Điển hình như vụ án Khâu Thị Thu Huyền (SN 1980, trú tại thị trấn Vân Đình, huyện Ứng Hòa, Hà Nội) lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà TAND TP. Hà Nội đang thụ lý, chờ xét xử.
Theo cáo trạng, Huyền là Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Dịch vụ thương mại Tân Thiên Sơn. Công ty này được thành lập từ năm 2010 gồm 4 thành viên sáng lập, chuyên hoạt động trong lĩnh vực xây dựng công trình, kinh doanh vàng bạc…
Mặc dù danh sách cổ đông sáng lập gồm 4 người nhưng thực tế, Huyền nắm giữ toàn bộ việc quản lý, điều hành. Các cổ đông còn lại không góp vốn, không tham gia hoạt động kinh doanh, không được chia lợi tức.
Quá trình hoạt động, năm 2011, Huyền lập khống 2 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của ông Khâu Văn Chung và ông Đặng Văn Bưởi (cùng ở thị trấn Vân Đình, huyện Ứng Hòa). Trước đó, hai ông này có nhu cầu vay tiền nên đã đưa hồ sơ gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bản gốc), CMND và sổ hộ khẩu (bản phô tô có công chứng) để nhờ Huyền vay tiền ngân hàng. Huyền không thực hiện theo cam kết và còn giữ lại giấy tờ nhà đất của các ông này.
Bị can giả mạo các chữ ký của chủ tài sản, lập khống hợp đồng chuyển nhượng đất sang tên mình rồi mang đi công chứng. Hoàn tất các thủ tục, Huyền cầm hồ sơ đến Ngân hàng Đông Nam Á – chi nhánh quận Hoàn Kiếm thế chấp 2 khu đất trên để vay vốn 5,9 tỷ đồng.
Hợp đồng tín dụng thể hiện mục đích vay vốn nhằm thanh toán tiền mua hàng vật liệu xây dựng giữa Công ty Tân Thiên Sơn và bà Nguyễn Thị Định (mẹ của Huyền). Nhận tiền giải ngân, bà Nguyễn Thị Định đã rút tiền đưa cho Huyền để trả nợ, chi tiêu cá nhân.
Do Công ty Tân Thiên Sơn vi phạm nghĩa vụ trả nợ, vào tháng 10/2018, ngân hàng đã khởi kiện ra tòa án.
Tại bản án dân sự sơ thẩm năm 2020, TAND quận Hà Đông đã tuyên bố 2 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa vợ chồng ông Khâu Văn Chung, Đặng Văn Bưởi với Khâu Thị Huyền là vô hiệu. Ngân hàng kháng cáo bản án sơ thẩm lên TAND TP. Hà Nội theo trình tự phúc thẩm.
Quá trình giải quyết phúc thẩm, tòa án phát hiện vụ việc có dấu hiệu hình sự. Ngày 5/7/2021, TAND TP. Hà Nội đã tạm đình chỉ giải quyết vụ án kinh doanh thương mại để chờ kết quả giải quyết vụ án hình sự.
Sau khi công an vào cuộc làm rõ hợp đồng chuyển nhượng nhà đất bị làm giả. Tính đến nay, Huyền mới trả một phần nợ gốc, còn chiếm đoạt của ngân hàng hơn 3,8 tỷ đồng.
Trước đó, vào năm 2018, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội quyết định thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp với Công ty Tân Thiên Sơn do vi phạm của doanh nghiệp thuộc trường hợp thu hồi.
Trong vụ án này, công an cũng xác minh vai trò của cán bộ ngân hàng đã thẩm định hồ sơ vay vốn của Khâu Thị Thu Huyền. Tuy nhiên, một người đã nghỉ việc và không xác định được nơi cư trú. Còn cán bộ phê duyệt xác định hồ sơ vay vốn đã đầy đủ tính pháp lý. Công an xác định, việc thẩm định tài sản đảm bảo dựa trên các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chứng thực và đăng ký biến động.
Những cán bộ này không biết hành vi lập khống hợp đồng của Huyền, không được hưởng lợi nên không phạm tội hình sự.
Còn các cán bộ địa chính cũng không bàn bạc, ăn chia số tiền Huyền chiếm đoạt và hành vi chưa đến mức xử lý hình sự. Công an kiến nghị UBND huyện Ứng Hòa xử lý hành chính là phù hợp.