Thuế cao, nhà đầu tư có thể rời bỏ thị trường

Quan điểm của VNBA về chính sách thuế đối với chứng khoán như thế nào, thưa bà?

Chúng tôi cho rằng, nên thận trọng khi đánh sắc thuế này. Mọi người đều đồng tình rằng, đã kinh doanh thì phải đóng thuế, đã có thu nhập thì phải đóng thuế và đầu tư chứng khoán cũng là một loại hình kinh doanh. Thế nhưng, mức độ đánh thuế như thế nào thì cần phải thận trọng. Bởi lẽ, bây giờ đánh ngay lập tức 25% là quá cao đối với các nhà đầu tư. Thứ nhất, số người đầu tư chứng khoán hiện nay rất nhỏ, chỉ chiếm hơn 0,26% dân số. Thứ hai, TTCK VN vẫn đang chập chững những bước đi ban đầu. TTCK mới bắt đầu phát triển, chưa đi vào thế ổn định, trong khi đó chúng ta cần thị trường phát triển để tạo ra một kênh huy động vốn, giảm áp lực lo nguồn vốn trung và dài hạn của các ngân hàng cho doanh nghiệp. Theo tôi, đã là khởi đầu thì không nên làm một cái gì dạng như đánh “dập đầu”, mà nên đi từ từ từng bước một.

Nhưng phía cơ quan thuế vẫn bảo lưu quan điểm rằng, chính sách thuế đối với chứng khoán giai đoạn này là nhằm phát triển và ổn định thị trường?

Tôi nghĩ đánh thuế là đúng, nhưng mức thuế 25% thì không góp phần ổn định thị trường mà nó sẽ làm cho thị trường yếu đi, vì nhà đầu tư sẽ phải cân nhắc rất kỹ trước khi đầu tư. Bởi đầu tư chứng khoán không ai dám khẳng định chắc chắn là có lãi, có khi còn lo lỗ vốn. Bây giờ mà đánh thuế cao thì họ phải cân nhắc, tính toán dè chừng khi tham gia TTCK. Nhà đầu tư đã dè chừng thì thị trường không thể ổn định và phát triển được.

Theo tôi, xây dựng mức thuế hợp lý, phù hợp với tình hình TTCK hiện tại và tránh trùng lắp thu thuế hai lần đối với đầu tư chứng khoán để chính sách phát huy tác dụng tích cực, vừa thúc đẩy thị trường phát triển bền vững, từ đó thúc đẩy phát triển nền kinh tế, vừa góp phần tăng thu cho ngân sách. Nếu đặt mục tiêu tăng thu ngân sách vào lúc này thì e rằng chưa phù hợp.

Nếu áp mức thuế này thì liệu có hay không “làn sóng” nhà đầu tư rời bỏ thị trường, thưa bà?

Như trên tôi đã nói, nhà đầu tư sẽ phải tính. Nếu có lãi thì họ sẽ kinh doanh, nếu không họ sẽ dừng đầu tư. Mà nếu họ không tham gia thì làm sao các doanh nghiệp có thể huy động vốn trung và dài hạn một cách hiệu quả. Các doanh nghiệp IPO chỉ là bước đầu tiên, còn nhà đầu tư có tham gia hay không thì phải tính đến chuyện cổ phiếu có tính thanh khoản cao hay không. Nếu thuế quá cao, nhà đầu tư không mua nữa thì tính thanh khoản của cổ phiếu sẽ bị ảnh hưởng, các cuộc IPO sẽ khó khăn và các DN đi kiếm, lựa chọn vốn trung và dài hạn cũng sẽ khó khăn.

Như bà vừa nói thì chính sách thuế đối với chứng khoán cần có lộ trình. Vậy theo bà, mức thuế khởi đầu bao nhiêu là hợp lý?

Theo tôi, lúc đầu nên là 5%. Sau 1 - 2 năm, thị trường phát triển, có thể nâng lên 10% hoặc 15%. Như thế, nhà đầu tư vào cuộc sẽ dễ hơn. Cần nuôi dưỡng nguồn thu. Bây giờ, nguồn thu vừa nhú mà đã cắt ngọn thì làm sao phát triển được. Tôi nghĩ, đây là loại thuế cần được tập dượt. Đã là tập dượt thì mức thuế 5% là nhà đầu tư có thể chấp nhận được.

Tập dượt nên hiểu như thế nào, thưa bà?

Nhà đầu tư đang bắt đầu vào thị trường và bắt đầu tập chơi. Ngay cả thị trường cũng đang tập dượt trong cuộc chơi. Vì thế, mức thuế đánh vào họ cũng nên theo một lộ trình, một mức độ để họ quen dần với thị trường hoặc họ kinh doanh bắt đầu ổn định và có lãi. Nhà đầu tư đang tập dượt thì mức thuế đánh vào lợi tức kinh doanh cũng chỉ mang tính chất thử nghiệm. Nếu được như thế thì cả về đạo lý và kinh tế sẽ hợp lý hơn. Về kinh tế là thu được tiền cho ngân sách, còn về đạo lý là thông cảm với nhà đầu tư, hiểu hoàn cảnh của thị trường mới bắt đầu chap chững nên thu ở mức vừa phải. Thị trường chập chững mà chính sách lại hoàn hảo thì không ổn.

Đông Hải thực hiện
Đông Hải thực hiện