Tiền ngân hàng đang về với… ngân hàng!?

(ĐTCK) Tính đến hết ngày 1/7, VN-Index đã giảm 16,1% (82,46 điểm) kể từ đỉnh tạm thời 512,46 điểm được thiết lập ngày 9/6, bất chấp việc cổ phiếu VCB của Vietcombank chính thức chào sàn vào ngày 30/6. Trường hợp lên sàn của VCB, theo chúng tôi là điều rất tốt cho TTCK Việt Nam, cho dù giá VCB có thể ở bất cứ mức nào. TTCK càng phát triển nếu có càng nhiều công ty lớn tham gia niêm yết cổ phiếu.
Tiền ngân hàng đang về với… ngân hàng!?

Theo phân tích cơ bản (PTCB), Vietcombank là ngân hàng có chất lượng tốt, mạng lưới lớn, có uy tín, có thương hiệu và kinh doanh đến giờ khá hiệu quả. Vì thế, cổ phiếu VCB rất đáng để đầu tư dài hạn. Tuy nhiên, giá cổ phiếu VCB có tăng cũng không "giúp sức" cho giá của cổ phiếu các ngân hàng khác, cũng như tạo lực đẩy cho cả thị trường.

Theo phân tích kỹ thuật (PTKT), chưa nói đến các đường dự báo trước, chỉ riêng xem qua các đường bình quân di động (MA), chúng tôi thấy rằng, hiện các đường ngắn hạn và trung hạn đã quay xuống và sắp cắt đường dài hạn. Các đường MA này về lý thuyết là các đường dự báo sau, nhưng nó chính là các đường xác nhận xu hướng. Nếu các đường này cắt nhau, đặc biệt nếu đường dài hạn hướng xuống dưới, điều đó sẽ xác nhận một đợt giảm giá kéo dài. Vấn đề nằm ở chỗ, đường dài hạn tuy vẫn hướng lên nhưng cũng đang gần quay đầu, và việc chuyển hướng hay không sẽ sớm được quyết định.

Tiền ngân hàng đang về với… ngân hàng!? ảnh 1

Vậy, điều gì đang chi phối thị trường? Về dòng tiền, chúng tôi cho rằng, có khả năng tiền ngân hàng đang trả lại cho... ngân hàng. Cụ thể, cách đây khoảng một tháng dòng tiền đổ mạnh vào TTCK có một tỷ lệ không nhỏ là tiền cho vay, cầm cố, repo... đến từ ngân hàng. Các khách hàng không chỉ bao gồm cá nhân, nhà đầu tư nhỏ lẻ mà còn có cả đại gia hay tổ chức lớn. Và điều quan trọng là các hợp đồng cầm cố, repo... đó thực tế không kéo dài, mà thường chỉ tồn tại trong khoảng thời gian ngắn tính bằng ngày hoặc 1 - 2 tháng. Khi cả thị trường cùng "lướt" mà gặp phải việc siết chặt tín dụng đối với chứng khoán thì các hợp đồng này lại càng sớm được tất toán. Do đó, tiền ngân hàng sẽ sớm trả lại ngân hàng.

Về các thông tin vĩ mô, có thể nói các con số mà Tổng cục Thống kê đưa ra cho tháng 6 chưa thật thuyết phục về khả năng phục hồi theo hình chữ V của nền kinh tế nước ta. Có nhiều chỉ số tăng nhưng cũng có nhiều chỉ số giảm. Do đó, chúng tôi vẫn dự báo báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm của các DN niêm yết chưa thể tạo ra sự đột biến, nhất là các nhóm ngành liên quan đến xuất khẩu. Nhóm tiêu dùng nội địa: năng lượng, xây dựng (xây dựng nhà, không phải cao ốc văn phòng), thực phẩm, dược, tiện ích... có nhiều khả năng "sáng hơn", và việc mua ròng gần đây của khối ngoại tập trung vào các mã cổ phiếu đại gia như DPM, FPT, HAG, HPG... có lẽ dựa trên những nhận định này.

