Sáng 26/2, trong khuôn khổ Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 đã diễn ra phiên toàn thể cấp cao với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Tổng thống Timor Leste Jose Ramos-Horta.
 |
| Phiên toàn thể cấp cao Diễn đàn Tương lai ASEAN. Ảnh: Nhật Bắc |
Đặt tự lực, tự cường và tự chủ chiến lược lên hàng đầu
Phát biểu tại phiên toàn thể, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đánh giá, ASEAN hiện vẫn là khu vực hòa bình, an toàn, tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới; ASEAN đang tiến vào kỷ nguyên mới, đổi mới và chuyển mình. Tuy nhiên, trong cạnh tranh và chia rẽ, nhất là cạnh tranh thương mại, rủi ro địa chính trị ngày càng gia tăng, mang lại cả cơ hội và thách thức, Thủ tướng Malaysia cho rằng ASEAN "phải tỏa sáng như ngọn đèn hy vọng", củng cố vai trò trung tâm, tăng cường đoàn kết giữa các thành viên, xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, duy trì vị thế trong thương mại toàn cầu, phát triển kinh tế xanh…
Ông cho biết, Malaysia và Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác, góp phần thúc đẩy điều này. Đặc biệt, Thủ tướng Malaysia cho rằng ASEAN cần nghiên cứu, tham khảo những bài học của Việt Nam, nhất là trong quan hệ với Hoa Kỳ và Trung Quốc. ASEAN phải phát triển quan hệ thực chất, cân bằng với các cường quốc cũng như với các nước khác; tránh phụ thuộc vào một thị trường.
Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đánh giá ASEAN là khu vực năng động nhất thế giới và khẳng định, New Zealand cam kết duy trì và tăng cường hợp tác, cải thiện quan hệ với ASEAN, với nhiều cơ hội hợp tác rất lớn về thương mại, đầu tư, giao lưu nhân dân, hợp tác phát triển và an ninh quốc phòng.
"Chúng tôi đánh giá cao, cảm ơn Việt Nam trong vai trò là nước điều phối quan hệ ASEAN - New Zealand. Chúng tôi muốn nâng cấp quan hệ với ASEAN lên đối tác chiến lược toàn diện và không bao giờ lơi là mối quan hệ này", ông nói.
Tại phần thảo luận của phiên toàn thể cấp cao, nói về ý nghĩa của tự chủ chiến lược đối với Việt Nam và ASEAN trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, bất cứ quốc gia, Hiệp hội nào đều phải đặt vấn đề tự lực, tự cường và tự chủ chiến lược lên hàng đầu.
Điều này thể hiện ở một số điểm, thứ nhất, về quan hệ đối ngoại, phải luôn giữ thế cân bằng, đối xử công bằng, hữu nghị, tạo nên môi trường hoà bình, hợp tác phát triển dựa trên luật lệ.
Thứ hai, để tự lực thì kinh tế phải phát triển, nếu ko sẽ tụt hậu, ko tự lực chiến lược và tự cường. Thứ ba, cần phải tăng cường, củng cố quốc phòng và an ninh phù hợp tình hình, và muốn thế thì phải phát triển kinh tế.
Thứ tư, về an sinh xã hội, cần đảm bảo công bằng, tiến bộ trong xã hội văn minh, hỗ trợ cho người yếu thế trên nguyên tắc, mục tiêu là phát triển không để ai ở lại phía sau. Cuối cùng, ngoài yếu tố tự lực tự cường là cốt lõi, thì cần phát triển bản sắc văn hoá để phát huy nội lực, bởi văn hoá là sức mạnh nội sinh, phát huy nguồn lực của dân tộc.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn ủng hộ vai trò Chủ tịch của Malaysia trong nhiệm kỳ năm 2025, và hy vọng những ý tưởng lớn được Thủ tướng Anwar Ibrahim chia sẻ sẽ mang lại hiệu quả.
Đánh giá cao quan hệ tốt đẹp ASEAN - New Zealand và ủng hộ việc nâng cấp quan hệ hai bên, Thủ tướng đã gửi lời cảm ơn New Zealand đã giúp Việt Nam trong thời kỳ bị bao vây cấm vận, nhất là trong lĩnh vực đào tạo tiếng Anh.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ ý nghĩa của tự chủ chiến lược đối với Việt Nam và ASEAN. Ảnh: Nhật Bắc |
ASEAN phải góp phần dẫn dắt cuộc chơi đi đến kết quả cao nhất
Trả lời câu hỏi “Trật tự quốc tế hiện nay đang bị ảnh hưởng nặng nề và ASEAN cần làm gì để bảo đảm trật tự khu vực dựa trên luật lệ?”, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, quản trị một quốc gia hay một thế giới đều phải dựa trên luật lệ, chúng ta phải tự thiết kế ra luật lệ đó. Khi đã có thiết kế, cần phải tôn trọng để thực hiện một cách hiệu quả.
Thủ tướng nói rõ, luật lệ thế giới hiện nay quy định rất rõ, trước hết, cần phải tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của các nước, giải quyết tranh chấp bằng hoà bình, thông qua thương lượng và ngoại giao, không dùng vũ lực để bảo đảm ổn định, tránh xung đột.
Thứ hai, luật lệ cần tôn trọng quyền con người. Mỗi con người sinh ra cần có quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc mà không ai có thể xâm phạm. Tất cả các nước đều đề cao vấn đề này và chúng ta phải tôn trọng.
Thứ ba, cần phải yêu thương và tôn trọng, giúp đỡ lẫn nhau dựa trên nguyên tắc bình đẳng, tất cả cùng phát triển và không để ai ở lại phía sau.
Thủ tướng cho biết, ngay tại ASEAN cũng có những luật lệ, đó là đoàn kết thống nhất trong đa dạng. Vì vậy, cần trung lập giải quyết các vấn đề quốc tế dựa trên lợi ích chung, tôn trọng các nước ASEAN cùng phát triển. Bên cạnh đó, các quốc gia trong Hiệp hội cũng cần ứng xử linh hoạt với các vấn đề quốc tế, giúp đỡ nhau cùng phát triển, mang lại hoà bình, lợi ích cho người dân.
Bình luận về vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết các vấn đề xung đột, căng thẳng trên thế giới, người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cho rằng, mỗi quốc gia trong Hiệp hội cần có chính sách và hành động mang lại hiệu quả cho hoà bình và hợp tác phát triển trên thế giới, từ đó tạo sức mạnh tổng hòa truyền cảm hứng tạo động lực cho các nước, khu vực khác trên thế giới.
"Đóng vai trò trung tâm trong khu vực, ASEAN không những phải tham gia, ủng hộ các giải pháp mang lại hoà bình, hợp tác và phát triển, mang lại ấm no cho người dân, mà còn phải góp phần dẫn dắt cuộc chơi đi đến kết quả cao nhất", Thủ tướng khẳng định.
