặt tiêu cực cũng như ảnh hưởng vào hệ thống tài chính tiền tệ và tăng cường phát huy thế mạnh về công nghệ, giá trị công nghệ tài sản số đem lại.
Cho đến nay, có nhiều số liệu thống kê (chủ yếu từ các tổ chức nước ngoài) về số lượng người sở hữu tài sản số, nhưng dù là nguồn nào đi nữa thì số lượng người Việt Nam sở hữu tài sản số luôn nằm trong tốp đầu thế giới. Thống kê mới nhất cho thấy, trong năm 2024, đối với tài sản số, người Việt Nam nắm giữ hơn 105 tỷ USD, giảm so với mức 120 tỷ USD của năm 2023, nhưng vẫn gấp khoảng 4 lần tổng số vốn đầu tư FDI và tương đương 22% GDP cả nước.
Theo Triple-A, với tỷ lệ hơn 21% nhà đầu tư tại Việt Nam sở hữu tài sản số, tỷ lệ này hơn gấp đôi số lượng tài khoản chứng khoán (chưa tới 10 triệu tài khoản) được mở tới thời điểm hiện nay. Dù không chính thống, nhưng rõ ràng rằng, cộng đồng tài sản số luôn chiếm số lượng áp đảo nhiều loại hình đầu tư khác nhờ số vốn tham gia nhỏ, nhiều cách kiếm tiền đa dạng, tích hợp các công nghệ mới nhất cùng với việc mở tài khoản dễ dàng đi kèm các dịch vụ hỗ trợ gần như 24/7.
Việc thiếu vắng hành lang pháp lý cho thị trường tiền số, tiền ảo có thể gây ra nhiều hệ lụy, vì không ít dự án có dấu hiệu lừa đảo.