Dự án Sakura Tower tại 47 Vũ Trọng Phụng, Hà Nội
Theo kết luận, Thủ tướng Chính phủ có quyết định 86/2010/QĐ-TTg ngày 22/12/2010, theo đó các doanh nghiệp có quyền sử dụng đất cũ phải di dời được phép hợp tác đầu tư với nhà đầu tư khác để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, UBND TP. Hà Nội không có văn bản hướng dẫn và quy định cụ thể dẫn đến việc tính giá trị lợi thế thương mại chưa sát với thị trường, có dự án đấu giá thu về số tiền lớn nhưng cũng có doanh nghiệp không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư (tự thỏa thuận theo hình thức hỗ trợ) thu số tiền thấp.
Nhiều sai phạm
Theo kết luận, dự án tại lô đất C3 thuộc Khu đô thị Trung Hòa Nhân Chính, UBND TP. Hà Nội không giao đất theo hình thức đấu giá là vi phạm Luật Đất đai.
Ngoài ra, trong số 38 dự án có 4 dự án chậm đưa đất vào sử dụng so với tiến độ quy định nhưng UBND TP. Hà Nội chỉ xác định 1 dự án chậm tiến độ là dự án 47 Nguyễn Tuân với số tiền hơn 13 tỷ đồng. Còn 3 dự án khác UBND Thành phố không thực hiện xử lý chậm tiến độ, gây thất thu ngân sách nhà nước gồm dự án tại 31 Láng Hạ, dự án tại 108 Nguyễn Trãi và dự án tại đường Ngụy Như Kon Tum.
Đối với dự án chuyển mục đích sử dụng đất, việc tính toán và phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất không căn cứ vào Thông tư số 145/2007/TT-BTC và Thông tư số 36/2014/TT0TMT hướng dẫn về phương pháp xác định giá đất và khung các loại giá đất. Đoàn thanh tra tạm tính đối với 30/38 dự án số tiền là 1.480 tỷ đồng.
Cũng theo Thanh tra, tại dự án 302 Cầu Giấy, chủ đầu tư đã chuyển một phần diện tích từ đất thuê trả tiền hàng năm sang hình thức giao đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Đoàn Thanh tra tạm tính số tiền bổ sung là 403 tỷ đồng.
Kiểm tra 38 dự án, Thanh tra phát hiện có 8 dự án còn nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền chậm nộp số tiền 1.951 tỷ đồng. Một số chủ đầu tư đã nộp hơn 1.106 tỷ đồng, hiện số tiền còn nợ là 844,9 tỷ đồng.
Chủ đầu tư “cầm đèn chạy trước ô tô”
Một số dự án khác xảy ra sai phạm như dự án Khu nhà ở và công trình công cộng tại 409 đường Nguyễn Tam Trinh do Tổng CTCP đầu tư xây dựng và thương mại Việt Nam làm chủ đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, UBND quận Hoàng Mai đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với 4 thửa đất thấp tầng khi không đủ điều kiện.
Còn tại dự án trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ để bán và cho thuê tại 302 Cầu Giấy, chủ đầu tư đã thay đổi mục đích và công năng từ xây dựng trung tâm thương mại, văn phòng sang xây dựng chung cư để bán diện tích 1.438,5m2 khi chưa được UBND TP. Hà Nội cho phép.
Tại dự án Tổ hợp khách sạn, thương mại, văn phòng và nhà ở thấp tầng tại 107 đường Xuân La cũng khởi công xây dựng khi chưa đủ điều kiện. Tương tự, dự án nhà ở cao tầng kết hợp dịch vụ, công cộng – Sakura Tower 47 Vũ Trọng Phụng được khởi công xây dựng trước khi UBND cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất, công trình vượt 2 tầng căn hộ…
Theo kết luận, việc chuyển nhượng vốn góp của một số nhà đầu tư tại một số dự án sau khi hợp tác đầu tư dự án có phát sinh thu nhập chuyển nhượng vốn góp nhưng không kê khai hoặc kê khai thiếu, gây thất thu thuế. Theo đó, CTCP Dệt Mùa Đông phải nộp 22 tỷ đồng; Công ty Thực phẩm Miền Bắc nộp 5,9 tỷ đồng; Công ty cổ phần Dụng cụ số 1 nộp 20,3 tỷ đồng.
Tổng số tiền sai phạm được phát hiện qua thanh tra là hơn 3.974 tỷ đồng.
“Việc pháp luật không quy định xác định lợi thế thương mại đối với quyền sử dụng đất cũng như việc đấu giá khi lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết để chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án… Đây là một trong những sơ hở gây thất thoát vốn nhà nước tại những vị trí đắc địa”, kết luận nêu.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị giao UBND TP. Hà Nội có biện pháp khắc phục, chấn chỉnh các tồn tại, vi phạm, đôn đốc các chủ đầu tư nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và thuế; có biện pháp xử lý với trường hợp không chấp hành.
Thanh tra cũng kiến nghị xử lý theo pháp luật với chủ đầu tư dự án 47 Vũ Trọng Phụng do xây dựng sai quy hoạch, không phép 2 tầng căn hộ, tự ý chuyển công năng 2 tầng kỹ thuật sang bán căn hộ, không thực hiện nghĩa vụ tài chính. Căn cứ kết quả xử lý, xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở cho 78 hộ dân đã mua căn hộ xây dựng trái phép nhằm chấm dứt khiếu kiện.
