Di tích lịch sử Ưng Bình tại Châu Hưng Viên - xã Phú Thượng, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Theo đó, để sớm triển khai thực hiện công trình nhằm bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên; trên cơ sở buổi kiểm tra thực địa di tích với Thủ trưởng các ngành, địa phương vào ngày 8/6/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Ngọc Thọ giao Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế làm chủ đầu tư, khẩn trương phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật công trình, trình thẩm định, phê duyệt theo quy định; hoàn thành trước ngày 20/6/2021.
Giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương rà soát, tham mưu đề xuất bố trí nguồn vốn triển khai thực hiện công trình, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 20/6/2021.
Giao Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, phối hợp UBND thành phố Huế, UBND huyện Phú Vang và các đơn vị liên quan rà soát, củng cố hồ sơ, tư liệu, đánh giá hiện trạng khu vực di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên để nghiên cứu, khoanh vùng khu vực bảo vệ, đề xuất phương án giải phóng mặt bằng chống lấn chiếm di tích; báo cáo UBND tỉnh trong tháng 6/2021.
Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ thẩm định, phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật công trình đảm bảo theo mốc thời gian yêu cầu nêu trên.
Theo UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, việc bảo tồn, tu bổ Châu Hương Viên sẽ là một dấu ấn quan trọng trong công cuộc bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa truyền thống của Cố đô Huế nói chung và di sản ca Huế nói riêng. Trong đề án xây dựng, phát huy di sản, đưa ca Huế trở thành một sản phẩm văn hóa du lịch đặc sắc, sẽ xây dựng Châu Hương Viên thành một địa điểm quan trọng để bảo tồn, vinh danh và phát huy giá trị của ca Huế.
Di tích lịch sử Ưng Bình tại Châu Hưng Viên - xã Phú Thượng, huyện Phú Vang được công nhận là di tích lịch sử (lưu niệm danh nhân) cấp tỉnh theo Quyết định số 3331/QĐ-UBND của UBND tỉnh ban hành ngày 26/12/2019. Đây là nơi lưu giữ những di sản văn hóa nghệ thuật của danh nhân Ưng Bình Thúc Dã Thị để lại.
Ưng Bình Thúc Dã Thị (1877 - 1961) tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Bình. Ông sinh ra tại làng Vỹ Dạ, trong một gia đình hoàng tộc (danh gia vọng tộc), có truyền thống văn chương. Ông còn được biết đến là một nhà thơ nổi tiếng của xứ Huế, với di sản để lại gần 2.000 bài thơ chữ Việt và chữ Hán như: Tập thơ “Lộc Minh Thi Tập” gồm 227 bài (thơ chữ Hán), “Tình Khúc Giạ” (xuất bản 1942), “Bán buồn mua vui” (xuất bản 1954), “Đời Thúc Giạ” (xuất bản 1961), “Tiếng hát sông Hương” (xuất bản 1972), “Thơ ca tuyển” (xuất bản 1992).
Ưng Bình Thúc Dã Thị còn được biết đến là nhà soạn tuồng tài ba. Tác phẩm được nhắc đến nhiều nhất của ông là vở tuồng “Lộ địch”. Vở “Lộ địch” được coi là mẫu mực của việc chuyển biên một tác phẩm sân khấu châu Âu sang sân khấu truyền thống Việt Nam.
Không chỉ là nhà thơ, nhà soạn tuồng nổi tiếng, Ưng Bình còn là người có công lao to lớn trong việc hình thành và phát triển ca Huế thính phòng. Nhờ những sáng tác, những làn điệu hò ca Huế của ông mà sinh hoạt ca Huế của người dân xứ Huế trở nên đặc sắc và được duy trì và phát triển cho đến ngày nay.
Năm 1933, sau khi rời chốn quan trường Ưng Bình mua lại mảnh vườn với diện tích 4 sào 7 thước để xây dựng Châu Hương Viên, gồm các công trình ngôi nhà chính 3 gian 2 chái, với tâm nguyện xây dựng nơi đây thành nơi dưỡng già.
Lúc đầu, ông cho xây dựng một ngôi nhà rường ba gian hai chái, về sau ông cho xây dựng thêm một số công trình như: Lộc Minh Đình, Bình phong, sân vườn, bến nước, cổng và đường dẫn vào ngôi nhà. Tất cả công trình trên nằm trong một khu vườn rộng lớn, tĩnh mặc bên bờ sông Hương với tên gọi là Châu Hương Viên (hay vườn Châu Hương).
Châu Hương Viên là công trình kiến trúc có giá trị về lịch sử văn hóa, tọa lạc ở thôn Vĩ Dạ, nơi Ưng Bình Thúc Dã Thị sống trọn cuộc đời với thi ca. Toàn bộ công trình được miêu tả: “Từ cổng vào mấy chục thước, giữa đám cây xanh, ẩn hiện một tòa nhà ngói, không tráng lệ nguy nga, nhưng đầy ý thơ dấu cổ, với sân lát bến xây, tường hoa non bộ; bên trong thi viện sách, hiên đàn, lầu thơ, đài Phật, hoành phi, câu đối, sập gụ, ghế bành”.
Cũng trong thời gian sống tại Châu Hương Viên, Ưng Bình Thúc Dã Thị cùng một nhóm “thi hữu tri giao” lập ra ở chốn đình lưu, gọi là “Lộc Minh Đình”, một thi đàn đặt tên là “Vỹ Hương Thi Xã”, đến năm 1950, được đổi tên là “Hương Bình Thi Xã”.