Các CTCK khác cũng dự báo thị trường suy giảm, nhưng có vẻ dựa trên PTKT nhiều hơn PTCB. Điều này đã khiến cho Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (VAFI) gần đây phải lên tiếng. Thực tế, các quy định công bố thông tin đối với công ty niêm yết hiện nay chưa thể giúp nhà đầu tư theo sát diễn biến sản xuất - kinh doanh của DN. Các báo cáo tài chính thì gần nhất cũng là hàng quý, còn các con số lãi lỗ chung chung mà một số công ty công bố chưa nói lên điều gì. Thông tin dự án, kế hoạch cũng lẻ tẻ và không cụ thể, đến ngay cả các CTCK cũng không thể chỉ dựa vào các thông tin đó mà tư vấn cho khách hàng. Do đó, tư vấn dựa trên PTKT được coi là một giải pháp hợp lý và khả dĩ nhất với tâm lý đầu tư hiện nay.

Nếu căn cứ theo PTCB, chúng tôi cho rằng, giá cổ phiếu của TTCK Việt Nam không đắt hơn là bao so với các TTCK khác, kể cả Euro Stoxx 50 hay Nasdaq (xem bảng dưới, nguồn: Bloomberg). P/E và P/B bình quân toàn TTCK Việt Nam (tính theo thông lệ quốc tế là P/E, P/B nhân với trọng số là giá trị thị trường của từng mã cổ phiếu) đang ở mức 19,3 lần và 3,5 lần, không quá cao nếu so sánh xuyên quốc gia, nhưng cũng không thấp để sớm tạo đà tăng mới. Do đó, chúng tôi cho rằng, đợt suy giảm lần này chủ yếu là do đặc trưng của thị trường 3 tháng qua: đa phần lướt sóng và thiếu các yếu tố đầu tư dài hạn để làm bệ đỡ cho thị trường.

Tiền ngân hàng đang về với… ngân hàng!? ảnh 2

Về việc các tổ chức lớn, các quỹ đầu tư mua - bán gần đây cũng là điều đáng nói. Nếu đó là hoạt động cơ cấu danh mục đầu tư, hẳn sẽ phải có mua, có bán. Nhưng căn cứ theo dòng sự kiện công bố qua HOSE và HNX, có vẻ tình hình đăng ký bán thì sôi động, nhưng đăng ký mua thì rất ít. Đó có thể vẫn là vì mục tiêu tái cơ cấu danh mục, nhưng không khẳng định được thị trường vẫn đang ở trong trạng thái tốt để đầu tư với đa số cổ phiếu. Thời điểm để họ đầu tư, có lẽ vẫn chưa đến, phải chăng vì giá cổ phiếu bắt đầu đắt đỏ hay triển vọng kinh tế vẫn chưa thật sự sáng sủa? Câu hỏi đó chúng ta nên cùng chờ chính họ trả lời.

Theo chúng tôi, nhà đầu tư nên chú ý đến hai vấn đề. Thứ nhất, sự phát triển bền vững của thị trường phải gắn liền với các hoạt động đầu tư dài hạn, tức là của các tổ chức lớn, chuyên nghiệp. Thu nhập của họ dựa trên cổ tức và các lợi ích khác mà công ty niêm yết mang lại là chính, do đó họ mới là kẻ định giá cổ phiếu và giúp thị trường phát triển. Thứ hai, không ai cấm lướt sóng, vì đầu tư kiểu đó khá phù hợp với những người ít vốn hay không thật sự có tiền nhàn rỗi để đầu tư lâu dài. Việc lướt sóng theo tin là tốt, mua - bán theo PTKT cũng rất phù hợp, nhưng những cổ phiếu được chọn vẫn nên dựa trên nền tảng PTCB và trước khi mua, cần xem các chỉ số định giá. Nhiều trường hợp cổ phiếu có tin tốt, nhưng có thể đã được mua nhiều trước đó khiến P/E hay P/B trở nên quá cao, không còn thích hợp để mua vào.

Hoàng Thạch Lân, Giám đốc Khối Phân tích - Đầu tư Chi nhánh TP. HCM, SMES Corp
Hoàng Thạch Lân, Giám đốc Khối Phân tích - Đầu tư Chi nhánh TP. HCM, SMES Corp

Tin cùng chuyên mục